Kutadgu Bilig'den 50 Kişisel Gelişim Dersi

1- Akıl senin için iyi ve yeminli bir dosttur Bilgi senin için çok merhametli bir kardeştir

2- Allâh'a sığın onun emrine itaatsizlik etme!

3- Akıl süsü dil dil süsü sözdür İnsanın süsü yüz yüzün süsü gözdür İnsan sözünü dili ile söyler; sözü iyi olursa yüzü parlar

4- Allah'tan ne gelirse ona râzı ol!

5- Anlayış ve bilgi çok iyi şeydir; eğer bulursan onları kullan ve uçup göğe çık

6- Bir insan bütün dünyaya tamamen sahip olsa bile sonunda dünya kalır; onun kısmetine ancak iki top bez düşer

7- Bu dünya renkli bir gölge gibidir onun peşine düşersen kaçar; sen kaçarsan o seni kovalar

8- Bu dünyanın kusuru bin meziyeti ise birdir İnsan bunu nasıl geçirirse o öyle geçer

9- Bütün iyilikler bilginin faydasıdır Bilgi ile göğe dahi yol bulunur

10- Büyüklük taslayan kibirli ve küstah adam tatsız ve sevimsiz olur; kibirli insanın itibari günden güne azalır

11- Eğer kendine candan bağlı birisini arıyorsan sözün kısası kendinden daha candan birini bulamazsın

12- Dâima iyilik yap ki kendin de iyilik bul

13- Doğan ölür ondan eser olarak söz kalır Sözünü iyi söyle ölümsüz olursun

14- Elini uzatarak gökteki yıldızları tutsan ve başın göğe değse bile sonunda sen yine yerdesin

15- Ey asil insan! İnsanlığı elinden bırakma; insanlığa karşı daima insanlıkla muamele et

16- İşi adaletle yap buna gayret et; hiçbir zaman zulüm etme; Allah'a kulluk et ve O'nun kapısına yüz sür

17- Hangi iş olursa olsun sen onu tatlı dille karşıla; her işte tatlı dil kullanırsan saadet sana bağlanır

18- Hiçbir işte acele etme sabırlı ol kendini tut; sabırlı insanlar arzularına erişirler

19- Diline ve gözüne sahip ol boğazına dikkat et; az ye fakat helal ye

20- Hangi işe girersen önce sonunu düşün; sonu düşünülmeyen işler insana zarar getirir

21- Başkasının zararını isteme kendin de zarar verme; hep iyilik yap kendi heva ve heveslerine hakim ol

22- Bak doğan ölür; ondan eser olarak söz kalır; sözünü iyi söyle! Ölümsüz olursun

23- İnsanın bunca zahmet çekmesi hep boğazı ve sırtı içindir; mal toplar yiyemez; öldükten sonra da vebali altında kalır

24- Ey nimet sahibi olan kimse şükret Şükredene Tanrı nimetini artırır

25- İnsan nadir değil insanlık nadirdir İnsan az değil doğruluk azdır

26- İnsanın bunca zahmet çekmesi hep boğazı ve sırtı içindir Mal toplar yiyemez; öldükten sonra da vebali altında kalır

27- Çok mal aç gözlüyü doyurmaz Ecel gelince pişman olur fakat artık işini yoluna koyamaz

28- Akıl bir meşaledir Kör için göz ölü vücut için can dilsiz için sözdür

29- Kötülük edersen kötülüğün karşılığı pişmanlıktır Elinden gelirse kötülüğün inadına iyilik yap

30- Çok dinle fakat az konuş Sözü akıl ile söyle ve bilgi ile süsle

31- Fenalık cahillikten doğar hastalıklar kötülükler hep aynı noksanlıktan ileri gelir Fakat tedavi ile hastalara şifa verilebilir; terbiye ile kötüler iyi edilebilir; okumak yoluyla da bilgisizlere bilgi verilmiş olur

32- Gönlünü ve dilini doğru tut!

33- Gurur faydasızdır o insanları kendinden soğutur Alçak gönüllülük ise insanı yükseltir

34- Halka faydalı ol onlara zarar verme!

35- Her mahlûk kendi nasibini alır Yürüyenler yiyeceklerini ve uçanlar da yemlerini bulurlar

36- Her sözü söz diye ağzından çıkarma Lüzumlu olan sözü düşünerek ve ihtiyatla söyle

37- Her bakımdan tam zengin olmak istersen kanaatkâr ol Böylece kendi nasibini elde etmiş olursun

38- Huzur istersen zahmet ile birlikte gelir Sevinç istersen kaygı ile birlikte bulunur

39- İşe acele ile girme sabır ve yavaş davranarak hareket et Acele yapılmış olan işler yarın pişmanlık getirir

40- İnen yükselir yükselen iner parlayan söner ve yükselen durur

41- İnsan binlerce yaşasa arzu ettiği şeylere kavuşsa bile yine dileği bitmez

42- İnsanı dil kıymetlendirir ve insan onunla saadet bulur İnsanı dil kıymetten düşürür ve insanın dili yüzünden başı gider

43- İnsanların seçkini insanlığa faydalı olan insandır Halk nazarında muteber kimse merhametli olan insandır

44- İyi hareket et kötülerin zararlarını ortadan kaldır!

45- Kara toprak altındaki altın taştan farksızdır Oradan çıkınca beylerin başında tuğ tokası olur

46- Kimin sana biraz emeği geçerse sen ona karşılık daha fazlasını yapmalısın

47- Menfaat sandalyeye benzer; başında taşırsan seni küçültür ayağının altına alırsan seni yükseltir

48- Öfke ve gazapla işe yaklaşma; eğer yaklaşırsan ömrü heder edersin

49- Söz ağızda iken sahibinin esiridir ağızdan çıktıktan sonra sahibi onun esirdir

50- Yalnız kendi menfaatini gözeten dosta gönül bağlama Fayda görmezse sana düşman olur ondan vazgeç