11-25-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Venedikliler
Venedik ahâlisi
İtalya’nın Venedik şehrinde oturup, daha çok gemicilikle meşgul olurlardı Ortaçağın en meşhur kolonicisi ve korsanları olup, Haçlılarla birlikte İslâm devletleri, Türkler ve Osmanlıları târih boyunca çok meşgul etmişlerdir
Venedikliler, Roma İmparatorluğu zamânında şehre geldiler Avrupa Hunlarının Romaİmparatorluğunu tazyik etmesiyle, asıl yurtları olan Adriyatik kıyılarından Venedik’e sığındılar Pia veAdiye nehirlerinin ağızlarında bulunan bu adacıkları, 170 kanal ve 400 kadar köprüyle birleştirdiler
Bulundukları mevki îtibârıyla gemicilik ve ticâretle uğraştılar Korsanlıkta meşhur olup, Akdeniz,Adriyatik, Ege ve Karadeniz sâhillerine koloniler kurarak ticâret yaptılar Çok zenginleşip, siyâsîhâdiselerde de faal rol oynadılar Roma İmparatorluğundan sonra Bizans İparatorluğuna bağlandılar Venediklilerin Bizans’a bağlılığı görünüşteydi Doj adı verilen Düklerinin başkanlığında federal bircumhuriyet idaresine sahiptiler Venedikliler Hıristiyan olup, Katolik mezhebine mensuptular
Hıristiyanların İslâm ülkeleri ve Türkler üzerine başlattıkları Haçlı Seferlerine katıldılar Dördüncü HaçlıSeferinde Doj Dondolu, Kudüs’e gitmeyip, Bizans İmparatorluğunun merkezi olan İstanbul’da kaldı İstanbul’a hâkim olup, Lâtin İmparatorluğunu kurdu İstanbul’un zenginliğini yağma ettiler EgeDenizindeki ada ve bölgenin şehirlerine hâkim oldular Ticârî menfaatlar sebebiyle Cenovalılarlamücâdele ettiler Cenovalıları yendiler
Osmanlıların Anadolu’ya hâkim olup, Balkanlarda fetihlerdebulunmasıyla Osmanlı-Venedik münâsebetleri başladı Osmanlıların Fetret Devrinde Ege sâhilleri veMarmara çevresinde korsanlık yaptılar Sultan İkinci Murâd Han (1421-1451) Venediklilerle mücâdeleetti Osmanlılar Venediklilerin elindeki Mora, Adriyatik, Makedonya veEge kıyılarındaki şehirleri aldı
Venedikliler, Osmanlılara karşı Akkoyunlularla ittifak kurdular Fâtih (1451-1481) ve oğlu Sultan İkinciBâyezîd Han (1481-1512) zamanlarında Venediklilerle mücâdele edildi Cem Sultan hâdisesinekarıştılar Osmanlılar, Venediklilerin elindeki İnebahtı, Modon, Koron ve Adriyatik kıyılarındaki Orag’ıfethettiler Sultan Süleyman Han (1520-1566) zamânındaki Avrupa ve Doğu seferlerinde iki yüzlüsiyâset tâkip ettiklerinden cezâlandırıldılar Meşhur denizci Kaptan-ı derya Barbaros Hayreddin Paşa,Venediklilerle harp etti Venedikliler, 1571’de İnebahtı’da Osmanlı Donanmasını yaktılarsa da, 1572’decezâlandırıldılar Kıbrıs Adası, Venediklilerden alındı Girid Adası için mücâdele edilip, 1669’da adafethedildi
Venedikliler, İkinci Viyana felâketinden sonra Osmanlılara karşı yapılan ittifaka katıldılar Avusturya ve Rusya ile Osmanlılara karşı savaştılar 1699 Karlofça Antlaşmasıyla Mora ve Dalmaçyasâhillerini aldılar Buraları, 1715’te Osmanlılara tekrar verdiler
1716’dan sonra Osmanlı-Venedikmünâsebetleri dolaylı olarak Avusturya ile devam etti On sekizinci yüzyılın sonunda, Napolyon,Venedik’i alınca şehir Fransa’ya geçti Fakat 1797 Campoformio Antlaşmasıyla Venedik Avusturya’yaverildi Napolyon, Venedik’i tekrar almışsa da, 1815’te Venedik yine Avusturya’ya verildi 1848’deİtalya’nın Piyemonto Hükümeti Venediklileri Avusturya’ya karşı kışkırttılar Avusturyalılar isyanıbastırıp, Venediklileri ağır şekilde cezalandırdılar Avusturya, Prusyalılara 1866’da yenilince Venedikve Venedikliler, İtalya’ya verildi Venedikliler, hâlâ İtalya’nın hâkimiyetindedir
|
|
|