Difteri, boğmaca ve tetanoz hakkında bilinmesi gerekenler

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-26-2012

Difteri

Boğazda ve solunum yollarında kalın bir iltihap tabakası oluşmasına neden olur

Solunum ve yutma güçlüğü, felç, kalp yetmezliği, şok, hatta ölüme neden olabilir

Boğmaca

Bebeklerde beslenme ve solunumu zorlaştıran ve haftalarca devam eden şiddetli öksürük nöbetlerine yol açan solunum sistemi enfeksiyonudur

Zatürre, havale nöbetleri, beyin hasarı ve ölüme neden olabilir

En ağır seyir aşısız çocuklarda ve 1 yaşın altındaki bebeklerde görülür, ölümlerin yarısı bu yaştadır

Erken aşılama bebekleri bu ağır hastalıktan korur

Tetanoz

Toprakta sıklıkla bulunan bir bakterinin açık yaraya bulaşmasından sonra sinir ve kasları tutar

Tüm vücutta ağrılı kas kasılmalarına neden olur

Çenenin kilitlenmesine yol açar, ağzın açılmasını ve yutmayı engelleyebilir

Her 10 tetanoz hastasından biri kaybedilir

Yenidoğan tetanozu, sağlıksız koşullarda yapılan doğum sırasında bebek göbek kordonunun kirlenmesi sonucu oluşan ölümcül bir hastalıktır

Gebelerin aşılanması ile bebeklere anne karnındayken geçen antikorlar, yenidoğan bebekleri tetanozdan korur

Difteri, boğmaca ve tetanoz aşısı (DBT) bu hastalıklara karşı korur

Aşılanan çocukların çoğu çocukluk çağı boyunca bu hastalıklardan korunur

Aşılama durdurulursa bu hastalıklar salgınlara yol açar

DBT aşısı kimlere, ne zaman yapılır?

Çocuklara:
2 aylık
4 aylık
6 aylık
18 aylık
4-6 yaş arasında

Hafif hastalık
* Hafif ateş (koltuk altı 38°C'nin altında)
* Üst solunum yolu enfeksiyonu
* Akut orta kulak iltihabı
* Hafif ishal

Antibiyotik tedavisi

Hasta ile temas veya nekahat dönemi

Süt emzirme

Prematüre doğum

Aşı içinde olmayan maddelere karşı alerji

Birden fazla aşı yapılması gerekliliği

DBT aşısı kimlere yapılmaz ya da ertelenir?

Orta ve ağır dereceli hastalıklar iyileşene dek aşılama ertelenir

DBT aşısı yapıldıktan sonra ağır alerjik reaksiyon geliştiren çocuklara DBT aşısının sonraki dozları yapılamaz

Aşağıdaki durumlarda boğmaca aşısının sonraki dozları yapılamaz, aşılamaya difteri-tetanoz (DT) aşısı ile devam edilir:
* DBT aşısı yapıldıktan sonraki 7 gün içinde beyin veya sinir sistemi hastalığı oluşması

* Aşı sonrası ilk 48 saat içinde başka nedene bağlanamayan 40,5°C üzerinde ateş veya şok benzeri durum

* 3 saatten daha uzun süren aralıksız, yatıştırılamayan ağlama

* Aşılamadan sonraki 3 gün içinde ateşli veya ateşsiz havale nöbeti geçirme

DBT aşısının riskleri nelerdir?

Difteri, boğmaca veya tetanoz hastalığı geçirmek, DBT aşısının yan etkilerinden çok daha fazla risklidir

Bununla birlikte, her ilaç gibi aşı da nadiren ağır alerjik reaksiyon gibi ciddi problemlere yol açabilir

DBT aşısının ağır hastalık veya ölüme yol açma riski oldukça düşüktür

Hafif yan etkiler

Ateş

Enjeksiyon yerinde kızarıklık, şişlik, ağrı

Bu yan etkiler aşının ilk dozlarına oranla 4

Ve 5

dozundan sonra daha sık görülür

Tüm bacak veya kolda 1-7 gün süren şişlik olabilir

Huzursuzluk

İştahsızlık, halsizlik

Kusma

Orta dereceli yan etkiler (nadir görülür):

Havale nöbeti

3 saatten uzun süren aralıksız ağlama

40,5°C üzerinde ateş

Ağır yan etkiler (çok nadir görülür):

Alerjik reaksiyonlar (1 milyon dozda bir)

Sara, koma, kalıcı beyin hasarı gibi yan etkiler o kadar nadiren bildirilmiştir ki bunların aşıya bağlı olduğunu söylemek bile zordur

Aşılama sonrası ateş reaksiyonu olan çocuklarda aşılama sonrasındaki 24 saat için aspirin içermeyen ateş düşürücü-ağrı kesici ilaçlar kullanılmalıdır

Gebelikte Td (tetanoz ve azaltılmış difteri) aşısı nasıl yapılmalıdır?

Daha önce aşılanmamış gebe kadınlar, tercihan gebeliğin 3

ayından sonra 4-8 hafta arayla 2 doz Td ile aşılanmalıdır

Aşı serisini tamamlamamış olan gebeler ise 3 doz serisini tamamlamalıdır

Son aşısı 10 yıldan önce uygulanmış gebelere tek doz Td aşısı uygulanmalıdır

Gebelikte uygulanan difteri ve tetanoz aşısının bebekte zararlı etkisi olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur

Yaralanmalardan sonra tetanoz aşısı nasıl uygulanmalıdır?

Son tetanoz dozu 10 yıl öncesine kadar yapılmış ve aşı serisi tamamlanmış bir kişide tetanoz gelişme olasılığı oldukça düşüktür

Son tetanoz aşısı üzerinden 5 yıldan uzun süre geçmiş olan bireylere, kirli ve önemli yaralanmalarda doz tekrarı önerilir

Td aşısı 7 yaş ve üzerinde kullanılmalıdır

Tetanoz hastalığı geçirenlerde bağışıklık gelişmez, bu nedenle tetanozdan iyileşen kişiye Td aşısı uygulanmalıdır

06-26-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Difteri, boğmaca ve tetanoz hakkında bilinmesi gerekenler Difteri Boğazda ve solunum yollarında kalın bir iltihap tabakası oluşmasına neden olur Solunum ve yutma güçlüğü, felç, kalp yetmezliği, şok, hatta ölüme neden olabilir Boğmaca Bebeklerde beslenme ve solunumu zorlaştıran ve haftalarca devam eden şiddetli öksürük nöbetlerine yol açan solunum sistemi enfeksiyonudur Zatürre, havale nöbetleri, beyin hasarı ve ölüme neden olabilir En ağır seyir aşısız çocuklarda ve 1 yaşın altındaki bebeklerde görülür, ölümlerin yarısı bu yaştadır Erken aşılama bebekleri bu ağır hastalıktan korur Tetanoz Toprakta sıklıkla bulunan bir bakterinin açık yaraya bulaşmasından sonra sinir ve kasları tutar Tüm vücutta ağrılı kas kasılmalarına neden olur Çenenin kilitlenmesine yol açar, ağzın açılmasını ve yutmayı engelleyebilir Her 10 tetanoz hastasından biri kaybedilir Yenidoğan tetanozu, sağlıksız koşullarda yapılan doğum sırasında bebek göbek kordonunun kirlenmesi sonucu oluşan ölümcül bir hastalıktır Gebelerin aşılanması ile bebeklere anne karnındayken geçen antikorlar, yenidoğan bebekleri tetanozdan korur Difteri, boğmaca ve tetanoz aşısı (DBT) bu hastalıklara karşı korur Aşılanan çocukların çoğu çocukluk çağı boyunca bu hastalıklardan korunur Aşılama durdurulursa bu hastalıklar salgınlara yol açar DBT aşısı kimlere, ne zaman yapılır? Çocuklara: 2 aylık 4 aylık 6 aylık 18 aylık 4-6 yaş arasında Hafif hastalık * Hafif ateş (koltuk altı 38°C'nin altında) * Üst solunum yolu enfeksiyonu * Akut orta kulak iltihabı * Hafif ishal Antibiyotik tedavisi Hasta ile temas veya nekahat dönemi Süt emzirme Prematüre doğum Aşı içinde olmayan maddelere karşı alerji Birden fazla aşı yapılması gerekliliği DBT aşısı kimlere yapılmaz ya da ertelenir? Orta ve ağır dereceli hastalıklar iyileşene dek aşılama ertelenir DBT aşısı yapıldıktan sonra ağır alerjik reaksiyon geliştiren çocuklara DBT aşısının sonraki dozları yapılamaz Aşağıdaki durumlarda boğmaca aşısının sonraki dozları yapılamaz, aşılamaya difteri-tetanoz (DT) aşısı ile devam edilir: * DBT aşısı yapıldıktan sonraki 7 gün içinde beyin veya sinir sistemi hastalığı oluşması * Aşı sonrası ilk 48 saat içinde başka nedene bağlanamayan 40,5°C üzerinde ateş veya şok benzeri durum * 3 saatten daha uzun süren aralıksız, yatıştırılamayan ağlama * Aşılamadan sonraki 3 gün içinde ateşli veya ateşsiz havale nöbeti geçirme DBT aşısının riskleri nelerdir? Difteri, boğmaca veya tetanoz hastalığı geçirmek, DBT aşısının yan etkilerinden çok daha fazla risklidir Bununla birlikte, her ilaç gibi aşı da nadiren ağır alerjik reaksiyon gibi ciddi problemlere yol açabilir DBT aşısının ağır hastalık veya ölüme yol açma riski oldukça düşüktür Hafif yan etkiler Ateş Enjeksiyon yerinde kızarıklık, şişlik, ağrı Bu yan etkiler aşının ilk dozlarına oranla 4 Ve 5 dozundan sonra daha sık görülür Tüm bacak veya kolda 1-7 gün süren şişlik olabilir Huzursuzluk İştahsızlık, halsizlik Kusma Orta dereceli yan etkiler (nadir görülür): Havale nöbeti 3 saatten uzun süren aralıksız ağlama 40,5°C üzerinde ateş Ağır yan etkiler (çok nadir görülür): Alerjik reaksiyonlar (1 milyon dozda bir) Sara, koma, kalıcı beyin hasarı gibi yan etkiler o kadar nadiren bildirilmiştir ki bunların aşıya bağlı olduğunu söylemek bile zordur Aşılama sonrası ateş reaksiyonu olan çocuklarda aşılama sonrasındaki 24 saat için aspirin içermeyen ateş düşürücü-ağrı kesici ilaçlar kullanılmalıdır Gebelikte Td (tetanoz ve azaltılmış difteri) aşısı nasıl yapılmalıdır? Daha önce aşılanmamış gebe kadınlar, tercihan gebeliğin 3 ayından sonra 4-8 hafta arayla 2 doz Td ile aşılanmalıdır Aşı serisini tamamlamamış olan gebeler ise 3 doz serisini tamamlamalıdır Son aşısı 10 yıldan önce uygulanmış gebelere tek doz Td aşısı uygulanmalıdır Gebelikte uygulanan difteri ve tetanoz aşısının bebekte zararlı etkisi olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur Yaralanmalardan sonra tetanoz aşısı nasıl uygulanmalıdır? Son tetanoz dozu 10 yıl öncesine kadar yapılmış ve aşı serisi tamamlanmış bir kişide tetanoz gelişme olasılığı oldukça düşüktür Son tetanoz aşısı üzerinden 5 yıldan uzun süre geçmiş olan bireylere, kirli ve önemli yaralanmalarda doz tekrarı önerilir Td aşısı 7 yaş ve üzerinde kullanılmalıdır Tetanoz hastalığı geçirenlerde bağışıklık gelişmez, bu nedenle tetanozdan iyileşen kişiye Td aşısı uygulanmalıdır