Davetçiyi İlgilendiren Bazı Hususlar

Davetçiyi İlgilendiren Bazı Hususlar


Davetçi, Allah'a davet etme işinin gönüllü bir iş olmadığını, asıl farz olan görevleri arasında bulunduğunu bilmesi gerekir Davetçi, Allah'a da­vet vazifesini şiddet ve baskı altında, hapiste, şartlar ne olursa olsun her zaman ve her yerde imkanları nisbetinde yapmakla mükelleftir Allah'a davet görevini, maruz kaldığı eziyetler karşısında sinip de, insanlara ha­yır ve mutluluk yolunu göstermekten geri durmaması gerekir Görevine inançla ve sabırla devam etmelidir
"(İnsanları) Allah'a çağıran, iyi is yapan ve ben müslümanlardanım diyenden daha güzel sözlü kim olabilir? İyilikle kötülük bir olmaz (Sen kötülüğü) en güzel olan şeyle sav O zaman (bakarsın ki) seninle arasın­da düşmanlık bulunan kimse, sanki sıcak bir dost oluvermiştir Bu (kötü­lüğü iyilikle savma olgunluğu)na ancak sabredenler kavuşturulur Buna ancak (hayırdan) büyük pay sahibi olan kimse kavuşturulur"
Şehid İmam bu manada bize şu tavsiyeyi yapardı:
"İnsanlarla beraber meyva ağacı gibi olun, onlar size taş atarken siz de onlara meyva atın"
Ve devamla: "Ey kardeş! Sen iki gayeyi gerçekleştirmek için uğraşı­yorsun Biri insanları irşad edip davaya kazandırmak, diğeri üstüne dü­şen vazifeni yapmaktır Şayet birinci gayeyi gerçekleştiremezsen (yani kimse davetine icabet etmezse), ikinciyi (yani görevini yerine getirmeyi) gerçekleştirmede asla ihmal etme!" derdi
Davetçi, ezile-büzüle değil, onurlu ve güçlü bir pozisyonla; tereddüt­lü bir şekilde değil, kendisine ve davasına güvenerek davetini yapmalıdır
Davetçi, insanları davet ettiği şeyde güzel örnek olmalı, sözü ile davranışları arasında çelişki olmamalı Halkı davet ettiği İslami yaşayış hususunda eleştirilere maruz kalmasın
"Ey inananlar, niçin yapmayacağınız şeyi söylüyorsunuz? Yapama­yacağınız şeyi söylemek, Allah yanında büyük gazaba (sebep olur)"
Davetçi, davetinde ihlaslı, Allah'ın nzasından başka bir şey arama­yan, insanlığın övgü ve takdirlerini beklemeyen, daima güven ve saadet telkin eden kimsedir Davetçi, davet yolunda karşılaştığı eziyeti, gördüğü kınayıcı ve alaylı muameleleri tahammül ve sabırla karşıladığı gibi, in­sanlarla olan ilişkilerinde şefkat ve merhameti elden bırakmaz Bundan dolayı insanların İslam'a yönelişlerini ve ona karşı sempatilerini sağla­mak için onlarla sevgi ve yardımlaşma bağlarını tesis etme yolunda gay­ret gösterir
"Allah'ın rahmeti sebebiyledir ki, sen onlara yumuşak davrandın Eğer kaba, katı yürekli olsaydın çevrenden dağılır, giderlerdi"
Davetçi; üslubu ne olursa olsun kendisine soru sorana, eleştiri edene ve öğüt verene bağrını açmalı ve onu şefkatle dinlemelidir Kendisi baş­kasına en olgun ve en münasip şekilde nasihat etmeli, kendisine yapılan nasihatları da nasıl yapılırsa yapılsın kabul etmelidir
Davetçi, imkanı nisbetinde Kur'an'ı ve Resulullah (as)'m hadislerini ezberlemeye çalışmalıdır Çünkü bu sayede işleyeceği konuları, rahatlıkla ayet ve hadislerden delil getirerek teyid edebilir Aynca siyer bilgisine de aşina olması gerekir Çünkü siyer ilmi, ruhlarda büyük etki bırakan ibret verici olayları, nasihat örneklerini, davetin niteliğini ve davet için hareket metodlarını içerdiğinden davetçi için kaçınılmaz bir ilim dalıdır
Davetçi, okuduğu kitaplardan ruhları etkileyen, vicdanları duygulan­dıran pasajları tespit edip yazmak için yanında bir not defterini bulundur­ması gerekir Bilgilerini tazelemek için zaman zaman ona baş vurur Yal­nız hafızaya güvenmek çoğu kez insanı yolda bırakabilir
Davetçi, akli muhakemesi ne kadar kuvvetli olursa olsun daima de­rin iman nurlarına muhtaç olduğunu, Rabbiyle kulluk bağları ile irtibat halinde olması zaruretini hissetmelidir Çünkü bu duygu, davet yolunda kendisine en gerekli olan bir azıktır

Davet Metodu


Davetin metodu, davetin bir bölümüdür Davet metodu yanlış veya nefret ettirici olursa, kendisine davet edilen değerler ne kadar yüce olursa olsun başarıya ulaştırmada yeterli olamaz Bunun içindir ki, Cenab-ı Hak, metod konusunda bize şu direktifi veriyor:
"(Ya Muhammed), hikmetle, güzel öğütle Rabbinin yoluna çağır ve onlarla en güzel şekilde mücadele et"
İyiliği emretme görevi iyilikle yapılmalıdır Kaba, kırıcı, sert dille ve azarlayarak davet yapılamaz Davetçi, acı da olsa hakkı söylemekten ka­çınmamalı, ancak muhataba kabul ettirecek şekilde sunmalıdır Aynı za­manda davetçi, insanları hakka teşvik etmek ve hakka yanaşmalarını sağ­lamak için, sevgilerini kazanmak amacıyla riyakarlık veya münafıklıkta bulunması caiz değildir Çünkü bu tür davranış, davet ettiği şeyin şerefiy­le bağdaşamaz
Nietekim Allah, Resulünü böyle bir davranıştan men ederek şöyle buyuruyor:
"Onlar istediler ki, sen onlara yaranasın da onlar da sana yaran­sınlar"
Davetçi, muhataplarının psikolojisini, kalplerinin anahtarlarını iyi tesbit etmeli ki, kilitlerini açabilsin, aktarmak istediği gerçekleri rahatlık­la sunabilsin Davetçi, iyi düşünüp teşhisini yaptıktan sonra nerden ve na­sıl davete başlayacağını bilmelidir ki, nefret uyandırıcı ani çıkışlar yap­masın
Davetçi, dinleyicilerine faydalı olabilmesi için, önceden konuşacağı hususları belirlemeli, onları ikna edip, davetini olumlu karşılamalarını sağlamak amacıyla onlara arz edeceği konuyu yerli yerince hazırlamalı­dır
Davetçi, hem akla hem kalbe birlikte hitap etmelidir Onun için kalbi duygudan bomboş sadece akla veya akli verilere ters düşen yalnız vicda­ni hisleri hedef alan konuşmalar yapmamalıdır
Davetçinin, muhataplarına seçeceği en güzel konuşma: Akideye (İnanca) ait konuları ikna edici şekilde sunmasıdır Bu da Allah'ın varlığı­nın isbatını, insanlığın yaratılış hikmetini, İslam'ın bir hayat düzeni oldu­ğunu, yeryüzündeki bütün uğraşıların İslami hayatın yenilenmesi için ve­rildiğini ve İslami otoritenin hakim kılınmasının her müslümanın üzerine farz olan bir görev olduğunu vurgulayıcı olarak anlatmasıdır
Davetçi konuşmalarında, dinleyicilerine daima ümit empoze etmeli, herhangi bir ümitsizliğe yer vermeyecek şekilde istikbalin İslam'ın olaca­ğını anlatmalıdır
Davetçi, dinleyicilerin yüz çevirdiklerini hissederse, bunun sebebi konuşma üslubunun yanlışlığından olabileceğini düşünerek hemen ko­nuşma üslubunu değiştirmelidir
Davetçi konuşmalarında, dinleyicilerinin yalnız bilgi edinmeye de­ğil, aynı zamanda öğrendiklerini pratik hayatlarına uygulayarak ilimle ameli birleştirmelerine itina göstermelidir Bu arada onlara usançlık getir­meyecek derecede zaman tanımalıdır
Bunlar, "Başkalarını davet etmek'le ilgili davetçinin riayet edeceği bazı hususlardır Yoksa davetçiyi ilgilendiren bütün özelliklerden ibaret değildir
Başarı Allah'tandır

Mustafa Meşhur