Tavaf

Tavaf ziyaret etmek maksadıyla bir şeyin etrafında dolaşmak Kabe-i muazzamayı ziyaret ederek, etrafında yedi kere dönmek Tavaf, hac ve umrede, Mescid-i haram içinde Kabe-i muazzama etrafında dönmek demektir Lügatta "dönmek, dolaşmak" manalarına gelir Kabe'den başka bir cami etrafında ibadet için dönmeyi dinimiz yasak etmiştir


Haccın farzları üçtür: İhram, Arafat'ta vakfe ve Kabe-i muazzamayı ziyaret maksadıyla tavaf etmektir Buna "tavaf-ı ziyaret" denir Dördü farz, üçü vacib olmak üzere yedi kere dönülür Tavafa, Hacer-i esvedin bulunduğu köşeden başlanır Kabe sola alınarak, Kabe kapısına doğru gidilmek suretiyle başlanılan yere gelinir Kabe etrafında bir kere dönmeye "şavt" adı verilir Yedi şavt, bir tavaf demektir Zemzem kuyusunun ve Makam-ı İbrahim'in dışından dolaşarak da tavaf edilebilir Kadınların tavaf ederken, Kabeye yaklaşmamaları daha faziletlidir Mescid-i Haram, dışından tavaf yapılmaz Tavafın, Hatim denilen yerin dışından yapılması gerekmektedir Tavafa niyet etmek de, ayrıca farzdır, dinde emirdir Ziyaret tavafını, Arafat'ta vakfeden sonra yapmak da farzdır Tavaf ederken ve sa'y ederken, ezan okunursa, bunlar bırakılıp, namazdan sonra tamamlanır


Tavafın belli bir vakti yoktur Nafile olarak gece ve gündüz tavaf yapılabilir Farz olan ziyaret tavafı, Bayramın üçüncü gününün güneşi batıncaya kadar yapılır Her tavaftan sonra Mescid-i Haram içinde iki rekat namaz kılmak vacibdir, dinimizin kesin emridir Tavaf ederken abdestsiz ve cünüp olmamak lazımdır Tavaf ederken dikkat edilmesi önemli olan bir husus da, avret yerlerinin kapalı olmasıdır Kadınların bu şarta uyması mühim olduğundan onlar, erkeklerin bulunmadığı zamanlarda tavaf ederler


Tavaf esnasında Salevat-ı şerife okunur Tavafa başlama yeri olan Hacer-i Esvede gelince, ona yönelinir, namazda durur gibi tekbir ve tehlil getirilerek bu taşa el sürülür ve mümkün ise öpülür Bunlar mümkün olmayınca istilam edilir Yani karşıdan el sürme işareti yapılarak selam verilir Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem efendimiz böyle yapardı


Tavafın çeşitleri:


1 Kudum tavafı: Mekke'nin dışında, Mikat denilen yerlerden daha uzak memleketlerin hacılarının, Mekke'ye vardığı zaman, hemen Mescid-i Harama girerek yaptıkları tavaftır Bu tavafı yapmak sünnettir Hacca geç giden kimse, doğru Arafat'a gider Bunun artık "tavaf-ı kudum" yapması lazım değildir


2 Ziyaret tavafı: Buna "tavaf-ı ifada" da denir Farz olan bir tavaftır Hacıların, Arafat'ta vakfede bulunduktan sonra yaptıkları tavaftır Bu tavafın, bayramın üçüncü gününün güneş batıncaya kadar yapılması lazımdır


3 Veda tavafı: Buna "tavaf-ı sadr" da denir Mikat denilen yerlerden daha uzak memleketlerin hacılarının, Mekke'den son ayrılacağı gün yapmaları lazım olan tavaftır Hayızlı kadına bu tavaf vacib değildir


4 Nafile tavaf: Mekke'de oturanların zaman zaman yaptıkları tavaftır Buna "tavaf-ı tatavvu" da denir


5 Ömre tavafı: Ömre, hac zamanı olan beş günden başka, senenin her günü, ihramla tavaf ve sa'y yapmak, saç kazımak veya kesmektir Ömreye "hacc-ı asgar", yani küçük hac da denir Ömründe bir kere ömre yapmak müekked sünnettir (Bkz Ömre)


Kaynak: Rehber Ansiklopedisi