Kaç Tane Hak Mezhep Vardır Mezhebler Kaça Ayrılır? Mezhebler Önce 2'Ye Ayrılır: 1

Kaç tane hak mezhep vardır

Mezhebler Kaça Ayrılır?

Mezhebler önce 2'ye ayrılır:
1 - Fıkhî mezhebler,

2 - İtikâdî mezhebler

Fıkhî Mezhebler Kaça Ayrılır?
4'e ayrılır:

1 - Hanefî mezhebi,

2 - Mâlikî mezhebi,

3 - Şâfiî mezhebi,

4 - Hanbelî mezhebi

Bu 4 mezhebin, hepsi de haktır, doğrudur Şimdi bunları sırası ile görelim:

Hanefî Mezhebi
Hanefî mezhebinin kurucusu İmam-ı A'zam Hazretleridir

İmam-ı A'zam, en büyük imam demektir Asıl adı Nu'man olan İmam-ı A'zam'ın, künyesi Ebû Hanife'dir Hicretin 80'inci yılında Kûfe'de doğmuş, Hicrî 150'de Bağdat'ta vefat etmiştir

Hanefî mezhebi, önce Irak'ta doğmuş, oradan doğuya ve batıya yayılmıştır Abbasîler devrinde hâkimlerin çoğu Hanefî idi Anadolu ve Balkanlardaki Türkler arasında, Hanefî mezhebi yaygındır

Mâlikî Mezhebi
Kurucusu İmam Mâlik bin Enes Hazretleridir Hicrî 93 tarihinde Medine'de doğmuş, H 179'da yine Medine'de vefat etmiştir

Mâlikî mezhebi, önce Hicaz halkı tarafından benimsenmiş ve hacca gelenler vasıtasıyla Kuzey Afrika'ya ve o zaman Endülüs denen İspanya'ya yayılmıştır

Şâfiî Mezhebi
Kurucusu İmam-ı Şâfiî Hazretleridir İmam-ı Şâfiî'nin asıl ismi Muhammed'dir H 150 tarihinde Gazze'de doğmuş, 204 tarihinde Mısır'da vefat etmiştir Hâşimoğulları soyundan gelmektedir

Şâfiî mezhebi önce Mısır'da yayılmış, sonra kısmen Suriye, Yemen, Irak ve Horasan taraflarına geçmiştir Bugün Mısır'ın çoğunluğu Şâfiîdir Anadolu'nun güney taraflarında, Suriye ve Irak'ta da Şâfiî mezhebinde olanlar mevcuttur

Hanbelî Mezhebi
Kurucusu Ahmed bin Hanbel Hazretleridir H 164 tarihinde Bağdat'ta doğmuş, 241 tarihinde yine orada vefat etmiştir

Hanbelî mezhebi daha çok Necid taraflarında tutulmuştur Hâlen Necid'de Hanbelî mezhebi hâkimdir

Hak Bir Olur Halbuki 4 Mezhebin de Hak Olduğunu Kabûl Ediyoruz Bu Nasıl Olur?
Bir su, 5 ayrı mizaçtaki hastaya göre 5 ayrı hüküm alır Meselâ, birinin hastalığının nev'ine göre ilâçtır Tıbben ona vaciptir Diğer birine, hastalığı sebebiyle, zehir gibi zararlıdır Tıbben ona haramdır Diğer birine az zarar verir, tıbben ona mekruhtur Diğer birine zararsız olduğu gibi, faydası da vardır Tıbben ona sünnettir Bir diğerine de ne zararlı, ne de faydalıdır Tıbben ona mübahtır Hastanın durumuna göre, bunların 5'i de haktır "Bu ilâç, yalnızca vaciptir" denilemez

İşte bu misaldeki gibi, İlâhî hükümler de, mezheblere tabi' olanların durumuna göre değişir Farklı farklı olur Üstelik herbiri de hak olur Buna bir misal verelim:

İlâhî hikmetin tensibiyle, İmam Şâfiî'ye ittiba' edenlerin çoğu, köylülük ve bedevîliğe yakındırlar Bunlar cem'iyet hayatında geri olduklarından, herbiri bizzat dergâh-ı İlâhiyeye kendi derdini söylemek, hususî dileğini bizzat arzetmek mizacındadırlar Bu yüzden de, imam arkasında Fâtiha'yı tek tek okurlar Bu hüküm hak ve doğrudur

İmam-ı A'zam'a ittiba' edenlerin çoğu ise, şehirliliğe ve medeniyete daha yakın, ictimaî hayatı benimsemiş kimselerdir Bunların nazarında bir cemaat bir şahıs hükmüne girip bir tek adam da umum o cemaat adına, sözcü olarak konuşur; kendileri de onun kalben tasdikcisi olurlar Bu bakımdan Hanefî mezhebinde imam arkasında tek tek Fâtiha okunmaz İmam, cemaat adına okur Cemaat da âmîn diyerek onu tasdik eder Bu hüküm de, evvelki gibi, hak ve doğrudur

İtikadî Mezhebler Kaça Ayrılır?
İtikad hususunda başlıca iki mezheb vardır:

1 Ehl-i Sünnet mezhebi,

2 Ehl-i Bid'a mezhebi

Ehl-i Sünnet mezhebi
Hz Peygamberin yolundan gidenler, o yoldan hiç sapmayanlar demektir

Ehl-i Sünnetin dayanağı Kitab ve Sünnettir Kitab ve Sünnette ne buyurulmuşsa, Ehl-i Sünnet öyle inanır, öyle hareket ederler

Ehl-i Sünnet de, Matüridiyye ve Eş'ariyye olmak üzere ikiye ayrılır

Mâtüridiyye Mezhebi
Kurucusu Ebu Mansur Muhammed Hazretleri'dir Semerkand köylerinden Mâtürid'de doğmuştur H 333'te vefat etmiştir

Mezhebler Arasında Görüş Ayrılıkları Olması Nereden Kaynaklanmaktadır?

Bu ayrılıklar, çeşitli sebeblerden ileri gelir Kur'an'da hüküm ifade eden âyetleri (ki bunlara, nass denir) anlayış, herkes için başka başka olabilir Zira nassların, usûl-i fıkıhta beyan edildiği üzere, pek çok kısımları vardır: Hafî, mücmel, sarîh, kinâye, mecaz, hakikat, mutlak - mukayyed, hâs - âmm gibi Bu yüzden müctehidlerin aynı nassı anlayışları farklı farklı olmaktadır

Ayrıca, hadîslerin de nevileri, çeşitleri vardır Mütevâtir, meşhûr, haber-i vâhid, mürsel, muttasıl, münkatı' gibi

Bu hadîsleri delîl olarak kullanma konusunda da müctehidler ihtilâf etmişlerdir Bunun neticesinde de farklı görüşler ortaya çıkmıştır Meselâ Hanefîler hadîsler konusunda titiz davranır Haber-i vâhidi (Tek sahâbenin rivâyet ettiği hadîsi) delil olarak kabûl etmezler Şâfiîler ise, haber-i vâhidi kabûl eder ve onu Kıyâs'a tercih ederler Hanefîler mürsel hadîsi alır, Şâfiîler almazlar

İşte bu gibi delillerdeki ihtilâf ve kabûl edilen delilleri de farklı anlayış, müctehidlerin aynı mes'elede farklı hükümler vermelerine sebeb olmuştur

Fetva verilen beldenin örf ve âdetleri de, müctehidlerin yaptıkları ictihadlara te'sir etmiştir

Müctehidler Arasında Görüş Ayrılıkları Olmasının Mahzûru Var mıdır?
Hayır, bil'akis bu ihtilâflar, ümmet için rahmet olmuştur

Herhangi bir mes'ele hususunda bir mezhebde zorlukla karşılaşınca, zaruret halinde, o mes'ele başka bir mezhebin kolaylık ifade eden hükmü ile halledilme yoluna gidilmiştir Böylece mezheblerin varlığı ümmet için kolaylık ve genişliğe vesile olmuştur

"Ümmetimin ihtilâfında rahmet vardır" meâlindeki hadîs-i şerîfin ifade etmek istediği mânâ da bu olsa gerektir

Mezheblere Ne Lüzum Var? Herkes Kendisi Kur'an'ı ve Hadîsi Okuyup Hüküm Çıkaramaz mı?
Müslüman olan her ferdin, dinî mes'eleleri ve hükümleri doğrudan doğruya Kur'an ve Sünnetlerden öğrenmesi mümkün değildir Bunu, ancak müctehidlik pâyesine erişmiş, salâhiyetli İslâm âlimleri yapabilir Geriye kalan Müslüman halka, o büyük din âlimlerinin îzah ve görüşlerini anlamak ve benimsemek, onların yolundan gitmek düşer İlâçların ham maddesi bitkiler, otlar, madenler vs olduğu halde, nasıl herkes ondan ilâç yapamıyor, bu iş için ayrıca eczacılık tahsili gerekiyorsa, dinî mes'elelerde temel kaynak Kur'an ve Sünnet olduğu halde, ondan hüküm çıkarmak işini de sıradan her Müslüman yapamaz; ancak müctehidlik seviyesine ulaşmış âlimler yapabilir Herkesin dinî kaynaklardan hüküm çıkarmağa ilmi, bilgisi, aklı, idrâk seviyesi, basiret ve feraseti yetmez