![]() |
Ayasofya Sirlari |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Ayasofya SirlariSultanahmet meydaninin ortasinda pembe elbiseli gelin gibi boy gosterir Ayasofya, Dunya kuruldugundan bu yana boylesi bir mabet daha gorulmus degildi, ta ki Mimar Sinan usta ortaliga cikip Selimiye'yi ihya edinceye kadar ![]() iste o, zaman icinde gurur ile basi dimdik magrur bakardi hep etrafina ![]() Kendisini islam'in kollarina terk etmeye hazir bir gelin gibi hasretle, mahzunca beklerdi kendince ![]() Guzel ve alimliydi ![]() Aslinda kendinden kaynaklanan bir guzelligi de yoktu onun ![]() O, Allahin ilhami ile sekillenmis, Allah'in bildirimi ile planlari cizilmis buyulu bir guzellige sahip ilahi bir mekândi ![]() Allahin Hikmeti anlamina gelirdi ismi ![]() Bizans hukumdari buyuk Konstantin olurken ogluna gorkemli bir ibadethane yapmasi icin vasiyette bulunmustu ![]() Sehrin tam orta yerine tahtadan insa edilmisti kilise ![]() 12 Mayis 360 da acilan bu ibadethaneye Bizanslar "Buyuk Kilise" adini vermislerdi ![]() Fazla uzun surmeyen bu gorkem bir yangin gecirip harabeye donmesi ile yerini huzne birakiverir ![]() Tekrar 415 de ![]() ibatede acilmasi da pek uzun surmez ![]() Bu sefer "Kutsal Bilgelik" anlamina gelen "Hagia Sophia" ismi verilir ona ![]() Yine kaderinde yok olmak vardir ama o mutlaka ayakta kalabilmek, Osmanliyi beklemek icin direnir ![]() Bir asir sonra Bizans imparatoru Justinyanus tekrar bu yapiyi ihya edip adini olumsuzlestirmek ister ![]() Bu tapinak icin elinden gelenin en iyisini yapmaktir dilegi ![]() Ve bir gun imparator ruyasinda Ayasofya'nin bulundugu yerde aksakalli, nur yuzlu bir ihtiyar gorur ![]() Bu nur yuzlu pir elinde gumusten bir levha tutmaktadir ![]() Tuttugu bu levhanin uzerinde yapmak istedigi Ayasofya'nin sekli naksolunmustur ![]() Jutinyanus seyrine doyamadigi bu resmi gorur gormez ona sahip olmak icin Allah'a yalvarir ![]() Bunun uzerine pir elindeki levhayi ona uzatarak "Al senin olsun" der ![]() Justinyenus cok sevinir ve hemen aklindan gecen soruyu soruverir ![]() "Peki ismini ne koyayim" dediginde "Ayasofya olsun" der aksakalli pir ![]() Sabahi zor eder Justinyanus ![]() Hemen sabahin erken saatlerinde bas mimarini huzura cagirip ruyasini anlatmaya baslar ![]() Mimar hayretten acilmis gozleri ile elinde karaladigi taslagi imparatora uzatir ![]() Mimarin cizdigi resimle imparatorun ruyasinda gordugu mabet birebir aynidir ![]() Cunku o da o gece ayni ruyayi gorup gorduklerini kagida karalayivermistir ![]() iste Allah'in modelini kalplere ilham ettigi mabet slam'a hizmet ve cihan padisahi Fatih Sultan Mehmet'in ilk fetih namazini kilacagi mubarek mekân olmak icin tasarlanmaya hazirdir artik ![]() Ve orada nice Allah dostlarina sohbetler ve hizmetler nasip olacaktir ![]() Evliya celebi yazdigi hatiralarinda hep buranin tilsimindan bahseder ![]() Nedir Ayasofya'nin tisimi? Nedir orayi boylesine cazip kilan gizem ![]() Ayasofya gecmis ve gelecekle boy olcusen bir mihenk tasimidir? Yoksa Islam Alemi ile Hiristiyan Aleminin birbiri ile hesaplasmasi midir? Kutsaldir, kutsal kisiler tarafindan ilham edilmistir, Mubarektir, mubarek kisileri sinesinde barindiracaktir ![]() O aslinda yillar oncesinden hazirlanmis bir fetih abidesidir ![]() Asirlar boyunca Truvali Helen gibi ugrunda nice savaslar verilecektir ![]() Kilisenin en mukemmel sekilde insa edilmesi icin imparator hicbir fedakârliktan kacinmaz ![]() Efes'teki Diana tapinagindan 8 sutun sokturup getirtir, Atina, Delphi, Delos ve Misir'in tapinaklarindan diger sutunlari temin edilir ![]() Donemin en buyuk matematikcisi Trallesli Anthemios bas mimar olarak goreve getirilir ![]() Adem (a ![]() en gorkemlisi olacaktir bu ibadethane ![]() imparatorluk onunla adeta kudretini, gucunu butun cihana ispatlayacaktir ![]() 55 metre yuksekligi ve 30 ![]() bu gune kadar insa edilmis hicbir kubbe olmamistir ![]() Ve bu kubbeyi hicbir kubbenin gecemeyecegi konusunda kesin hukum vardir ![]() 27 Aralik 537 de ibadethanenin acilisi inanilmaz bir gorkem ile yapilir ![]() Justinyanus 14 atin kostugu arabasi ile Kral Kapisindan iceri girer ![]() Onu kapida patrik karsilar ve mihraba birlikte giderler ![]() Ellerini acarak"Allah'a hamd ve senalar olsun ki beni boyle bir esere ikrama layik gordu ![]() ""Ey Suleyman sana galebe ettim" diyerek kudretini dunyaya haykirir ![]() Artik Suleyman tapinagini geride birakan bir eser yaptigini dusunur imparator ![]() Ne var ki kisa bir zaman sonra buyuk bir zelzele ile yapi hasar gorur ![]() Kubbeden dusen parcalar mihrabi, mukaddes sarap ve ekmek dolabini, ayin masasini paramparca eder ![]() Yine buyuk bir tamir gorur ve bu sefer kubbe 20 kadem daha yukseltilir ![]() Buyuk Kilisenin onune genis bir avlu, avlunun etrafinda ise revaklar vardir ![]() Ortada agzindan su akan aslanli bir cesme bulunur ![]() Binanin alti sarniclarla donatilir, bunlarin iclerine pilpayeler dikilerek depreme dayaniklilik ve esneklik saglanir ![]() Kubbe kasnaginda 40 pencere vardir ![]() 40 sutun asagi 67 sutun yukari olmak uzere 107 sutun binanin butun yukunu yuklenmistir ibadethanenin 361kapisi oldugu soylense de bu sayi giderek degisir ![]() Bati kapisinda bulunan "Terleyen Direk" ise her ne kadar rutubeti cektigi soylense de bir suru sirlara sahiptir ![]() Yapinin en etkileyici goruntusu ile ic alemindeki mekanin genisligi ve kubbenin buyuklugudur ![]() icinde cesitli suslemeler, altin mozaikten resimler ve kubbede 4 melegin cizilmis tasvirleri vardir ![]() Kubbenin tam ortasindan ise altin bir top sallandirilmistir ![]() Zamanin en buyuk kubbesine sahip olan Ayasofya defalarca coker ve yeniden onarilir ![]() Cok buyuk olan kubbenin agirligi her ne kadar yan duvarlara yuklense de yine bu agirliga dayanamaz ![]() Yil 1453, 29 Mayis Sali gunu Fatih Sultan Mehmet istanbul'u alir ![]() Fethettigi sehrin en gorkemli ibadethanesinde ilk namazini kilmak uzere Ayasofya'nin onune gelir ![]() Kapinin onunde beyaz atindan iner ve arkasindakilerle birlikte kapidan iceri girer ![]() iste o anda mekanin hasiyetinden inanilmaz bir hu$uya kapilir ve hemen secdeye kapanir ![]() Daha sonraki gunde ilk Cuma namazini burada kilar ![]() Cunku Osmanli fethettigi sehirlere girdigi zaman sehrin en buyuk kilisesinde ilk namazini kilar ve orayi camiye cevirir digerlerine hic dokunmazdi ![]() Ayasofya'nin da camiye cevrilip ibadete acilmasi icin ferman buyurur ![]() Fatih Sultan Mehmet ibadethaneye oylesine hayran kalir ki buraya yuklu bir bedel odeyerek tapusunu uzerine gecirir ve bir vakif kurarak burayi vakfeder ![]() Ve Ayasofya'nin kiyamete kadar ibadethane olmasi icinde bir de vasiyet birakir ![]() Yapiya 4 minare ilave edilerek islami huviyete burundurulur ![]() 16 yy Mimar Sinan binaya payandalar ekleyerek yapiyi saglamlastirir ve gunumuze kadar ayakta kalmasini saglar ![]() Aslinda Bizans eserlerinin aksine battal bir govdeye sahip olan Ayasofya, ic alemindeki zarafet ile kendini mahcup bir sekilde ic alemline surukler ![]() 100 ustanin emrinde 10 ![]() 6 yilda tamamlanan ibadethaneye daha sonra minare, minber, mihrap eklenerek camiye cevrilir ![]() icinde Allah, Muhammet, Ebu- Bekir, Omer, Osman, Ali, Hasan, Huseyin levhalari asilmistir ![]() Kubbesinde ise unlu Turk hattati Kazasker Mustafa izzet Efendi'nin Kurandan sureleri yer alir ![]() Daha sonra Sokullu Mehmet Pasa kubbeye buyuk bir Alem kondurarak dis gorunusunu islami bir huviyete sokar ![]() IV ![]() minber ve tas kursu ise gorulesi, seyredilesi bir sanat eseridir ![]() Ayasofya'nin Sirlari imparator Justinianus Ayasofya'nin ruyasinda gordugu kubbesinin aynisini yapmak ister ama bir turlu kubbeyi ayakta tutamazlar ![]() Bir gece yine ruyasina yine nur yuzlu pir girer ve " Eger bu kubbeyi ayakta tutmak ister isen son nebinin tukurugunu zemzem suyu ile karistirip bir harc yapilip, ancak bu harc ile kubbeyi tutturabilirsiniz" diye bir sir verir ![]() imparator hemen tayin ettigi bir gorevliyi Mekke'ye yollar ![]() Ebu-Talip araciligi ile son Nebi Muhammet (s ![]() ![]() Zemzemi alip Ayasofya'ya gelirler ![]() Terleyen Diregin dibinde karilan harc ile kubbeyi insa edilir ![]() Ve kubbenin tam altina da bunu belirtmek icin altintop bir kandil asilir ![]() Daha sonra III ![]() bir top kandil yaptirarak camiye vakfe eder ![]() Ayasofya'nin Kibleye bakan kapisinin kanatlari Nuh Peygamberin gemisinin tahtasindan yapildigi rivayet edilir ![]() Bu sebepten sefere cikacak tuccarlar buraya gelip kapiya ellerini surup dua ettikten sonra denize acildiklari soylenir ![]() Ayasofya'nin icinde bir kuyu vardi ki, nefes darligi cekenler sabahin erken saatlerinde buraya ac karnina gelip bu sudan icerlerse hemen sifa bulup iyilestikleri yolunda rivayetler vardir ![]() Evliya Celebi "Seyahatname" sinde unutkan olanlarin bu kubbe altina gelip Altintopun altinda 7 kere namaz kilip dua ettiklerini ve 7 adet siyah uzum yiyerek sifa bulduklarindan bahseder ![]() Aksemseddin Hazretlerinin ilk ders verdigi yer olan "Serin Pencere" ve bu pencereden soguk soguk esen ruzgarin ilahiyat tahsil edecek talebelerde zihin acikligina sebep oldugu sebebi ile buraya gelip zihin acikligi icin Allah'a dua ettikleri soylenir ![]() Ayasofya'nin Guney Kapisindaki dehlizde bulunan bir oyuk ise Hz isa'nin besigidir diye soylenir ![]() Hasta olan cocuklar buraya yatirilip iyilesmeleri icin Allah'tan sifa dilenirmis ![]() Ayni zamanda Hz isa'nin dogdugu zaman yikandigi tas teknede yine buradaymis ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
|