Agonizm,agonistik Davranış

Agonizm,agonistik davranış


Agonistik davranış olarak da bilinir, hayvanların hayatta kalabilmeye ve soyunu sürdürmeye yönelik saldırganlık, savunma ve kaçınma gibi tüm davranışları Bu terim, yaklaşmanın ve kaçmanın davranışsal temelleri ile uyaranlarının çoğu zaman aynı, buna karşılık hayvanın gösterdiği gerçek davranışın başka etkenlere, özellikle uyaranla arasındaki uzaklığa bağlı olduğunu kabul eden biyologlarca kullanılır
Etolojistlere göre agonistik davranışın en genel ve belki de birincil işlevi, her hayvana kendi türünün coğrafi dağılımını düzenleme olanağı vermesidir Ayrıca hayvanların besin kaynaklarına ve eşlere ulaşmasını da sağlayabilir

Sözlü anlaşma olanağı bulunan insan topluluklarında agonistik davranış bireyi hem yapıcı etkinliğe, hem de açıkça topluma karşı girişilmiş yıkıcı eylemlere götürebilir Bazı etolojistler savaş ve cinayet gibi mantıksız görünen birçok insan davranışının aslında öbür canlıların çoğunu saldırgan eylemlere yönelten içgüdü mekanizmalarıyla (örn yaşama alanının savunulması) aynı kalıbı yansıttığını öne sürerler
İnsanın amaç ve güdülerinin içgüdüsel öğeleri bulunduğunu öne süren görüş, tartışmalı sosyobiyolojinin temel taşlarından biridir Sosyobiyologlara göre kişi ancak doğrudan doğruya kendisi ya da akrabaları yoluyla soyunun sürüp gitme şansını artıracağına inandığı anda agonistik davranış gösterir

Böylece başkalarıyla rekabetle giren insan maddi zenginliğini ve dolayısıyla da eş bulma şansını artırabilir
Klasik ve etkin koşullanmanın genel ilkelerine göre öğrenme gerek insanda, gerek hayvanda agonistik davranışı büyük ölçüde etkiler; agonistik davranış genellikletoplumdan örnek alma yoluyla öğrenilir

Kaynak;AnaBritannica cilt 1"den frmsinsinetiçin derlenmiştir