Özlü Sözler ( Deyim - Atasözü - Özdeyiş )

ÖZLÜ SÖZLER ( Deyim - Atasözü - Özdeyiş )

1 DEYİM ( TABİR ):
İki veya daha fazla sözcüğün gerçek anlamlarından başka bir
anlamda kaynaşıp kalıplaşmaları ile oluşan yeni anlamlı sözcük
kümelerine denir
* Deyimler mecaz anlamlıdırlar Genellikle cümle değildirler
* Deyimler genellikle "-mek, -mak" ekleri ile biterler

ÖRNEK:
Ödü kopmak
Anlamı: Çok korkmak
Göze girmek
Anlamı: Beğenilmek
Göz atmak
Anlamı: Kısaca bakıvermek
Baldırı çıplak
Anlamı: İşsiz, güçsüz
2 ATASÖZÜ:
Soyleyeni ve soylenme tarihi belli olmayan, tecrübe
ve deneylerle ortaya çıkan, halka malolmuş özlü sözlere denir
NOT:

* Atasözleri, kalıplaşmış sözler olup değiştirilemezler
* Kısa ve özlü sözlerdir
* Deney ve tecrübelerden doğmuşlardır
* Öğüt verici ve yol göstericidirler
* Genellikle mecaz anlamlıdırlar
ÖRNEK:
Ağaç yaş iken eğilir
Anlamı: İnsanların eğitilmesi küçükken daha kolay olur
Yaşlandıkça eğitilmeleri zorlaşır
Dotun attığı taş baş yarmaz
Anlamı: Arkadaşlarımızın yaptıkları eleştirilere kızmamalıyız
Çünkü onlar bunu, bizim iyiliğimiz için yaptıklarına inanırlar
3 ÖZDEYİŞ:
Söyleyeni ve söyleniş tarihi belli olan özlü sözlere denir

NOT:

* Özdeyişler, kısa ve özlü sözlerdir
* Doğruyu, güzeli ve söylemekdir
* Bir yargıyı bidirmektedir


ÖRNEK: Yurtta barış cihanda barış!
Mustafa Kemal Atatürk


Bana bir harf öğretenin kırk yıl kölesi olurum
Hz Ali

Elimde olsaydı, her karış toprağa buğday eker gibi kitap ekerdim