Tarihde Bugün 10 Temmuz

Tarihde Bugün 10 Temmuz

Siyasetçi ve yazar Mehmet Ali Aybar, 1995 yılında 87 yaşındayken yaşamını yitirdi

Türk sosyalist hareketinin önde gelen isimlerinden, kapatılan Türkiye İşçi Partisi'nin (TİP) eski lideri ve Sosyalist Devrim Partisi'nin (SDP) kurucu genel başkanı Mehmet Ali Aybar 5 ekim 1908'de İstanbul'da doğdu

Galatasaray Lisesi'nden sonra İstanbul Hukuk Fakültesi'ni bitirdi Aynı fakültede anayasa hukuku asistanı, hukuk doktoru ve devletler hukuku doçenti oldu 1946'da yazıları nedeniyle doçentlik görevine son verildi

Aynı yıl DP'den milletvekili adayı oldu, seçilemedi 'Hür' ve 'Zincirli Hürriyet' gazetelerini çıkardı, yazıları nedeniyle 1949'da 3 yıl 8 ay hapis cezasına çarptırıldı 1950'deki afla serbest bırakıldı ve iki yıl sonra avukatlığa başladı

1962'de TİP'in genel başkanlığına getirildi 1965 ve 1969 seçimlerinde TİP'ten İstanbul Milletvekili seçildi SSCB'nin Çekoslovakya'yı işgaline karşı çıktı ve "Türkiye'ye özgü sosyalizm" şeklinde ifade ettiği anlayışı savundu

Bu görüşlerine karşı çıkanlarla arasındaki anlaşmazlığın büyümesi üzerine 1969'da genel başkanlıktan, 1971'de de parti üyeliğinden istifa etti

1975'te, kısa bir süre sonra Sosyalist Devrim Partisi adını alacak olan ve 12 eylül 1980'de diğer partilerle birlikte kapatılan Sosyalist Parti'yi kurdu

'Bağımsızlık, Demokrasi, Sosyalizm' (1968), '12 Mart'tan Sonra Meclis Konuşmaları' (1973) ve 'Örgüt Sorunu' (1979) adlı kitapları bulunan Aybar, ABD'nin Vietnam'daki savaş suçlarını yargılamak üzere oluşturulan Uluslararası Russell Mahkemesi'ne yargıç olarak da seçilmişti

Gençlik yıllarında sporda gösterdiği başarılarıyla tanınan Aybar, 1928-35 arası Türk Milli Atletizm Takımı'nda yer almış, bu dönemde 100 ve 200 metre bayrak yarışlarında Türkiye rekorları kırmıştı Aybar, 1931'de Balkan şampiyonu olan 4X100 bayrak takımının da başarılı koşucuları arasındaydı

Mehmet Ali Aybar, 10 temmuz 1995'de, İstanbul'da tedavi edildiği Florance Nightingale Hastanesi'nde kalp yetmezliği sonucu hayata veda etti

Başka neler oldu:

1509: Protestan reformist, Fransız teolog John Calvin dünyaya gözlerini açtı
1871: Fransız yazar Marcel Proust hayata merhaba dedi
1895: 'Carmina Burana' oratoryosunun bestecisi Carl Orff doğdu
1900: Paris metrosu açıldı
1921: Yunan ordusunun taarruzuyla Kütahya-Eskişehir muharebeleri başladı
1923: İstanbul'da Harp Akademisi kuruldu
1929: 'Ta Hronika' gazetesi yazı işleri müdürü Madam Mihailidi Türklüğe hakaret iddiasıyla 3 yıl hapse mahkum oldu
1933: Sümerbank resmen faaliyete geçti
1940: Kağıt stoklarının azalması nedeniyle gazetelerin sayfa sayılarına sınırlama getirildi
1947: Hindistan'ın ikiye ayrılmasıyla oluşan Pakistan'da genel valiliğe Muhammed Ali Cinnah getirildi
1952: Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) kuruldu
1961: Galatasaraylı milli futbolcu Metin Oktay, 660 bin liraya İtalya'nın Palermo takımına transfer oldu
1962: ABD, kıtalararası haberleşmeyi sağlayacak Telstar uydusunu uzaya gönderdi
1969: Ordu mensuplarına oy hakkı tanındı
1971: Fas ordusunun bazı birlikleri krallık rejimine karşı ihtilal girişiminde bulundu Ülkede cumhuriyet ilan edildi
1973: Bahama Adaları, 300 yıllık İngiliz egemenliğinden sonra bağımsızlığını ilan etti
1977: Beşiktaşlı eski futbolcu, spor yazarı Şükrü Gülesin vefat etti
1985: Yeni Zelanda'nın Auckland Limanı'nda bulunan Greenpeace'in 'Rainbow Warrior' adlı gemisinde iki patlama oldu Gemi battı, bir kişi öldü Fransa, iki ay sonra gemiyi gizli ajanların batırdığını kabul etti
1992: Yazar ve edebiyat tarihçisi Cevdet Kudret, 85 yaşında hayata veda etti
1995: İstanbul Gazi mahallesinde bir kahveye ateş açılmasıyla başlayan olaylar nedeniyle İstanbul Emniyet Müdürü Necdet Menzir hakkında görevi ihmalden soruşturma açılması istendi Görevli 20 polis hakkında dava açıldı
1996: Ses sanatçısı Hamiyet Yüceses, 84 yaşında yaşama veda etti
1996: Türksat uydusu, Fransız Guyanası'ndan uzaya fırlatılarak geçici yörüngesine yerleşti
2000: Hafız Esad'ın ölümünden sonra Suriye devlet başkanlığına oğlu Beşşar Esad seçildi

1900- Paris Metrosu açıldı
1921- Yunan ordusunun taarruzuyla Kütahya-Eskişehir muharebeleri
başladı
1923- İstanbul'da Harp Akademisi kuruldu
1933- Sümerbank resmen faaliyete geçti
1939- Türk Basın Birliğinin ilk kongresi Ankara'da toplandı
1947- Hindistan'ın ikiye ayrılmasıyla oluşan Pakistan'da genel
valiliğe Muhammed Ali Cinnah getirildi
1952- Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) kuruldu
1961- Galatasaraylı milli futbolcu Metin Oktay, İtalya'nın
Palermo takımına 660000 liraya transfer oldu
1962- ABD, kıtalar arası haberleşmeyi sağlayacak Telstar
uydusunu uzaya gönderdi
1969- Ordu mensuplarına oy hakkı tanındı
1971- Fas ordusunun bazı birlikleri, krallık rejimine karşı
ihtilal girişiminde bulundu Ülkede cumhuriyet ilan edildi
1977- Beşiktaşlı eski futbolcu, spor yazarı Şükrü Gülesin öldü
1985- Yeni Zelanda'nın Auckland Limanı'nda bulunan barış örgütü
Greenpeace'in ''Rainbow Warrior'' adlı gemisinde iki patlama
oldu; gemi bir saat sonra battı, bir kişi öldü
1991- Yazar Orhan Hançerlioğlu 75 yaşında vefat etti
1992- Yazar, edebiyat tarihçisi Cevdet Kudret 85 yaşında öldü
1994- Halk müziği sanatçısı Şemsi Yastıman 72 yaşında öldü
1995- Siyasetçi, yazar Mehmet Ali Aybar 87 yaşında yaşama
gözlerini yumdu
1996- Ses sanatçısı Hamiyet Yüceses 84 yaşında öldü
1996- Türksat uydusu, Fransız Guyanası'ndan uzaya fırlatılarak
geçici yörüngesine yerleştirildi
2004- Hamit Bayram'ın gözaltındayken kaçırılması olayına
karıştıkları gerekçesiyle mahkemeye sevk edilen eski
milletvekili Mustafa Bayram ile gözaltına alınan 7 kişi
tutuklanarak cezaevine konuldu
2007- Astronomlar, ışığı Dünya'ya 13,5 milyar yılda ulaşan en uzak
gök adaları saptadı Keşif, Hawai'de Mauna Kea yanardağı tepesinde
4205 metre rakımda kurulu Keck teleskobun sayesinde yapıldı

Tarihde Bugün 10 Temmuz

Bugün Hayat Gözlerini Açanlar

1856 - Nikola Tesla, Sırp asıllı fizikçi (ö 1943)
1871 - Marcel Proust, Fransız yazar (ö 1922)
1895 - Carl Orff, Alman besteci (ö 1982)
1902 - Kurt Alder, Nobel Kimya Ödülü sahibi Alman kimyacı (ö 1958)
1920 - Owen Chamberlain, Nobel Fizik Ödülü sahibi ABD'li fizikçi
1939 - Ahmet Taner Kışlalı, Türk siyasetbilimci (ö 1999)
1943 - Sema Özcan, Türk oyuncu
1974 - Chiwetel Ejiofor, İngiliz oyuncu
1977 - Sinan Tuzcu, Türk dizi ve sinema oyuncusu
1980 - Jessica Simpson, ABD'li pop yıldızı

Bugün Aramızdan Ayrılanlar

138 - Hadrianus, Roma İmparatoru (d 76)
1884 - Paul Morphy, ABD'li satranç oyuncusu (d 1837)
1915 - Vaja Pşavela, Gürcü yazar, şair (d 1861)
1977 - Şükrü Gülesin, Beşiktaşlı eski futbolcu, spor yazarı (d 1922)
1992 - Cevdet Kudret, Yazar, edebiyat tarihçisi (d 1907)
1994 - Şemsi Yastıman, Halk müziği sanatçısı
1995 - Mehmet Ali Aybar, Siyasetçi, yazar (d 1908)
1996 - Hamiyet Yüceses, Ses sanatçısı (d 1915)
2006 - Şamil Basayev, Çeçen lider (d 1965)

Bugün Yaşanan Diğer Olaylar

1890 - Wyoming, Amerika Birleşik Devletleri'nin 44 eyaleti oldu
1894 - İstanbul'da 474 kişinin ölümüne sebep olan bir deprem meydana geldi
1900 - Paris metrosu açıldı
1910 - Cerrahpaşa Hastanesi kuruldu
1920 - Bilecik'in kurtuluşu
1921 - Yunan ordusunun taarruzuyla Kütahya-Eskişehir muharebeleri başladı
1923 - İstanbul'da Harp Akademisi kuruldu
1933 - Sümerbank resmen faaliyete geçti
1939 - Türk Basın Birliği'nin ilk kongresi Ankara'da toplandı
1947 - Hindistan'ın ikiye ayrılmasıyla oluşan Pakistan'da genel valiliğe Muhammed Ali Cinnah getirildi
1951 - Randy Turpin, Sugar Ray Robinson'ı yenerek orta siklet boks şampiyonu oldu
1952 - Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) kuruldu
1962 - Amerika Birleşik Devletleri, kıtalararası haberleşmeyi sağlayacak Telstar uydusunu uzaya gönderdi
1969 - Ordu mensuplarına oy hakkı tanındı
1971 - Fas ordusunun bazı birlikleri krallık rejimine karşı ihtilal girişiminde bulundu Ülkede cumhuriyet ilan edildi
1991 - Boris Yeltsin, Rusya devlet başkanı olarak göreve başladı
1992 - Panamalı general Manuel Noriega, Miami, Florida'da yargılandı ve uyuşturucu ticareti yapmak ve haraç toplamak suçlarından 40 yıl hapis cezasına çarptırıldı
1996 - Türksat uydusu, Fransız Guyanası'ndan uzaya fırlatılarak geçici yörüngesine yerleşti
2002 - Peter Paul Rubens'in Masumların Katliamı isimli tablosu, bir açık arttırmada 76,2 milyon dolar'a satıldı