İsmin Beş Hali Ndir?

İsmin Beş Hali Ndir?

İsimler cümle içindeki görevlerine göre yalın ( eksiz ) veya ” -i -e -de -den “ çekim eklerinden birini alarak bulunurlar İsimlerin girdiği bu biçimlere ismin halleri denir
İsmin beş hali vardır
1 İsmin yalın hali:
İsmin hal eki almamış biçimidir
ÖRNEK: taş sene kitap ağaç dert renk tarak Ahmet…
2 İsmin -e hali:
İsmin sonuna ” -e “ veya ” -a “ eklerinden BÜUK‘na uygun olarak getirilmiş biçimidir
ÖRNEK: Elmalara okula üzüme taşa seneye kitaba ağaca derde renge tarağa Ahmet‘e elmaya…
NOT( 1 ) : Sesli harf ile biten cins isimler ” -e “ hal ekini aldıklarında isim ile hal eki arasına ” y “ kaynaştırma harfi girer
NOT ( 2 ) : ” p ç t k “ harfleri ile biten cins isimler ” -e “ hal ekini aldıklarında ” Süreksiz sert ünsüzlerin yumuşaması “ kuralı uygulanır
NOT ( 3 ) : Özel isimlere eklenen ” -e “ hal eki kesme işareti ile ayrılır ” p ç t k “ harfleri ile biten özel ismler ” -e “ hal ekini aldıklarında yumuşama kuralı ( yazarken ) uygulanmaz
3 İsmin -i hali:
İsmin sonuna ” – i -ı -u -ü “ eklerinden uygun olanının getirilmiş biçimidir
ÖRNEK: Elmaları okulu üzümü taşı seneyi kitabı ağacı derdi rengi tarağı Ahmet‘i elmayı…
NOT( 1 ) : Sesli harf ile biten cins isimler ” -i “ hal ekini aldıklarında isim ile hal eki arasına ” y “ kaynaştırma harfi girer
NOT ( 2 ) : ” p ç t k “ harfleri ile biten cins isimler ” -i “ hal ekini aldıklarında ” Süreksiz sert ünsüzlerin yumuşaması “ kuralı uygulanır
NOT ( 3 ) : Özel isimlere eklenen ” -i “ hal eki kesme işareti ile ayrılır ” p ç t k “ harfleri ile biten özel ismler ” -i “ hal ekini aldıklarında yumuşama kuralı ( yazarken ) uygulanmaz
4 İsmin -de hali:
İsmin sonuna ” -de “ ekinin getirilmiş biçimidir ” -de “ eki eklendiği ismin son hecesindeki sesli harf kalın ise ” -da “ şeklini alır
ÖRNEK: Elmalarda okulda üzümde taşta senede kitapta ağaçta dertte renkte tarakta Ahmet‘te elmada…
NOT: ” p ç t k s ş h f “ harfleri ile biten isimler ” -de “ hal ekini aldıklarında ” yumuşak ünsüzlerin sertleşmesi “ kuralı uygulanır
5 İsmin -den hali:
İsmin sonuna ” -den “ ekinin getirilmiş biçimidir ” -den “ eki eklendiği ismin son hecesindeki sesli harf kalın ise ” -dan “ şeklini alır
ÖRNEK: Elmalardan okuldan üzümden taştan seneden kitaptan ağaçtan dertten renkten taraktan Ahmet‘ten elmadan…
NOT: ” p ç t k s ş h f “ harfleri ile biten isimler ” -den “ hal ekini aldıklarında “yumuşak ünsüzlerin sertleşmesi “ kuralı uygulanır