![]() |
Yatırımların Teşvik Belgesine Bağlanması |
![]() |
![]() |
#1 |
Şengül Şirin
![]() |
![]() Yatırımların Teşvik Belgesine BağlanmasıTÜRK VERGİ KANUNLARI'2004 Yatırımların Teşvik Belgesine Bağlanması Yatırım indirimi uygulamasından yararlanacak mükelleflerin yatırıma başlamadan önce Hazine Müsteşarlığına başvurarak gerekli bilgi ve belgeleri sunmak ve Gelir Vergisi Kanununun Ek 2 nci maddesinde belirtilen şartların varlığını onaylatarak yatırım teşvik belgesi almak zorundadırlar ![]() Ancak Gelir Vergisi Kanununun Ek 2 nci maddesinin 4 numaralı bendinden 4108 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle vergi sistemine teşvik belgesiz yatırım indirimi olarak anılan yeni bir uygulama getirilmiştir ![]() ![]() ![]() Teşvik belgesi yatırımlarda yatırım indirimi, belgede belirtilen yatırıma başlama tarihinden sonra yapılan harcamalar için uygulanacaktır ![]() ![]() ÖRNEK (X) AŞ, yapacağı yatırım için yatırım teşvik belgesi almak üzere Hazine Müsteşarlığına 20 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bu durumda, yatırım indirimi mükellefin 12 ![]() ![]() ![]() ÖRNEK (Y) Limited şirketi Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki Karara uygun bir yatırım için yatırım teşvik belgesi almak amacıyla Hazine Müsteşarlığına 15 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bu durumda (Y) limited şirketi 15 ![]() ![]() ![]() Arazi ve arsa tedariki, yedek parça temini, esas proje dışında münferit makina, tesisat, araç mübayaası için yapılan giderler hariç olmak üzere yatırımla ilgili her türlü harcamalar yatırıma başlandığını göstereceğinden yatırım teşvik belgesi alınması için yapılacak başvurunun sayılanlar dışında kalan harcamalar yapılmadan önce olması gerekir ![]() ![]() Teşvik belgesine ilişkin düzenlemeler (Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Tebliğ No: 1995/2 -- 4 ![]() ![]() ![]() Teşvik belgesi yatırımın karakteristik değerlerini içeren, bu değer ve tespit edilen şartlara uygun olarak yatırımın gerçekleştirilmesi halinde üzerinde yazılı bulunan desteklerden yararlanma imkanı sağlayan, kalkınma planına uygun ve ülke ekonomisi için faydalı olduğu Hazine Müsteşarlığınca kabul edilen yatırımlar için yatırımcılara verilen bir belgedir ![]() Yatırımların,'Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar'a istinaden destek unsurlarından yararlanılabilmesi için Hazine Müsteşarlığından teşvik belgesi veya izin ve teşvik belgesi alınması gerekir ![]() ![]() ![]() ![]() Teşvik belgesi düzenlenebilmesi için asgari sabit yatırım tutarının kalkınmadan öncelikli yörelerde gerçekleştirilecek yatırımlarda 6 milyar lira, diğer yörelerde gerçekleştirilecek yatırımlarda ise 10 milyar lira olması gerekmektedir ![]() ![]() Bir yatırımın bu değerlere haiz olması, yatırımın destek unsurlarından yararlandırılacağı anlamına gelmez ![]() ![]() Uluslararası rekabet gücü sağlamayan, uygun ve ileri teknoloji gerektirmeyen, Hazine Müsteşarlığınca sektör ve/veya proje bazında belirlenecek asgari ekonomik kapasitelerde olmayan projeler destek unsurlarından yararlandırılmaz ![]() Desteklerden yararlanabilmek için yatırım malları gümrükten çekilmeden önce ve yatırıma başlanan yılın son gününe kadar teşvik belgesi için başvuruda bulunmak gerekir ![]() ![]() Tamamlanmış yatırımlar için yapılacak Yatırım Teşvik Belgesi başvuruları Hazine Müsteşarlığınca dikkate alınmaz ![]() Yatırım Teşvik Belgesinde kayıtlı değerler global değerler olup bu değerlerde yatırımın her aşamasında ve tevsik edilen belgelere istinaden Hazine Müsteşarlığınca detay incelemeler sonucunda değişiklik yapılabilir ![]() ![]() Yatırımların Teşvik Belgesinde Vize İşlemleri Yatırım Teşvik Belgesinde yer alan desteklerden yaralanabilmek için üzerinde yazılı karakteristik değerlere, şartlara ve sürelere uymak gerekir ![]() ![]() ![]() Yatırım Teşvik Belgesinde Sürenin Uzatımı Yatırım Teşvik Belgesinde yazılı bulunan yatırım ve özel şart sürelerinin uzatılması için yatırımcılar, Yatırım Teşvik Belgesinde kayıtlı sürelerin bitiminden itibaren 3 ay içinde Yatırım Teşvik Formu ve gerekli görülen hallerde harcama belgeleri ile birlikte, imalat sektörü ile ilgili yatırımlarla ilgili olarak (Kaynak Kullanımı Destekleme Primi ihtiva eden belgeler hariç) yapılacak müracaatlarını yatırımın bulunduğu ildeki Sanayi odasına diğer sektörler ile Sanayi odası bulunmayan illerdeki yatırımlarla ilgili başvuruların ise Hazine Müsteşarlığına yaparlar ![]() Ancak, Yatırım Teşvik Belgesi üzerinde kayıtlı Kaynak Kullanımı Destekleme Priminden feragat ettiğini Hazine Müsteşarlığına başvurarak Yatırım Teşvik Belgesi üzerine kaydettiren firmaların imalat sektörünü ait belgelerin süre uzatımı başvuruları, yatırım bulunduğu ildeki Sanayi odasına yapılır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Yatırım Teşvik Belgesinin Devri Yatırım Teşvik Belgesi, teşvik belgeli yatırım gerçekleştirmek üzere, belge üzerinde adı veya ünvanı yazılı olmayan üçüncü şahıslara devredilemez ![]() ![]() Yatırım Teşvik Belgesi Almış Yatırımların Takip ve Kontrolü Yatırımcılar, Yatırım Teşvik Belgesinin alındığı tarihten Yatırım Teşvik Belgesi yatırım süresi sonuna kadar her yıl Ocak ve Temmuz aylarında olmak üzere 2 defa kendilerine Yatırım Teşvik Belgesi iki olarak gönderilmiş bulunan Yatırım Takip Formunu 2 örnek doldurarak bir örneğini Hazine Müsteşarlığına, diğer örneğinin yatırımın bulunduğu ildeki sanayi odası mevcutsa sanayi odasına, değilse Sanayi ve Ticaret Bakanlığına bağlı il müdürlüklerine gönderirler ![]() ![]() Aksi durumun tespiti halinde gerekli bilgiler Hazine Müsteşarlığına intikal ettirilir ![]() Yatırımcı, sanayi odasının veya Sanayi ve Ticaret Bakanlığına bağlı il müdürlüğünün takiple ilgili olarak isteyeceği bilgi ve belgeleri de verir ![]() Ayrıca yatırımcılar yatırıma başladıkları tarihten itibaren söz konusu yatırımlar ile ilgili olarak ithal ve yerli temin etmiş oldukları makina ve teçhizata ait faturalar ile Gümrük Giriş Beyannamelerini ihtiva eden bir dosya hazırlayarak ilgililerce yapılacak kontroller için hazır bulundururlar ![]() ![]() ![]() Yatırımların Teşvik Belgesinde Tamamlanma Vizesi Firma yetkililerinin yatırımın tamamlanmasın izleyen Yatırım Teşvik Belgesi ile yatırım süresi bitiminden itibaren en geç 6 ay içerisinde belirtilen belgelerle birlikte Hazine Müsteşarlığına başvurmak zorundadırlar ![]() Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında gerçekleştirilen yatırımların tamamlanması ile ilgili işlemler, Hazine Müsteşarlığı tarafından yapılabileceği gibi tamamlanma vizesi ile ilgili olarak yatırımın bulunduğu ildeki sanayi odasınca, yatırımın bulunduğu ildeki sanayi odası olmayan illerde Sanayi ve Ticaret Bakanlığına bağlı il müdürlüklerince düzenlenecek raporlara istinaden Hazine Müsteşarlığınca tamamlanma vizesi yapılabilir ![]() Taşımacılık, finansal kiralama ve kamu kuruluşlarınca gerçekleştirilen yatırımlarda, söz konusu yatırımlar ile ilgili olarak Yatırım Teşvik Belgesinde öngörülen destek unsurları dikkate alınarak gerekli bilgi ve belgelere istinaden tamamlanma vizesi yapılabilir ![]() Yatırımların tamamlanma vizesi ile ilgili yapılacak olan ekspertiz işlemlerinde harcamalara ait faturaların rayiç bedele uygunluğu dikkate alınır ![]() Yatırım Teşvik Belgesine öngörülen ve ödemesi yapılan nakit destekler ile bilançoda yer alan ortaklar cari hesabındaki meblağın, yatırım dönemi içerisinde Yatırım Teşvik Belgesine konu yatırım için harcanması ve bu harcamaların yatırım tamamlama vizesinden önce sermayeye ilave edilmesi halinde, bu miktarlar özkaynak olarak mütalaa edilir ![]() Yapılacak tamamlanma vizesi ekspertiz işlemi için en az 2, en fazla 3 eleman görevlendirilir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Tamamlanma vizesine ilişkin ekspertiz işlerinin sanayi odaları tarafından yapılması halinde, ekspertiz ücreti ve ödeme sistemi sanayi odalarının yönetim kurullarınca belirlenir ![]() ![]() ![]() Yatırımın bulunduğu ilin dışındaki kamu kuruluşlarınca yapılacak tamamlanma vizesi işlemlerinde eksperlerin yol ve ikamet masrafları ilgili firmalarca karşılanır ![]() ![]() ![]() Yatırım Teşvik Belgesinin İptali Teşvik mevzuatına riayet edilmemesi, Yatırım Teşvik Belgesinde kayıtlı bulunan şart ve karakteristiklerin yerine getirilmemesi, değiştirilmesi, eksik yapılması veya yatırımın bütünlüğünün bozulması, desteklerle ilgili belgelerde tahrifat yapılması hallerinde verilmiş bulunan destekler, Hazine Müsteşarlığınca kısmen veya tamamen kaldırılabilir, geri alınabilir ![]() ![]() ![]() İptal Edilen Yatırım Teşvik Belgesi Üzerine Yapılacak İşlem Hazine Müsteşarlığınca Yatırım Teşvik Belgesinin iptal edilmesi sonucu yatırım indiriminden yararlanma hakkı ortadan kalkan mükellefler, yatırım indirimi uygulaması nedeniyle alınmayan vergileri cezalı olarak ödemekle yükümlüdürler ![]() Teşvik Belgesiz Yatırım Diğer taraftan 25 ![]() ![]() ![]() ![]() Teşvik belgesiz yatırımlarla ilgili yatırım indirimi uygulamasına ilişkin usul ve esaslar söz konusu hüküm çerçevesinde 195 no’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile Hazine Müsteşarlığınca müştereken belirlenerek açıklanmıştır ![]() Teşvik belgesi olmaksızın yatırım indiriminden yararlanmak isteyen mükellefler (yatırımcılar), yatırıma başlamadan önce bahsi geçen tebliğin 1 no’lu ekinde belirtilen başvuru formundan iki örnek tanzim ederek, yapılacak yatırıma ilişkin proje ve bu proje çerçevesinde alınacak malların ayrıntılı listesi ile birlikte, bağlı oldukları vergi dairelerine başvuracaklardır ![]() ![]() Yatırım teşvik belgesi aranmaksızın yapılacak yatırımlarda yatırım indirimine konu yatırımların proje maliyetinin ek 2’nci maddenin 3’üncü bendinde yer alan ve yukarıya aktarılan tutarları aşmamak ve bu tutarların yarısından az olmamak üzere yöreler ve sektörler itibariyle ayrı ayrı belirlemeye ve bu müessesenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları tespite Maliye Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı müştereken yetkili kılınmıştır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Ticari ve Sınai Yatırımlar Zirai Yatırımlar Yıllar En Az En Fazla En Az En Fazla 9 ![]() ![]() ![]() 18 ![]() ![]() ![]() 1 ![]() ![]() ![]() 3 ![]() ![]() ![]() 1998 15 ![]() ![]() ![]() 30 ![]() ![]() ![]() 2 ![]() ![]() ![]() 5 ![]() ![]() ![]() 1999 25 ![]() ![]() ![]() 50 ![]() ![]() ![]() 5 ![]() ![]() ![]() 10 ![]() ![]() ![]() 2000 38 ![]() ![]() ![]() 76 ![]() ![]() ![]() 7 ![]() ![]() ![]() 15 ![]() ![]() ![]() 2001 60 ![]() ![]() ![]() 120 ![]() ![]() ![]() 12 ![]() ![]() ![]() 24 ![]() ![]() ![]() Te şvik belgesiz yatırımlardan, imalat sektörü ile tarım-hayvancılık alt sektörüne ait olanlar yatırım indiriminden faydalanabilecektir ![]() ![]() ![]() ![]() Ayrıca, kullanılmış makine-teçhizat harcamaları da yatırım indiriminden yararlanamaz ![]() Teşvik belgesiz olarak kalkınmada öncelikli yörelerde ve diğer yörelerin küçük sanayi siteleri ve organize sanayi bölgelerinde 195 sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliğinde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yapılan imalat sektörü yatırımlarının yatırım indiriminden yararlanması imkan dahilinde bulunmaktadır ![]() ![]() Tarım-hayvancılık alt sektöründe yapılacak yatırımlar için küçük sanayi siteleri ve organize sanayi bölgelerinde yapılma şartı aranmayacaktır ![]() Teşvik belgesiz yapılacak yatırımın cinsi, komple yeni yatırım olabileceği gibi tevsi, modernizasyon, darboğaz giderme, yenileme, kalite düzeltme ve benzeri şeklinde de olabilir ![]() Kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak teşvik belgesiz yatırımların, vergi dairesine başvuru tarihinden itibaren 2 yıl, diğer yörelerde yapılacak yatırımların ise 1 yıl içinde tamamlanması gerekmektedir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Yatırımların yukarıda belirtilen süreler içinde tamamlanmaması halinde, bu yatırımla ilgili olarak faydalanılan yatırım indirimi cezalı olarak tahsil edilir ![]() Teşvik belgesiz olarak yapılacak yatırımlara; yatırım projesinin vergi dairesine verildiği tarihte yürürlükte olan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında karar ile yatırım indirimi ile ilgili mevzuatta öngörülmüş, yatırım indirimi oranları uygulanır ![]() Yatırımın aynı takvim yılı içinde tamamlanması halinde, yatırım indiriminden faydalanacak tutar, o yıl için belirlenen azami yatırım tutarını aşamaz ![]() ![]() ![]() Bütün bunların yanında, 4369 sayılı Kanun ile Ek-1’inci maddede yapılan değişiklik ile yatırım indiriminden faydalanması kabul edilmiş bulunan yatırımlar kapsamında, müteakip vergilendirme döneminde yapmayı öngördükleri yatırım harcamalarının da indirim konusu yapılmasına imkan tanınmıştır ![]() ![]() ![]() ![]() Örnek 1: Kalkınmada öncelikli yörede 30 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 1998 Yılı Uygulaması -Harcama Tutarı : 10 ![]() ![]() ![]() ![]() -Bu Yılda Yapılan Harcamanın Yatırımın Başladığı Yıldaki Değere Dönüştürülmüş Tutarı (10 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() -Yatırım İndirimi Uygulanabilecek Harcama Tutarı: 10 ![]() ![]() ![]() ![]() -İndirilebilecek Yatırım İndirimi Tutarı (10 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() - Başlangıçtaki Yatırım Tutarından Geriye Kalan Bakiye Tutar (30 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 1999 Yılı Uygulaması -Başlangıçtaki Yatırım Tutarından Geriye Kalan Bakiye Tutar İçin Cari Yılda Yapılabilecek Yatırım Tutarı (20 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() -Harcama Tutarı: 15 ![]() ![]() ![]() ![]() -Yatırım İndirimi Uygulanabilecek Harcama Tutarı: 15 ![]() ![]() ![]() ![]() -İndirilebilecek Yatırım İndirimi Tutarı(15 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() -Bu Yılda Yapılan Harcamanın Yatırımın Başladığı Yıldaki Değere Dönüştürülmüş Tutarı (15 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() - Başlangıçtaki Yatırım Tutarından Geriye Kalan Bakiye Tutar ((30 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 2000 Yılı Uygulaması -Başlangıçtaki Yatırım Tutarından Geriye Kalan Bakiye Tutar İçin Cari Yılda Yapılabilecek Yatırım Tutarı : 27 ![]() ![]() ![]() ![]() (11 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 30 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() -Harcama Tutarı: 27 ![]() ![]() ![]() ![]() -Yatırım İndiriminden Faydalanacak Harcama Tutarı: 27 ![]() ![]() ![]() ![]() -İndirilebilecek Yatırım İndirimi Tutarı: 27 ![]() ![]() ![]() ![]() (27 ![]() ![]() ![]() - Yatırım İndiriminden Faydalanacak Harcamanın Yatırımın Başladığı Yıldaki Değere Dönüştürülmüş Tutarı: 11 ![]() ![]() ![]() ![]() (22 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 50 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() - Başlangıçtaki Yatırım Tutarından Geriye Kalan Bakiye Tutar: --- (((30 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Yukarıdaki örneğe göre 1998, 1999 ve 2000 yıllarında yatırım indiriminden faydalanabilecek harcamaların cari tutarları toplamı (10 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Teşvik belgesiz yatırım yapan mükelleflerin yatırım indiriminden yararlanabilmeleri için yatırımın projesinde belirtilen bitiş tarihinden itibaren en geç 2 ay içerisinde yatırımlarını tamamladıklarını, 195 No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin 2 no’lu ekinde yer alan “Yatırımın Tamamlanmasına İlişkin Bildirim Fonu”ndan iki adet düzenleyerek bağlı oldukları vergi dairesine bildirmeleri zorunludur ![]() Yatırımın tamamlanmış sayılabilmesi için müstakilen imalat yapabilecek makine parkına sahip olması ve bahsi geçen tebliğde belirtilen asgari rakamların üzerinde bir harcamanın yapılmış olması gerekir ![]() Mükelleflerin yatırımlarını tamamladıklarını, belirtilen bu süre içerisinde bildirmemeleri halinde uyguladıkları yatırım indirimine ilişkin olarak alınmayan vergiler cezalı olarak tahsil edilir ![]() Yatırım indirimine konu iktisadi kıymetler, yatırım tamamlanıp aktife alındıkları tarihten itibaren iki yıl süre ile satılamaz ve devredilemez ![]() Mükelleflerin bu süre içerisinde yatırım konusu aktif değerleri satmaları veya devretmeleri halinde, yatırım indirimi uygulamaları nedeniyle alınmayan vergiler cezalı olarak geriye alınır ![]() Mükelleflerin yaptıkları yatırımlarını yukarıda belirtilen en az yatırım tutarının altında gerçekleştirmeleri halinde yatırım indiriminden yararlanmaları mümkün değildir ![]() Yatırımcıların yaptıkları yatırımın azami yatırım tutarının üzerinde gerçekleşmesi halinde bu tutarın üzerinde yapılan yatırım harcamalarına yatırım indirimi uygulamaları mümkün değildir ![]() Teşvik belgesiz yatırım yapan mükellefler, yatırım süresi ile asgari ve azami yatırım tutarları içinde kalmak ve yazılı olarak ilgili vergi dairesine bildirmek şartıyla proje ve projeye ekli listelerde değişiklik yapabilirler ![]() ![]() Aynı işletme için bir vergilendirme döneminde sadece bir proje teşvik belgesiz yatırım indiriminden faydalanabilir ![]() ![]() Gelir Vergisi Kanununun ek 2’nci maddenin birinci fıkrasının 4 numaralı bendinde 4108 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle getirilen teşvik belgesiz yatırımlar, ek 4’üncü maddede yer alan endeksleme uygulamasından faydalanamayacaktır ![]() Teşvik belgesiz yatırım indiriminden faydalanmak maksadıyla, iktisadi ve teknik açıdan bir bütün teşkil eden projelerin parçalara ayrılarak teşvik belgesiz yatırım indiriminden faydalanıldığının tespiti halinde, zamanında tahsil edilmeyen vergiler cezalı olarak tahsil edilir ![]() Yatırım, Yatırım Projesinin ilgili vergi dairesine verildiği yıl mevzuatına tabidir ![]() Teşvik belgesiz yatırımlarda Gelir Vergisi Kanununun ek 1-6 ncı maddelerindeki hükümler ile 187 ve 195 No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yapılan düzenlemelere uyulmaması halinde teşvik belgesiz yatırımlarla ilgili olarak yatırım indiriminden yararlanılması mümkün değildir ![]() (ackara)
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz
![]() ![]() |
![]() |
![]() |
|