Minicik Sözlük (C)

C

cadde: geniş yol
câh: makam
Câhız: ünlü bir edebiyatçı
câhid: din için savaşan
câhil: bilgisiz
câhilâne: bilgisizce
cahîm: cehennem
câil: yapan
câiz: dine uygun olan
câl: yapma, kılma
câlî: yapmacıktan
câlib: çekici
Calinos: eski bir filozof
Câmî: büyük bir âlim ve yazarı
câmi: toplayan
câmia: topluluk
câmid: cansız, donuk
câmidât: camidler, cansızlar
câmidiyet: cansızlık
câmiiyet: toplayıcılık
câmiülkelîm: zengin mânâlı söz
camus: manda
cân: hayat, ruh, gönül
cânân: sevgili
canavar: can alıcı
cânhıraş: tüyler ürpertici
cânî: cinayet işleyen
cânib: yön, taraf, yan
câniyâne: canicesine
cann: cinler
cansiperâne: canını verircesine
car: Arapçada bir edat
cârî: akan, yürüyen
câriye: esir kadın
câsus: ajan
câvid: devam eden
cây: değer, layık
caymak: kararından dönmek
câzib: çekici
câzibe: çekicilik
câzibedâr: çekici
câzibedarâne: çekici bir biçimde
câzibekârane: çekici biri gibi
cebâbire: zorbalar
cebânet: korkaklık
Cebbâr: istediğini mutlaka yaptıran Allah
cebbar: cebreden, zorba
cebbarâne: zorbaca
cebel: dağ
ceberût: zorla her istediğini yaptırabilme kudreti
ceberûtiyet: her dilediğini yaptırabilme kudreti
cebhe: cephe, alın, yön, yüz, savaş bölgesi
cebîn: korkak
cebir: zor, zorlama
cebr: cebir, zor, zorlama
Cebrâil: Peygamberimize vahiy getiren büyük bir melek
cebren: zorla
Cebrî: insan iradesini inkâr eden batıl bir mezhebe inanan kimse
cebrî: zorla, zorlamalı
Cebriye: insandaki iradeyi inkâr eden batıl bir mezhep
cedâvil: cedveller, kanallar, listeler
cedd: ata, dede
cedel: tartışma, münakaşa
cedîd: yeni
cedvel: liste, kanal, cetvel
cefâ: eziyet
cefâkâr: eziyet çeken
ceffelkalem: düşünmeksizin
cefne: büyük su kabı
cehâlât: cahillikler, bilgisizlikler
cehâlet: cahillik, bilgisizlik
cehâletperver: bilgisizliği seven
cehd: çaba, çabalama
cehele: cahiller, bilgisizler
cehennem: azgınların öldükten sonra gidecekleri ceza yeri
cehennemî: cehenneme özgü
cehennemnümun: cehennemi hatırlatan
cehil: bilgisizlik
cehl: bilgisizlik
cehlistân: bilgisizlik yeri
cehr: açıktan söyleme
cehren: açıktan
cehrî: açık sesle
cehûl: pek cahil
celâdet: ululara karşı gösterilen cesaret
Celâl: sonsuz azamet ve kibriya, büyüklük ve ululuk
celâldarâne: celâlli bir biçimde
celâlet: büyüklük, ululuk
celâlî: büyüklükle ilgili
celb: kendine çekme, getirtme
celbkârâne: kendine çekercesine
celbnâme: çağırma kağıdı
Celcelîtiye: Hazreti Ali radıyallahu anhın önemli bir eseri
celevât: cilveler, görünümler
celî: belli, açık
celîl: büyük, ulu
cellâd: ölüm cezası verilenleri öldüren kişi
celle: "yüce ve aziz oldu" mânâsında söylenir
celse: oturum
cem: toplama
cemaat: gayeleri bir olan topluluk
cemâd: cansız cisim
cemâdât: cansız cisimler
cemâdiyet: cansızlık, donukluk
cemâhir: cumhuriyetler
cemâl: güzellik
cemâlî: güzellikle ilgili
cemâlperest: güzelliğe düşkün
cemâlperverâne: güzelliği severcesine
cemel: deve
cemî: bütün, hepsi
Cemîl: sonsuz güzel olan ve bütün güzelliklerin sahibi bulunan Allah
cemîl: güzel
cemîlâne: güzelce
cemîle: güzel olan
cemiyât: cemiyetler, toplumlar
cemiyet: toplum
cemiyyet: cemiyet, toplum, genişlik
cemm: çokluk
cemmigafir: ekseriyet, çoğunluk
cemre: ısı
cenâb: saygı sözü
cenâbet: cünüp
cenâh: kanat
cenâheyn: iki kanat
cenân: cennetler
cenaze: henüz gömülmeyen ölü
cendere: baskı aleti
cengâver: savaşçı
Cengiz: zâlim bir hükümdar
cenin: ana karnındaki çocuk
cenk: savaş
cennât: cennetler
cennet: inananların dünyadaki güzel amellerine mükafaten sonsuza kadar kalacakları güzellikler âlemi
cennetâsâ: cennet gibi
cennetmekân: yeri cennet olası
cennetmisâl: cennet gibi
cenûb: güney
cenûbî: güneydeki
cerâhat: irin, akıntı
cerâid: gazeteler
cerbeze: süslü sözlerle aldatma
Cercîs: büyük eziyetlerle şehit edilen bir peygamber
cereyân: akma, akım
cerh: yaralama, çürütme
cerhetmek: yaralamak, çürütmek
cerîde: gazete
cerîha: yara
cerr: para alma
cerrah: operatör
cerrâr: tedirgin edici davranışlarla para koparan
cesâmet: irilik
cesâret: yüreklilik, korkusuzluk
cesed: ceset, cansız vücut
cesîm: iri, kocaman
cessâs: casusluk eden
cesurâne: cesurca, korkusuzca
cevâb: cevap, soruya verilen karşılık
cevâben: cevap olarak
cevâbî: cevapla ilgili
cevâd: çok cömert
cevâhir: değerli taşlar
cevâmî: toplayıcı olan şeyler
cevâmid: cansızlar
cevâmiülkelîm: zengin mânâlı sözler
cevânib: yanlar, taraflar
cevârih: organlar
cevâsis: casuslar, ajanlar
cevaz: izin
cevelân: dolaşma
cevelangâh: dolaşma yeri
cevf: boşluk
cevher: öz, kıymetli taş, atom
cevherbahâ: mücevher gibi değerli
cevhere: tek cevher
cevherî: cevherle ilgili
cevir: eziyet
Cevşen: "zırh" mânâsında Peygamberimizin emsalsiz duası
Cevşenülkebîr: Peygamberimize vahiy ile gelen büyük bir dua
cevv: atmosfer
Cevvâd: sınırsız cömertlik sahibi Allah
cevvâl: pek hareketli
cevvifezâ: uzay
cevvihava: atmosfer
ceyb: cep
ceyş: asker, ordu
cezâ: suça karşılık verilen acı
cezâen: ceza olarak
cezâlet: sözde kelimelerin düzgün dizilişinden doğan güzellik
cezb: kendine çekme
cezbe: Allah sevgisiyle kendinden geçme hâli
cezbedarâne: Allah sevgisiyle kendinden geçercesine
cezbekârâne: cezbeye tutulmuşçasına
cezîre: ada, yarımada
Cezîretülarâb: Arap Yarımadası
cezm: kesin karar
cezmiyet: kesin kararlılık
cezrî: köklü
cibâl: dağlar
cibillî: yaradılıştan, mayadan, soydan
cibilliyet: yaradılış, maya, soyluluk
Cibrîl: Cebrail aleyhisselâm
cidâl: uğraşma, savaş
cidar: duvar, çeper
cidden: gerçekten
cîfe: leş
cifir: harflere verilen sayılarla mânâlar çıkarma ilmi
cifrî: cifirle ilgili
ciğerpâre: ciğer parçası, sevgili yavru
ciğersûz: ciğer yakan
ciğerşikâf: ciğer parçalayan
cihad: din uğrunda savaş
cihân: dünya, âlem
cihânbahâ: cihan değerinde
cihândeğer: dünya kıymetinde
cihângîr: cihanın büyük bir kısmını elde eden savaşçı
cihânkıymet: dünya kadar değerli
cihânpesendâne: dünyanın beğeneceği şekilde
cihânşümûl: dünya ölçüsünde
cihâr: dört
cihât: yanlar, yönler
cihâz: aygıt, çeyiz
cihâzât: aygıtlar
cihet: yön, yan
cihetiyet: yönlülük, yanlılık
cild: deri, ten
cilve: görünme, belirme, naz
cilveger: cilve eden
cimâ: cinsî münasebet
cimri: kimseye bir şey vermeyen eli sıkı kimse
cin: göz ile görülemeyen ruhani varlıklar
cinân: cennetler
cinas: birçok mânâya gelebilen söz
cinâyet: adam öldürme, ağır suç
cinnet: delilik
cinnî: cinlerden olan
cins: tür, çeşit
cinsî: cinsle ilgili
cinsiyet: cinslik, tür olma
cirm: oylum, yıldız
cisim: uzayda yer dolduran varlık
cism: cisim
cismanî: cisimle ilgili
cismaniyet: cisim olma hâli
cismen: cisimce
cismiyet: cisimlik
civan: yakışıklı genç
civanmert: yüce gönüllü, mert
civâr: yöre, yakın yer
cîz: hurma ağacının kökü
cizye: müslüman olmayanlardan alınan vergi
cûd: cömertlik
Cûdi: bir dağ adı
cumâ: önemli bir namaz
cumhur: topluluk
cumhurî: cumhuriyetle ilgili
cumhuriyet: devlet başkanı yönetilenler tarafından seçilen yönetim biçimi
cumhuriyetperver: cumhuriyeti seven
cûş: coşma, kaynama
cûşuhurûş: coşup taşma
cûyem: ararım
cübbe: namazda giyilen bol elbise
cüdâ: ayrı, ayrılmış
cühelâ: bilgisizler
cühûd: bilerek inkâr etme
cülûs: tahta çıkma
cümle: bütün, hüküm bildiren söz
cümûd: cansız, donuk
cümûdet: cansızlık, donukluk
cümûdiye: buzul
cümûdiyet: donukluk, katılık
cüneyd: askercik
cünûd: askerler
cünûdullah: Allahın askerleri
cünûn: delilik
cünüb: gusletmesi gereken kimse
cüret: ataklık, kendini bilmezlik
cüretkâr: atak, kendini bilmez
cüretkârâne: atakça
cürm: suç
cürmümeşhud: suçüstü
cürüm: suç
cüsse: gövde, kalıp, beden,
cüz: bölüm, parça
cüzî: pek az, ferdi
cüziihtiyar: az bir seçme hürriyeti
cüziirâde: insanın azıcık iradesi
cüziyyât: cüziler
cüziyyet: azlık, küçüklük