Çin Mutfak Kültürü

çin mutfağı - çin mutfağının tarihi - geleneksel çin yemekleri - çin mutfağında pirincin önemiÇin Mutfağı 5000 yaşındadır Celestial İmparatorluğu'ndan bu yana Çin mutfağı, Çinlilerin kültürlerinin ve tarihlerinin bir göstergesi olmuştur

Pişirilen tüm yemekleri Çin'in her bölgesinde rahatlıkla bulabilirsiniz Kuzey Çin' de Pekin dahil olarak bütün baharatlarla tatlandirilmiş, lezzetli yemekler, Nankin, Şankay ve Çin'in orta bölümünde; Szechuan, daha tatlı tadlarla pişirilen yemekler, Canton bölgesi ise Çin'in gastronomi üzerine merkezidir

Çin yemeklerinde kullanılan ana malzeme pirinçtir En basit malzemelerden biri soya fasulyesidir (Cho-you)

Pişirme teknikleri olarak buharda, haşlama ve stir fry'dır Çin mutfağında kullanılan pişirme teknikleri genellikle iki aşamalıdır

Yemeklerden sonra yasemin çayi veya yeşil çay içilir Çayın tarihi ise MÖ 2000 yıllarına kadar uzanır

Çin'in dışında Çin yemeklerini orjinal olarak pişirmek zordur Ancak tadı yakalayabilmek için pirinç, soya fasulyesi, baharatlar, zencefil, beyaz ve siyah mantarlar, turşular ve makarnalar kullanılabilir


Çin Mutfağı Terimlerinden Bazıları:

Wok Tencere:

Isıyı içinden dışa doğru hızlı bir şekilde ileten ve yayvan şekilde özel bir tava-tenceredir

Stir Fry (Karıştır-kızart)

Küçük parçalar halinde kesilen malzemelerin önce kızgın derin yağda kızartılıp, süzüldükten sonra diğer ek malzemeler ve soslar ile pişirilmesidir

Susam Yağı

Susamdan elde edilen koyu renkteki yağdır

Pirinç Sirkesi

Pirinçten elde edilen sirkedir

Soya Sos

Çin mutfağının temelini teşkil eder Soya fasulyesinin, buğday, maya ve tuz ile fermantasyonundan elde edilir



Çin, dünyanın en eski ve zengin yemek kültürlerinden birine sahiptir 570 bin yıl önce Peking'in Zhou Koudian bölgesinde "Pekin Adamı" ateş yakarak yemek pişirmeye başladı Bu olay dünyada pişmiş yemek yemenin başlangıcıdır Bu olay aynı zamanda Çin Mutfağı'nın da temelini oluşturmuş ve binlerce yıl boyunca gelişen mutfak, dünyanın en zengin çeşitlerine, çeşnilerine ve pişirme tekniklerine sahip olmuştur Tabii ki bu binlerce yıl boyunca yemekler tekrar tekrar pişirilmiş, uygun malzemeler bulununcaya kadar malzeme değiştirilmiş, çeşitli baharat ve değişik pişirme teknikleri uygulanmış ve tüm bu çabalar sonucunda bugünkü Çin Mutfağı ortaya çıkmıştır

Çin yemekleri 6 öğeyi temel alır Renk, şekil, koku, tat, beslenme değeri ve duyu

Çok geniş bir ülke olan Çin'de mutfak bölgelere ve 56 etnik gruba göre çeşitlilik gösterir Yemeklerde on binlerce malzeme kullanılır Bu malzemelerin 3000 çeşidi sık kullanılır Bu malzemeler her türlü beyaz ve kırmızı et, balık, deniz ürünleri, yeşil ve kök sebzelerdir Bambu dallarının içindeki yumuşak kısımlarla da Çinliler çok lezzetli yemekler yaparlar

Yemeklerin içinde fıstık, badem, cashew (mahun ağacı fıstığı) gibi kuruyemişleri de sık kullanan Çinliler, tüm bu yemeklerin yanında haşlanmış veya buharda pişmiş pirinç yerler Çin'de ekmek bazı bölgelerde tüketilir

Çin Mutfağı'nın bir diğer özelliği de pirinci ve pirinç unundan yapılan makarnayı kızartarak pişirmeleridir Ayrıca gevrek pirinç de Çin Mutfağı'nın en özgün yemeklerindendir

Çinlilerin en temel besin maddesi olan pirinci, bu ülke halkı en sade şeklinden en sofistike şekline kadar binbir ayrı lezzette pişirir

Bizde çok ünlü olan mantının anavatanı Çin'dir Tabii Çin mantısı Türk mantısından çok farklıdır Daha büyük olarak, et veya sebze ile hazırlanan mantılar buharda pişirilir ve yoğurtsuz yenir

Çin'de 500 farklı baharat vardır Çin Mutfağı'nda baharat kullanımı çok yaygındır En çok kullanılan malzeme ise soya sosudur "Weijing" Çin tuzu da hemen her yemekte kullanılır Besinlerin tadını ortaya çıkarmaya yarayan bir baharattır Bu baharat glüten tahılından elde edilen "glutamate"dir ve kristal tuz görünümündedir

Geleneksel olan pişirme yöntemleri bugün de hala kullanılır Bu yöntemler, buharda pişirme, haşlama, bol yağda kızartma, kavurma ve fırında pişirmedir

Çinlilerin en özgün pişirme şekillerinden biri "deep fry" dedikleri çok bol ve kızgın yağda çok kısa süre tutarak besinleri kızartmalarıdır Etleri kızartmadan önce genellikle mısır nişastasına bularlar Bu da etlerin kızartma sırasında suyunu kaybetmesini önler Ayrıca bol kızgın yağa atılan et ve sebzeler çok kısa sürede kızartıldıkları için mineral ve vitaminlerini korurlar Çinliler sebzelerini az pişmiş olarak yerler Bu yüzden Çin Mutfağı sağlıklı bir mutfaktır

Çinlilerin en özgün yiyeceklerinden biri Songhua Yumurtası'dır Bunun için ördek yumurtası, pirinç kabuğu, çamur, tuz, kireç ve sudan oluşan karışım ile tamamen üstü kapanacak şekilde, hemen hemen 1/2 cm kalınlığında kaplanır, daha sonra üstü plastik kağıtla sarılır ve 2 ay bekletilir 2 ay sonra üstü soyularak yenir Bu yumurta açık siyah renklidir ve çok besleyici olduğu bilinir Çinliler yumurtaları toprağa gömerek 1 yıl beklettikten sonra da yerler

Çinlilerin tatlıları da kendilerine özgüdür Bu tatlılarda kırmızı fasulye, susam, ceviz ve lotus (Nilüfer) tohumu kullanırlar Bu tatlıların pişirme yöntemleri buharda pişirme, haşlama, kızartma ve fırında pişirmedir Ayrıca Çinlilerin meyve şekerlemeleri de çok güzeldir Bu şekerlemeleri Çinliler kuruyemiş gibi kitap okurken veya çay içerken yerler

Çin Mutfağı denilince tabii Çinlilerin ünlü çaylarını da unutmamak gerekir Yeşil, kırmızı gibi değişik renk ve tatlardaki çayların en çok tanınanı ve içileni ünlü Yasemin çayıdır Çinliler yemek boyunca ve yemekten sonra bu çaydan şekersiz ve çok sıcak olarak bol miktarda içerler


Onlara “Pirinç Yiyenler” denirAyrıca soya ve balık da tüketilirSüt üreten hayvanların azlığı nedeniyle yüzyıllarca süt ve ürünleri diyette hiç yer almazSüt ilaç gibi kullanılırÇin’de ekmek yerine pirinç ya da çavdar unundan yapılmış yemekler yenir Çin’de yemekler çok sıcak olarak yenirOrada bir tür kanser yaygındır bu yüzdenErkeklerde kadınlardan daha yaygındır bu hastalık

Pekin ördeği de dünyaca tanınmış bir yiyecekleridirSoya fasulyesi de çok yaygındırSoya fasulyesinin sütü, unu, peyniri ve yağı kullanılırÇin’de çay da çok üretilirÇay yeşil çay olarak bolca tüketilirKonuğa, gidinceye kadar çay ikramı yapılırPek çok yemeklerinde mantar kullanılır

Yemeğin yalnız tadı değil, göze ve kulağa hitabına da özen gösterilirSüsleme yapılırYemekler, sofrada kızgın biçimde birbirleriyle karıştırılır Pek çok Avrupa ve diğer ülkelerde açılmış Çin lokantaları vardır Bu lokantalarda sadece Çin yemekleri yenmeye gidilir


Yoğun ateşte Wok adı verilen ince ve derin tavalarda pişirilen, sebze, erişte, çorba, çeşitli etler ve meyvelerden oluşan bir mutfaktır

Çin mutfağında sebzeler genellikle az pişirilir Hatta bazen yemeklere çiğ olarak katılırlar

Soya sosu ve filizi çok önemli bir yere sahiptir Ayrıca köri, çeşitli mantar sosları ve tatlı ekşi sos da yoğun olarak kullanılır

Noodle adı verilen ve çeşitli sebze, et ve soslar eşliğinde pişirilen erişteler, pirinç ya da buğdaydan üretilir

Pirinç, birçok yemekte ana malzeme olarak kullanılır

Birçok Çin yemeği vejetaryen özellikler taşır Sebzelerin öldürülmeden pişirilmeleri besin değerlerini en üst seviyede korumalarını sağlar

Wok ile ateşte pişirmenin yanı sıra buharda haşlama da Çin mutfağının önemli pişirme türlerinden biridir

Ortalama bir Çin yemeğinin pişirilme süresi 5 ila 15 dakika arasında değişmektedir Yemekleri çok hızlı bir şekilde pişirmek Çin mutfağının karakteristik özelliklerinden biridir

Yemeklerde yalnızca soya yağı kullanılır Bu özelliği ile sağlığa oldukça faydalı bir diyet oluşturur

Pirinç pilavları geleneksel olarak buharda pişirilir Bu pilava diri ve gevrek bir tat verir

Wonton, mantıya benzeyen fakat daha iri parçalar halinde hazırlanan bol sulu bir yemektir Wonton’da dolgu olarak, et veya tavuk kullanılabilir

Tatlı ekşi sos: Çin mutfağına özgü farklı tatlardan biridir Pirinç sirkesi, tatlı domates, şeker ve soya sosu ile hazırlanır Adından da anlaşılacağı gibi mayhoş bir tadı vardır Balık ve tavuk etleri ile sebzelerde kullanılır Kırmızı etlere girmez

Yemeklerle birlikte çay içmek bir gelenektir

Tatlılar, kızartılmış ballı muz gibi doğal bileşenler ve meyvelerden elde edilir Lezzetli ve oldukça hafiftir

Yumurta mutfağın önemli karakteristiklerinde biridir Çorbalara, yemeklere ve noodle’lara pişirme sırasında yumurtanın beyazı katılırken, ramen ve wonton’larda haşlanmış bütün yumurtalar kullanılabilir

Çin mutfağında ekmek yoktur Ekmek yerine, buharda pişirilmiş pirinç topları kullanılır



alıntı