Sicilya-Tarihi-Ekonomisi

Sicilya-Tarihi-Ekonomisi




Akdeniz'in en büyük adasıdır Bağlı olduğu İtalya'nın en güney ucundan 16 km genişliğindeki Messina Boğazı ile ayrılır Kuzeyindeki birkaç küçük adayla birlikte özerk bir yönetim bölgesi oluşturur

Sicilya kabaca üçgen biçiminde, doğal güzelliğiyle ünlü bir adadır Yüzölçümü 25460 km2'dir Kuzey kıyısında yükselen sarp dağlar, İtalya anakarasındaki Apennin Dağları' nın uzantısıdır Doğu kıyısı yakınlarındaki Etna, 3323 metre ile Avrupa'nın en yüksek etkin yanardağıdır Adanın büyük bölümü kuzeyden güneye doğru alçalan engebeli bir yayladır Özellikle kuzeyinde dar kıyı ovaları yer alır
Sicilya'da yazlar sıcak ve kuru, kışlar ılık geçer Yağış oranı düşüktür Adanın başlıca sorunlarından biri susuzluktur Yamaçları örten doğal orman örtüsü tarım için toprak kazanmak amacıyla neredeyse bütünüyle yok edilmiştir



Sicilya İtalya'nın yoksul bir bölgesidir Bir ada oluşu ve ülkenin en güney ucunda yer alışı yüzünden İtalya'nın öteki kesimleriyle ilişkisi kesik gibidir Halkın büyük bölümü çiftçilikle geçinir Adada, anakarada yaşayan İtalyanlar'ın bile anlamakta güçlük çektiği bir lehçe konuşulur İtalya'da yetişen limon ve portakalların çoğu Sicilya'da üretilir Alçak yamaçlarda ve kıyı ovalannda turunçgillerden başka zeytin, badem, üzüm ve çeşitli sebzeler yetiştirilir Sicilya'nın kuzey kıyısında yer alan Palermo'nun gerisindeki vadi, tadına doyulmaz portakallarından ötürü "Conca d'Oro" (altın kabuk) adıyla anılır Batıdaki Marsala Ovası şarabıyla ünlüdür




Sicilya'nın engebeli iç kesimleri, 1950'lere kadar çok düşük ücretle işçi çalıştırılan büyük çiftliklere bölünmüştü 1950'den bu yana devlet bu toprakları kamulaştırarak köylüler arasında paylaştırdı Adada en çok buğday ekilirse de, üretim düşüktür Engebeli çayırlar koyun ve keçi otlatmaya elverişlidir Bundan başka az sayıda sığır beslenir Ada halkının büyük bölümü tepelerde kurulu kasaba ve köylerde yaşar
italya balıkçılık filosunun yaklaşık dörtte birini Sicilya'nın balıkçı tekneleri oluşturur En çok orkinos avlanır Adada balık, meyve ve sebze konserveciliği yapılır Oldukça katışıksız halde kükürt elde edilir Başlıca sanayileri petrol çıkarımı ve arıtımı, kimyasal madde, plastik eşya, çimento ve gübre üretimidir




Kuzey kıyısında doğal bir liman olan Palermo adanın yönetim merkezidir Başlıca büyük kentler Catania ve Messina'dır Messina' da 28 Aralık 1908 günü tarihin en büyük depremlerinden biri oldu Bu depremde 83 bin kişi, yani kent nüfusunun yarısından çoğu yaşamını yitirdi

İtalya ve Sicilya'daki demiryolları Messina ile anakara arasında işleyen bir feribotla birbirine bağlanır Adanın karayolları iyidir Ama, köyler arasındaki yollar taşlık ve dar olduğu için yükler ancak eşek sırtında taşına-bilmektedir

Tarih

Sicilya'da ilk yerleşimler 10 bin yıl kadar önce kurulmuştu Adada İÖ 8 yüzyılda Fenikeliler ve Yunanlılar yerleşim merkezleri kurdular Özellikle güneydoğudaki liman kenti Siracu-sa'da Eski Yunanlılar'dan kalma pek çok kalıntıya rastlanır İÖ 3 yüzyılda Roma'nın ilk eyaleti olan Sicilya, ortaçağ başlarında Vandallar, Ostrogotlar, Bizanslılar ve Arap-lar'ca istila edildi 11 yüzyılda ise İtalya'nın güneyi ile birlikte Norman egemenliğine girdi 13 yüzyıl sonunda İspanyollar'ın eline geçti




1443'te İspanyollar İtalya'nın güneyi ile Sicilya'yı birleştirdikten sonra bölge İki Sicilya Krallığı adıyla anılmaya başlandı Ama bu birlik 16-19 yüzyıllar arasında zaman zaman kesintiye uğradı 1815'te resmen İki Sicilya Krallığı adını aldı 1860'ta Giuseppe Garibal-di 1000 gönüllüsüyle Sicilya'ya çıktı (bak Garibaldi, Giuseppe) Ada ertesi yıl, yeni kurulan birleşik İtalya Krallığı'nın bir parçası oldu 1947'de ise bölgesel özerklik kazandı Sicilya'nın kendi parlamentosu vardır Roma' daki İtalyan hükümeti de adaya her türlü yardımda bulunmaktadır




Sicilya, dünya çapında yaygın bir suç örgütü olan Mafya'nın doğum yeri olarak da ünlüdür Adada ortaçağın sonlannda istilacı Norman, İspanyol ve Arap yönetimlerini devirmek amacıyla mafie adı verilen gizli silahlı gruplar örgütlenmişti 1820-48 yılları arasında, çiftliklerinde çok az oturan toprak sahiplerinin mülklerini haydutlara karşı korumak amacıyla kiraladığı bu gruplar giderek bağımsızlaştı ve başına buyruk bir güç oldu II Dünya Savaşı'ndan sonra özellikle Palermo'da yuvalanarak rüşvet, şantaj, kaçakçılık işlerine girdi Kan davası gütme, sır saklama ve hiçbir koşulda adalet için resmi makamlara başvurmama ilkesinden hareket eden mafya üyelerinin bir bölümü ABD'ye göç ettikten sonra bu ülkede 20 yüzyılın en büyük suç örgütünü kurdular
Nüfusu 5051413'tür (1985)

Sicilya’daki ölüler evi


Sicilya’nın Palermo kentindeki sıradışı müze, pek çok ziyaretçi ağırlıyor 1800’lerden kalma erkek cesetleri, 90 yıl önce zatürreden yaşamını yitimiş bir kız çocuğunun hiç bozulmamış yüzü, pelerinin altından iskeleti görünen bir rahip ve yüzlercesi





Ürpertici mumyalar yaşam üzerinde düşünmenizi sağlıyor




Palermo gibi, Sicilya’nın pek çok kentinde, doğal nedenler sonucu kuruyan ve din adamlarına mumyalaştırma konusunda esin kaynağı olan 2 bini aşkın ceset ziyaretçiler için sergileniyor Yüzyıllar öncesindeki yaşama ve ölüme dair bilgiler sunan, Sicilya’nın Ölüler Evi’nin öyküsü, National Geographic Türkiye’nin Şubat sayısında yer alıyor
Palermo’daki havaalanının adı, Falcone-Borsellino Yetmişli yılların Amerikan polisiye dizilerini çağrıştıran ve daha önce duymadıysanız eğer, bunun için kimsenin sizi suçlamadığı isimler bunlar Her ikisi de organize suçların çok eski tarihlerden bu yana ele geçirdiği Sicilya’da bu gidişe bir son vermeyi deneyen, ölümü göze alacak kadar cesur yargıçlardı İkisi de suikaste kurban gitti Burada halk yabancılarla Mafya hakkında konuşmayı pek sevmiyor; bu, utanç verici bir iç mesele ve aslında Sicilya sakinleri dışında kimseyi ilgilendirmeyen, kendilerine özel bir trajedi onlara göre Sicilya sır tutan bir yer Bunu başkent Palermo’nun kararmış yüzlü barok sokaklarında hissedebiliyorsunuz

Temkinli ve erkeksi bir yer burası, güzel ve talihsiz

Sicilya tarihinde, Avrupa’nın en dokunaklı, en sefil romantik öykülerinden biri yatıyor -bu insanlar ta 1950’li yıllara kadar Batı dünyasının en fakir köylüleriydi Yüzyıllar boyunca, sonu gelmeyen kan davalarının, adaletsizliğin, sömürünün, namus cinayetinin ve mafya yasalarının hüküm sürdüğü, mandalina çiçekleri ve tütsü kokusuyla kuşatılmış, kıt kanaat bir yaşam içinde çabalayıp durdular






Sicilya’da dökülen kan, çağlar boyunca, dökülecek kanı getirdi peşi sıra

Palermo’daki Kapuçin Manastırı, pek de içinde sakladıklarını ele veren bir görünüm sergilemiyor Mafyanın 1992’de Yargıç Borsellino’yu katlettiği kentin diğer ucunda, sessiz bir meydanda, bir mezarlığın yanı başında yer alıyor

Kapı önünde bir köşede, birkaç seyyar satıcı var; kartpostal ve rehber kitap satma telaşındalar İçeride ise, masa başında oturan bir keşiş, bilet ve gelen ziyaretçilere yine kartpostal ve adaklık incik boncuk satıyor
Durgun bir gün; keşiş gazete okuyor

Merdivenden inip, ahşaptan yapılma bir Meryem Ana heykelinin yanından geçince, katakompa, ölülerin bekleme odasına açılan kapıya geliyorsunuz

Şaşırtıcı derecede büyük; yüksek, kemerli tavanları ve birbirine dik açılarla açılan upuzun koridorları var Serin ve nemli; havada ekşi, baharatımsı bir toz ve çürüyen kumaş kokusu asılı Güneş ışığı, yüksekteki pencerelerden dağılıp gelen solgun huzmelere dönüşüyor Floresan ampullerin titreşen ışığı, havaya morgu andırır, cansız bir parlaklık ekliyor Duvarlarda asılı, banklarda oturan, köhne kutularında dinlenen yaklaşık 2 bin ölü var burada En iyi giysileri üstlerinde; mesleklerini ele veriyor Burada onlardan başka hiç kimse yok



Rosalina, 1920 yılında, iki yaşındayken ölmüş


Ölü bir bedenin kurutulması ve korunması, Avrupa’da özellikle Sicilya’ya özgü bir şey İtalya’nın diğer bazı yerlerinde de örneklerine rastlanıyor ancak, büyük bölümü, yaşayanlarla ölüler arasındaki ilişkinin çok güçlü olduğu Sicilya’da bulunuyor

Ne tam sayıları biliniyor, ne de kaçının -ölülere adak nesnesi gibi yaklaşan dini düşünce tarzından rahatsızlık duyan rahiplerce- katakomplardan alınıp mezarlara gömüldüğü Bu durumda aklınıza bir soru geliyor:
Bir insan bunu neden yapar? Çürümekte olan cesetleri neden sergiler?

Kafam bu sorularla karışmış bir halde aralarında dolanırken, tam olarak neler hissettiğimi anlamaya çalışıyorum

Batı kültüründe ölü bedenler genel olarak ortada pek sık görülmez -üzeri örtülür ölümün, gözlerden saklanır Burada ise ölüm gözler önünde; esrarengiz duruşlarından sanki kişisel tavırları ve özellikleri okunuyor

Cesetleri pek de sağlıklı sayılamayacak bir ilgiyle incelerken -demek ki ölüm işte böyle bir şeymiş-, yaşayanlarla ölüler arasındaki en büyük farkın, ölülere, yaşayan insanların asla hoş görmeyeceği bir şekilde, çok yakından, büyük bir merakla, gözlerinizi dikip bakabilmek olduğunu fark ediyorum

Sicilya

Akdeniz’in en büyük adası olma özelliğine sahip Sicilya, İtalya anakarasından Messina Boğazı ile ayrılır Peloritani, Nebrodi, Madonie, Iblei gibi önemli dağlara sahiptir Ovalar açısından fakir olan Ada Catania’da bir istisna yapar Kıyışeridi manzarası hemen hemen her yerde büyüleyici bir güzellik sunmakta; küçük şirin adalar (Eolie veya Lipari, Ustica, Egadi, Pantelleria Adası ve Pelagie) sahilde oraya buraya yayılmış görünüm arzeder Doğu Sicilya’nın iç kısmında bulunan Etna Yanardağı Avrupanın en yüksek (3323 m) aktif yanardağı olarak bilinir Stromboli ve Volcano Adaları da aktif yanardağlar arasındadır

İtalya'nın 1948 Anayasası ile kısmi bölgesel özerklik verilmiş 20 bölgesinden birisidir
Önemli Şehirleri:
Palermo bölgenin merkezi olarak kabul edilmekte, kendi çevresinde merkez durumundaki diğer kentler Messina, Catania, Agrigento, Siracusa, Trapani, Ragusa, Enna, Caltanissetta olarak sıralanabilir

Kaydadeğer bir antik Roma mirası vardır (Siracuza, Gela, Agrigento, Selinute and Eraclea) Taormina, Etna Yanardağı ve Agrigento Tapınakları Vadisi görkemli anıtları gezilecek yerler arasındadır
Bölgenin ünlü geleneksel festivali Agrigento Badem Çiçeği Fuarıdır