Cisim Ve İşık

Cisim ve Işık
cisim nedir - ışığın cisimlere etkisi - cisim çeşitleri - cisimlerin özellikleri

Çevremizde olan bütün varlıkları görmemizi sağlayan enerji ışıktırIşık görebilmemizin ana nedenidir Eğer ışık olmasaydı hiç bir şey göremezdik

Görme olayında ışık kaynağından çıkan ışınlar cisimlere çarparak yansır ve gözümüze ulaşırlarGöz bebeğinden onları içeri girerek retinaya bağlı sinirler aracılığı ile beyne yollanırlar

Fiziğin ışık ve ışıkla ilgili olayları inceleyen bölümüne OPTİK denir

Işık tüm ortamlarda önüne bir engel çıkmadığı sürece doğru yolla yayılırEğer herhangi bir engelle karşılaşırsa ortamin özelliğine göre ya yansır(katılarda) ya da kırılır(sıvı ya da gaz ortamlarda)

Çevremizde bize ışık veren pek çok ışık kaynağı vardırIşık kaynakları kediliğinden görülebilirIşık kaynağı olmayan cisimleri de yansıyan ışık ışınları sayesinde ve farklı renklerde görürüz

Işı; yayılmak için bir ortama ihtiyaç duymazHavada, suda, çeşitli maddeler içinde hatta boşlukta bile yayılabilirUzayda hava olmadığını düşünürsek, Güneş'ten gelen ışınların boşlukta yayıldığını kolaylıkla anlayabilirizIşık yolunun üzerine saydam olmayan bir madde çıkana kadar doğrusal yolla yayılmaya devam eder

Cisimler ışığı geçirip geçirmeme durumuna göre 3'e ayrılır

1 Saydam Cisimler: Işığı geçiren cisimlerdirCam, su, hava vbAncak duru su ışığı iyi geçirirken bulanık su tam saydamlık özelliği göstermez

2 Yarı Saydam Cisimler: Işığın bir kısmını geçirebilen cisimlerdirBuzlu cam, yağlı kağıt vb

3 Saydam Olmayan Cisimler(Opak Cisimler) :Işığı geçirmeyen cisimlerdir Tahta, beton, halı, tuğla vb

Işığı geçirmeyen cisimlerin bir kısmı üzerlerine düşen ışığın büyük bir bölümünü yansıtırBu cisimler parlak yüzeyli cisimlerdir

IŞIĞIN SOĞURULMASI

Işığın maddeler tarafından emilmesine(maddeler tarafından tutulmasına) soğurulma denirSoğurulma yüzeyin rengine bağlıdırIşığı en çok soğuran renksiyahtırÜzerine düşen ışıktaki bütün renkleri emer Diğer renkler ise örneğin kırmızı sadece kırmızı ışığı yansıtır gerisini emerBeyaz renk ise bütün renkleri geri yansıtırYazın açık renklikıyafetler giymemizin sebebi budur

En büyük ışık kaynağı Güneş'tirGüneş'ten gelen ışınlar ulaştıkları yerdeki maddeleri ısıtırSaydam olmayan cisimler ışığı geçirmediklerinden arkalarında gölge oluşurGölge olan alanlara ışık ulaşmadığı için bu yerler fazla sıcak olmaz

Güneş ışığının maddelerin sıcaklığını artırması ışık enerjisinin ısı enerjisine dönüşmesinden kaynaklanır
Seracılıkta, evlerde su ısıtılmasında, güneş pillerinde ve bazı hesap makinelerinde Güneş ışığının diğer enerjilere dönüşmesinden yararlanılır
Ancak Güneş ışığı bazen de zarar verirUzun süre Güneş altında kalmak deri yanıklarına ve Güneş çarpması denen olaya neden olurGüneş'te kalan besin ya da ilaçlar bozulurGiysilerin rengi değişip, solar

Radyometre ışık enerjisinin varlığını bildiren bir alettir

Güneş'ten gelen beyaz ışık aslında pek çok rengin birleşmesinden meydana gelirGüneş ışığı bir prizmadan geçirilirse çeşitli renklere ayrıştığı görülürBu olayı aslında günlük hayatımızda çeşitli defalar gözlemişizdirÖrneğin sabun köpüğünde, yere dökülen gazyağına güneş vurduğunda, CD lerde bu renkleri görmüşüzdürBu renkler ışığınrenkleri olup bileşenleri yokturBu tür ışığa tek renk ışık derizBeyaz ışığın tek renkleri de kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi ve mordurGökkuşağında bu renkleri görebilirizKısacası beyaz ışık başlı başına bir renk değil, kırmızı, yeşil ve mavi olan ana renklerin karışımından olumuştur

Sadece kendi rengini geçirip diğer renkleri soğuran cisimler ışık filtresidirAma filtre üzerine kendi renginden farklı olan bir ışık gönderirsek, ışık filtrenin diğer yanına geçmezTrafik lambalarında, gözlük camlarında ışık filtrelerinden yararlanılır

Beyaz renkli cisimler beyaz renkten farklı renkte olan bir ışıkla aydınlatılırsa o renkte görünürBunu da eğlence merkezlerinde, düğün salonlarında gözlemleyebilirizBeyaz renkli cisimlerin kırmızı ışıkta kırmızı, mavi ışıkta mavi görünmeleri gibi

Yeşil renkli bir cismin üzerine beyaz ışık gönderirsek, cisim yeşil ışığı geçirip diğer renkleri soğurduğu için yeşil renkte görünürAma yeşil cisme mavi ışık gönderirsek cisim yeşil haricindeki tüm renkleri yuttuğu için siyahrenkte görünür