Difteri, boğmaca ve tetanoz hakkında bilinmesi gerekenler
 

Difteri
. Boğazda ve solunum yollarında kalın bir iltihap tabakası oluşmasına neden olur.
. Solunum ve yutma güçlüğü, felç, kalp yetmezliği, şok, hatta ölüme neden olabilir.

Boğmaca
. Bebeklerde beslenme ve solunumu zorlaştıran ve haftalarca devam eden şiddetli öksürük nöbetlerine yol açan solunum sistemi enfeksiyonudur.
. Zatürre, havale nöbetleri, beyin hasarı ve ölüme neden olabilir.
. En ağır seyir aşısız çocuklarda ve 1 yaşın altındaki bebeklerde görülür, ölümlerin yarısı bu yaştadır.
. Erken aşılama bebekleri bu ağır hastalıktan korur.

Tetanoz
. Toprakta sıklıkla bulunan bir bakterinin açık yaraya bulaşmasından sonra sinir ve kasları tutar.
. Tüm vücutta ağrılı kas kasılmalarına neden olur.
. Çenenin kilitlenmesine yol açar, ağzın açılmasını ve yutmayı engelleyebilir.
. Her 10 tetanoz hastasından biri kaybedilir.
. Yenidoğan tetanozu, sağlıksız koşullarda yapılan doğum sırasında bebek göbek kordonunun kirlenmesi sonucu oluşan ölümcül bir hastalıktır.
. Gebelerin aşılanması ile bebeklere anne karnındayken geçen antikorlar, yenidoğan bebekleri tetanozdan korur.

Difteri, boğmaca ve tetanoz aşısı (DBT) bu hastalıklara karşı korur.

. Aşılanan çocukların çoğu çocukluk çağı boyunca bu hastalıklardan korunur.
. Aşılama durdurulursa bu hastalıklar salgınlara yol açar.

DBT aşısı kimlere, ne zaman yapılır?

Çocuklara:
2 aylık
4 aylık
6 aylık
18 aylık
4-6 yaş arasında

. Hafif hastalık
* Hafif ateş (koltuk altı 38°C'nin altında)
* Üst solunum yolu enfeksiyonu
* Akut orta kulak iltihabı
* Hafif ishal
. Antibiyotik tedavisi
. Hasta ile temas veya nekahat dönemi
. Süt emzirme
. Prematüre doğum
. Aşı içinde olmayan maddelere karşı alerji
. Birden fazla aşı yapılması gerekliliği

DBT aşısı kimlere yapılmaz ya da ertelenir?

. Orta ve ağır dereceli hastalıklar iyileşene dek aşılama ertelenir.
. DBT aşısı yapıldıktan sonra ağır alerjik reaksiyon geliştiren çocuklara DBT aşısının sonraki dozları yapılamaz.
. Aşağıdaki durumlarda boğmaca aşısının sonraki dozları yapılamaz, aşılamaya difteri-tetanoz (DT) aşısı ile devam edilir:
* DBT aşısı yapıldıktan sonraki 7 gün içinde beyin veya sinir sistemi hastalığı oluşması.
* Aşı sonrası ilk 48 saat içinde başka nedene bağlanamayan 40,5°C üzerinde ateş veya şok benzeri durum.
* 3 saatten daha uzun süren aralıksız, yatıştırılamayan ağlama.
* Aşılamadan sonraki 3 gün içinde ateşli veya ateşsiz havale nöbeti geçirme.

DBT aşısının riskleri nelerdir?
. Difteri, boğmaca veya tetanoz hastalığı geçirmek, DBT aşısının yan etkilerinden çok daha fazla risklidir.
. Bununla birlikte, her ilaç gibi aşı da nadiren ağır alerjik reaksiyon gibi ciddi problemlere yol açabilir.
. DBT aşısının ağır hastalık veya ölüme yol açma riski oldukça düşüktür.

Hafif yan etkiler
. Ateş
. Enjeksiyon yerinde kızarıklık, şişlik, ağrı
. Bu yan etkiler aşının ilk dozlarına oranla 4. Ve 5. dozundan sonra daha sık görülür.
. Tüm bacak veya kolda 1-7 gün süren şişlik olabilir.
. Huzursuzluk
. İştahsızlık, halsizlik
. Kusma

Orta dereceli yan etkiler (nadir görülür):
. Havale nöbeti
. 3 saatten uzun süren aralıksız ağlama
. 40,5°C üzerinde ateş

Ağır yan etkiler (çok nadir görülür):
. Alerjik reaksiyonlar (1 milyon dozda bir)
. Sara, koma, kalıcı beyin hasarı gibi yan etkiler o kadar nadiren bildirilmiştir ki bunların aşıya bağlı olduğunu söylemek bile zordur.

Aşılama sonrası ateş reaksiyonu olan çocuklarda aşılama sonrasındaki 24 saat için aspirin içermeyen ateş düşürücü-ağrı kesici ilaçlar kullanılmalıdır.

Gebelikte Td (tetanoz ve azaltılmış difteri) aşısı nasıl yapılmalıdır?

. Daha önce aşılanmamış gebe kadınlar, tercihan gebeliğin 3. ayından sonra 4-8 hafta arayla 2 doz Td ile aşılanmalıdır.
. Aşı serisini tamamlamamış olan gebeler ise 3 doz serisini tamamlamalıdır.
. Son aşısı 10 yıldan önce uygulanmış gebelere tek doz Td aşısı uygulanmalıdır.
. Gebelikte uygulanan difteri ve tetanoz aşısının bebekte zararlı etkisi olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur.

Yaralanmalardan sonra tetanoz aşısı nasıl uygulanmalıdır?

. Son tetanoz dozu 10 yıl öncesine kadar yapılmış ve aşı serisi tamamlanmış bir kişide tetanoz gelişme olasılığı oldukça düşüktür.
. Son tetanoz aşısı üzerinden 5 yıldan uzun süre geçmiş olan bireylere, kirli ve önemli yaralanmalarda doz tekrarı önerilir.
. Td aşısı 7 yaş ve üzerinde kullanılmalıdır.
. Tetanoz hastalığı geçirenlerde bağışıklık gelişmez, bu nedenle tetanozdan iyileşen kişiye Td aşısı uygulanmalıdır.