Geri Git   ForumSinsi - 2006 Yılından Beri > Genel Kültür & Serbest Forum > ForumSinsi Ansiklopedisi

Yeni Konu Gönder Yanıtla
 
Konu Araçları
karakalpakça

Karakalpakça

Eski 08-22-2012   #1
Prof. Dr. Sinsi
Varsayılan

Karakalpakça




Dil
Dilin adı=Karakalpakça
Kendili dilindeki adı=Ò?Ğ°Ñ?Ğ°Ò?алпаÒ? Ñ?или veya latin ``Qaraqalpaq tili``
ülkeler= Özbekistan
kişi sayısı=412 000
sıra=?
dil ailesi=Özbekistan Cumhuriyeti Orta Asya’da yer alan bir Türk Devleti Kuzeyve kuzeybatısında Kazakistan, doğu ve güneydoğusunda Kırgızistan ve Tacikistan, güneybatısında Türkmenistan, güneyinde ise Afganistan yer alır Amuderya (Ceyhun) ile Siriderya (Seyhun) ırmakları arasında kalan toprakların büyük bölümünü içine alır

Altay dil ailesi (tartışmalı)
:Altay dilleri, Ural-Altay dil ailesinin Altay koluna verilen isimdir Altay dilleri Avrupa'dan, Orta Doğu'ya ve Orta Asya'dan Uzak Doğu'ya kadar uzanan büyük bir coğrafyada konuşulan dilleri kapsayan bir dil ailesidir Altay kolunda Türk dil gurubu, Moğol, Japon, Kore dilleri ve Kafkas dilleri bulunur

Türk dilleri
:: Türk Dilleri Ailesi

Kıpçak grubu
:::Karakalpakça
resmi= Kıpçak grubu

Karakalpakistan
kurum=-
Alfabe= Kiril ve Latin alfabesi
iso1=-iso2=kaasil=kaa

Karakalpakça bir Türk Lehçelerinin Kıpçak grubuna ait bir lehçe Bazı araştırmacılar tarafından Kazakça`nın bir ağzı olarak görülür Çünkü Kazakça`ya oldukça benzemektedir Alfabe, Kazak Kiriline çok benzemektedir Özbekistan`ın kuzeyinde konuşulur Karakalpakça`yı bir Kazak ağzı olarak gören Türkologlar Karakalpakça`ya Güney Kazakçası da derler

Karakalpakça için Özbek-Latin alfabesi de kullanılır

Alfabe
{
!Kiril!!Latin!!IPA!!  &a mp;amp;nbsp; !!Kiril!!Latin!!IPA!!  & amp;amp;nbsp ;!!Kiril!!Latin!!IPA
-
АаAaIPAa  &amp ;nbsp;Ò?Ò?QqIPAq    ФÑ?F fIPAf
-
Ó?Ó?A`a`IPAí¦  & amp;nbsp;Ğ?Ğ»LlI PAl   Ğ¥ ?XxIPAx
-
Ğ?бBbIPAb  & nbsp;Ğ?мMmIPAm    Ò²Ò³ HhIPAh
-
ĞвVvIPAv  &n bsp;НнNnIPAn& amp;nbsp;  ЦÑ? ``ts``IPAʦ
-
Ğ"гGgIPAg  & nbsp;Ò¢Ò£N`n`IP AÅ?   Ч Ñ? ``sh``IPAʧ
-
ÒÒ"G`g`IPAÉ£  &a mp;nbsp;Ğ?оOoIP Ao   Ğ¨Ñ ?SHshIPAÊ?
-
Ğ"Ğ´DdIPAd  & nbsp;Ó¨Ó©O`o`IP AÅ"   Ğ© Ñ? ``sh``IPAÊ?
-
Ğ?еEeIPAe  & nbsp;Ğ?Ğ¿PpIPAp    Ъ ?   
-
ЁÑ? ``yo``IPAjo  &nb sp;Ğ*Ñ?RrIPA r   Ğ«Ñ? IıIPAɯ
-
Ğ?жJjIPAÊ  &amp ;nbsp;СсSsIPAs    Ь ?   
-
Ğ?Ğ·ZzIPAz  & nbsp;Ğ¢Ñ?TtIPAt    Ğ*эE eIPAe
-
Ğ?иİiIPAi  &amp ;nbsp;Ğ£Ñ?UuIPAu    Ğ® ? ``yu``IPAju
-
Ğ?йYyIPAj  & nbsp;Ò®Ò¯U`u`IP Ay   Ğ¯Ñ ``ya``IPAja
-
Ğ?кKkIPAk  & nbsp;Ğ?Ñ?WwIPAw    &amp ;nbsp;   
}
Kazak Alfabesiyle farkları
Kazak alfabesinde bulunan Ii harfi Karakalpak Kirilinde görünmemektedir Ayrıca Karakalpaklar`ın Özbek latinine geçme eğilimleri vardır Karakalpakça`da Ii yerine Ğ?и vardır

Özelliklery>j (c) olayı bu lehçede de görülebilir жазÑ?Ñ?Ñ?Ñ? (jazıwşı)- yazar, yazıcı Eski Türkçe`deki ğ`lerin y`ye dönüştüğü söylenebilir Mesela eski Türkçe mastar eki olan -ığ Karakalpakça`da -ıw şeklindedir Özbekçe`den Arapça- Farsça kelime haznesi bakımından etkilenmiştirÇoğul eklerinde Kazakça`daki gibi -lar, -ler`in dışında -dar, -der, -tar, -ter şekilleri yoktur Yani Karakalpakça`da bu ek sadece -lar, -ler şeklindedir Örneğin Kazakça`da kendilerinin anlamındaki өздеÑ?Ñ?нÑ?Ò£ (özderinií±) Karakalpakça`da өзлеÑ?иниң (özlerinií±) şeklindedirBazı değişmeler Kazakça`dan farklı olarak olmamıştır Mesela Kazakça`da söylesetin konuşan şeklindeki bir anlamdadır Bu kelimedeki -tin kısmı Eski Türkçe`deki -tuğın şeklindeki ekten gelir Karakalpakça`daysa bu ek değişmemiştir ve tek şekillidir: söylesetuğınKarakalpakça`da ş>s değişmesi de vardır: söyleş->söyles- gibiKarakalpakça`da ç>ş değişmesi de görülür: qança>qanşa

Linkler[http://incubatorwikimediaorg/wiki/Wp/kaa Karakalpak vikipedi denemesi]

dil-taslak

Türk dilleri


Bu makale, online kullanıcı topluluğu tarafından oluşturulan ve düzenlenen özgür ansiklopedi projesi Wikipedia'nın Türkçe versiyonu Vikipedi'deki Karakalpakça maddesinden kopyalanmıştır Bu makale, GNU Özgür Belgeleme Lisansı ilkeleri kapsamında özgürce kullanılabilir

Alıntı Yaparak Cevapla
 
Üye olmanıza kesinlikle gerek yok !

Konuya yorum yazmak için sadece buraya tıklayınız.

Bu sitede 1 günde 10.000 kişiye sesinizi duyurma fırsatınız var.

IP adresleri kayıt altında tutulmaktadır. Aşağılama, hakaret, küfür vb. kötü içerikli mesaj yazan şahıslar IP adreslerinden tespit edilerek haklarında suç duyurusunda bulunulabilir.

« Önceki Konu   |   Sonraki Konu »


forumsinsi.com
Powered by vBulletin®
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.
ForumSinsi.com hakkında yapılacak tüm şikayetlerde ilgili adresimizle iletişime geçilmesi halinde kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde en geç 1 (Bir) Hafta içerisinde gereken işlemler yapılacaktır. İletişime geçmek için buraya tıklayınız.