Deyimler Sözlüğü-N-

Kaynak:Türkceciler Deyimler Sözlüğü
eyimler Sözlüğü-N-[/url]
Na (nah) kafa: "Akılsız düşüncesiz kavrayışsız" anlamında alay yollu söylenir"Anlaması mümkün değil na kafa!"
Nabza göre şerbet vermek: Birinin hoşuna gidecek eğilimlerine cevap verecek biçimde davranmak"Nabza göre şerbet vermeyi iyi biliyorsun"
Nabzını yoklamak: Eğilimini niyetini düşüncelerini arzularını anlamaya çalışmak"İşçilerin nabzını yoklayın da zam konusunu öyle düşünelim"
Nalıncı keseri gibi kendine yontmak: Hemen her işte kendi çıkarını düşünerek hareket etmek
Nam almak: Tanınmak ünü her yerde duyulmak
Namus belâsı: Namusunu şerefini itibarını korumak için katlanılan sıkıntılı durum kabullenilen zarar ziyan"Namus belâsına az kaldı canından oluyordu delikanlı"
Nane molla: 1 Dirençsiz güçsüz kimse 2 Çok sık hastalanan sağlıksız kimse 3 Üşengeç bir iş yapmaktan kaçınan"Ne nane molla bir adamsın kalk da biraz çalış"
Nara atmak: Yüksek bir sesle haykırmak kabadayıca bağırmak"Birahaneden çıkan sarhoşlar edepsizce nara atmaya başladılar"
Nato kafa nato mermer: "Söz anlamaz söz dinlemez taş gibi kafa" anlamında kullanılır
Naza çekmek: Kendini ağır satmak bir isteği yerine getirmekte yapmacıklı davranışlarla isteksiz gibi davranmak"Kendini naza çekmeye bayılır bizim kız"
Nazı geçmek: İstediklerini yaptıracak kadar hatırı sayılır olmak"Babası kasabada oldukça nazı geçen bir insandı"
Ne akar ne kokar: Kimseye ne faydası ne de zararı dokunan pısırık çekingen kimseler için kullanılır
Ne çare: Çaresi yok elden bir şey gelmez"Ne çare ki onu durdurmamız mümkün değil"
Ne çıkar: 1 Ne zararı var? 2 Bir sonuç vermez 3 Ne fayda ne zarar umulur"Biraz sert konuşmuşsam ne çıkar bundan?"
Neden sonra: Bir süre geçince her şey olup bittikten sonra çok zaman sonra"Neden sonra babam da geldi"
Ne de olsa: Ne denli eksiği kusuru olursa olsun; böyle olmakla birlikte
Ne dese beğenirsin?: "Nasıl beklenmeyen bir söz söyledi biliyor musun?" anlamında kullanılır
Ne fayda: Artık neye yarar
Nefes aldırmamak: Dinlenmesine fırsat vermemek sıkıştırmak rahat bırakmamak"Nefes aldırmadı bize sabaha kadar çalıştırdı"
Nefesi kesilmek (tıkanmak): Güç soluk alacak duruma gelmek veya soluğu büsbütün durmak"Bir yumrukta nefesini kesti adamın"
Nefes nefese gelmek: Koşarak sık sık soluyarak heyecanlı ve yorulmuş bir şekilde (gelmek)"Kapıdan içeri nefes nefese girdi"
Nefes tüketmek: Bir şeyi anlatmaktan çok yorulmak"Boşuna nefes tüketiyorsun baksana anlamıyor"
Nefsine yedirememek: Kendine yakıştıramamak o şeyi yapmayı kendisi için onur kırıcı ağır bulmak"İki yüzlülüğü bir türlü nefsine yediremiyordu"
Nefsini körletmek: Birtakım yollarla iştah duygusunu dindirmek"Nefsini körletmeden iyi bir kul olamazsın"
Ne güne duruyor?: "Şimdi yapmazsa ne zaman yapacak" anlamında kullanılır"Gitsin istesin kızı daha ne güne duruyor?"
Nefsini yenmek: Arzularının ihtiraslarının önüne geçebilmek
Ne günlere kaldık!: "Eskiden daha iyiydi zaman değişti düzen ve usuller başkalaştı çok kötü günler geçiriyoruz" anlamında kullanılır
Ne hâli varsa görsün!: Uyarılara öğütlere kulak asmayan insanlar için "ne yaparsa yapsın beni ilgilendirmiyor" anlamında kullanılır
Ne idiği belirsiz: Ne olduğu niteliği soyu sopu nereli olduğu bilinmeyen"Ne idiği belirsiz bir yığın insan hükümette yer almış"
Ne mal olduğunu anlamak: Asıl niteliğini işe yaramaz oluşunu kötü niyet beslediğini anlamak"Onun ne mal olduğunu şimdi anlarız"
Ne mene: Ne türlü nasıl ne çeşit?
Ne od var ne ocak: Aşırı yoksulluğu geçim darlığını anlatmak için kullanılır

Ne oldum delisi olmak: Beklemediği bir duruma yükselip şımarmak ölçüsüz hareketler yapmak"Dikkat et ne oldum delisi olan insanlar gibi olma"
Ne olur: "Yalvarırım rica ederim lütfen" anlamında kullanılır"Ne olur beni de götürün köye!"
Ne olur ne olmaz: Her ihtimale karşı ne olacağı belli değil"Şemsiyeni al ne olur ne olmaz yağmura yakalanabilirsin"
Ne pahasına olursa olsun: Her türlü sıkıntı ve tehlikeyi göze alarak ne kadar büyük fedakârlık isterse istesin"Ne pahasına olursa olsun ben bu işi bitireceğim"
Nerede akşam orada sabah: "Gece kalacağı bir yeri yok neresi rast gelirse orada kalıp yatar" anlamında kullanılır
Nereden nereye: 1 Uzak dolaylı bir ilişki ile 2 Şaşılacak şey olacak gibi değil!"Nereden nereye kim derdi ki biz karşılaşacağız!"
Ne şiş yansın ne kebap: "İki taraf da korunsun gücendirilmesin ikisinin de zarar görmeyeceği bir yol bulunsun" anlamında kullanılır
Ne tadı var ne tuzu: Hoşa gidecek zevk alınacak beğenilecek bir şey değil"Ne tadı var ne tuzu yaptığım işin"
Nevri dönmek: Çok öfkelenmek sinirlenip kızmak ve bu sebeple rengi değişmek"Saygısızca konuşmaya başlayınca nevri döndü öfkeyle elini kaldırdı"
Ne yardan geçer ne serden: İstediği şey fedakârlığı gerektirdiği hâlde fedakârlığa yanaşmayan ama istediğinden de vazgeçmeyen kimseler için kullanılır
Ne yer ne yedirir: Kimsenin yararlanmasını istemez kendi de yararlanmaz
Neye uğradığını bilememek: Beklenmedik bir durumla karşılaşıp hiçbir şey yapamamak şaşırıp kalmak"Ocak birden alev alınca neye uğradığını bilemedi"
Niyet etmek: Bir şeyi yapmayı zihninde tasarlamak düşünmek"Ona hediye almaya niyet etmişti"
Niyeti bozuk: Kötü bir davranışta bulunması beklenen kötülük düşündüğü sezilen"Niyeti bozuk bunların sakın ilişmeyin"
Noktası noktasına: Tastamam eksiksiz tamamen birbiriyle tıpatıp aynı"Noktası noktasına hatırlıyorum o kavgayı"
Not düşmek: Yazılı metnin bulunduğu sayfanın bir köşesine konuyla ilgili birkaç cümle yazmak
Notunu vermek: Kıymetini tespit etmek ne nitelikte bir kişi olduğu konusunda kanıya varmak"Hâlâ notunu veremedin mi o adamın?"
Nuh der peygamber demez: Son derece inatçıdır düşüncelerini bir türlü değiştirmez söylediklerinde ve inançlarında direnir
Nuh Nebi`den kalma: Çok eski modası geçmiş köhnemiş (eşya bina)"Nuh Nebi`den kalma bir koltukta oturuyordu"
Numara yapmak: Bir hareketi yalandan yapmak bir şeyi gerçekmiş gibi söyleyerek karşısındakini aldatmak"Ona öyle bir numara yapacağım ki şaşkına dönecek"
Nur topu: Gürbüz sağlıklı çok güzel ve temiz çocuklar için söylenir
Nutku tutulmak: Korkudan üzüntüden heyecandan konuşamaz olmak"Katili karşısında görünce nutku tutuldu"