Balkanlar Kültür |
08-20-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Balkanlar KültürKültür Arnavut yazarlar Dritero Agolli Fatmir Gjata Jakup Mato İsmail Kadare Bosnalı yazarlar Predrag Matvejevic Bulgar yazarlar Alek Popov Hristo Boytchev Lyuben Stoyçev Karavelov Stoyan Zagorçinov Hırvat yazarlar İvo Andriç Ivana Brliç-Mažuraniç Macar yazarlar Andor Endre Gelleri Ferenc Herczeg Gyula Nemeth Imre Kertesz Imre Madach Kelemen Mikes Arthur Koestler Lajos Zilahy George Tabori Elie Wiesel Andor Endre Gelleri Arthur Koestler Sırp yazar-şairler Vasko Popa Slovenyalı yazarlar Andrej Blatnik Vladimir Bartol Yunan yazarlar Dido Sotiriyu Nikos Kazancakis Mara Meimaridi Yorgos Leonardos Balkanlar'da bugünkü Türkçe yerleşke isimleri Balkanlar'da Miladın öncesindeki yıllardan başlayıp çeşitli yoğunluklarla gelişen, Osmanlı devri ile beraber de kökleşen Türk özellikleri, bugün Balkan Türkleri dışında, Balkanlar'da yaşayan diğer halklarda da çeşitli şekillerde görülmektedir Söz konusu Balkan dilinde (Türkçede değil) kullanılacak kadar içselleşen bu Türkçe yer adları, bu izlerden birisi sayılır Balkanlar'da yerleşim birimleri ve yerlerin adlarının Türkçe isimleri, 600 yıl civarındaki siyas ve sosyal gelişimler olarak oluşmuştur Burada sözü edilen durum ise, Türkçede kullanılan şekillerden bağımsız olarak, ilgili dilde yaşıyor olmasıdır Söz konusu Balkan dilindeki şekilleri ile yer adları: Sırbistan: Ada, Adakale, Alibunar, Bor, Kula, Majdanpek, Novi Pazar, Ä?uprija, Surduk Makedonya: Demir Hisar, Demir Kapija, Kumanovo Bosna-Hersek: Sarajevo, Tuzla, Odžak, Ä?ardak Hırvatistan: Bakar Arnavutluk: Bajram Curri, Kepenek, Ahmetaj Bulgaristan: Harmanli, Kırcaali, Kazanlık, Kula, Pazardzik, Durankulak, Pamukci Karadağ: Mahala, Virpazar, Kazanci, Timar, Han, Kula Kosova: İpek, Elezhan, Yakova, Firuzağa, Mamuşa Romanya: Teleorman, Baba Ana, Azaplar, Tuzla, Topalu, Saraiu, Techirghiol, Babadag, Beştepe Türkçeden Balkan dillerine geçen sözler İlgili dildeki imla şekli ile: (İlgili dildeki bazı harflerin Türkiye Türkçesi alfabesindeki karşılığı: j= y, ç/ç = ç, s = ş, q = ç/k arası, e = ı, ll = l, Ä? = uzun a, Ä? = c, dž = c, ž = j) Sırpça: böbrek (bubreg), bakır (bakar), börek (burek), çekiç (çekiç), pamuk, kule (kula), nar, sabun (sapun), alet (alat), sac (saç), tepsi (tepsija), çelik (çelik), boya (boja), başıbozuk (basibozuk), çadır (sator), akşam(aksam), boğaz(bogaz), damar, bolluk(buljuk), sucuk(sudžuk), gümrük(Ä?umruk), çardak(çardak), saat kulesi(sahat kula), lokum,Türk lokumu(ratluk, rahatlokum), binbaşı(bimbasa), kese(kesa), delibaş(delibasa), başlık(baslik), kuyumcu(kujundžija),oluk Bulgarca: böbrek (bıbrek), halı (kilim), boya, kayısı (kaysiya), cıva (jivak), badem, kerpiç (kirpiç), pamuk, pazar, kova (kofa), kestane (kesten), kahve (kafe), katır, kalay, kule(kula), aba, kasap (kasapin), aptal, çorap, tütün (tyutyun) Arnavutça: çarşaf (çarçaf), bakır (bakri), pamuk (pambuku), bahçıvan (bahçevan), yorgan (jorgan), kalay (kallaj), yelek (jelek), çekiç, boza (boze), fincan (filxhan), direk, kaymak (kajmak), teneke (teneqe), mahalle (mehalle), dolap (dollap), usta, deve, çadır(çader), çelik, kafes(kafaz) Rumence: kayısı (caisÄ?), çizme (cizma), yoğurt (iaurt), çarşaf (cearşaful), tütün (tutun), ibrik (ibricul), pamuk (bumbac), raf (raft), sabun (sÄ?punul), tarife (tariful), kapak (capac), dolap (dulapul), yeniçeri (ıenicer), bre, çorap (ciorapul), maymun (maimuÅ£a), kaldırım(caldarÄ?m), karagöz(caraghios), fildişi(fildeş), soba Makedonca: para (pari), lale, saat, böbrek (bubreg), cezve (Ä?ezve), boya (boja), bakır (bakar), biber (piper), tütün (tutun), çay(çaj), kule (kula), maymun (majmun), kerevet (krevat), kalay (kalaj), bayrak (bajrak), kapak, budala, darçın(darçin), törpü(turpija), çoban(çoban) Boşnakça: kaşık (kasika), çakal (sakal), döşek (dusek), barut (barut), bakır (bakar), çeşme (çesma), şeker (seçer), kilim (çilim), köfte (çufte), kebap (çebab (çevab) çelik (çelik), sandık (sanduk), kireç (kreç), bayraktar (bajraktar), peşkir (peskir), kantar (kantar), nene(nena), aralık(araluk), zehirli(zeherli), kapı(kapija), mezarlık(mezarluk),kalıp(kalup), saksı(saksija), beşik(besika), avlu(avlija), oklava(oklagija), yular(ular), taban(), turşu(tursija), ambar(hambar), meydan(megdan) Hırvatça: bakır (bakar), baklava, civa (živa), alet (alat), helva (halva), boya (boja), nar, kaymak (kajmak), böbrek (bubreg), yoğurt (jogurt), džep (cep), çorap (çarapa), bakraç (bakraç), katran, karanfil(karanfiliç), çırak(cirak), balta, makas(makaze), ada, burgu(burgija) Kaynak : Wikipedia |
|