İstanbulun Şişli İlçesi Tanıtımı

İstanbulun Şişli İlçesi Tanıtımı

Etimoloji

Şişli adının, zamanında şişçilikle uğraşan bir aileye ait olan Şişçilerin Konağı'nın adının zamanla Şişlilerin Konağı'na dönüştüğüne ve buradan geldiğine dair rivayet vardır[2] Diğer bir rivayet ise, Şişli adının, topografik olarak Beyoğlu Platosu'nda yükseltisi fazla olan bir bölgede bulunmasından geldiğidir

Tarih

Osmanlı dönemi

Teşvikiye Camiiİlçenin en eski mahallesi olan Tatavla'nın (Kurtuluş) 16 yy'da kurulduğu ileri sürülür19 yy'a kadar bağlar ve bostanlarla dolu olan Şişli'de çok az yerleşim vardıYerleşme alanı 19 yy'dan başlayarak Harbiye, Pangaltı ve Maçka'ya doğru yayılmaya başladıFeriköy'de ilk bira üretim tesisinin kurulması ve Şişli Etfal Hastanesi'nin açılışı da 1890'lara rastlarBomonti Bira Fabrikası 19 yy'ın başlarında kurulmuştur 1870'te çıkan Beyoğlu yangınında evsiz kalan Levantenler ve gayrimüslimler Harbiye çevresinde inşa edilen kagir binalara taşınmışlardırMatbaa-i Osmaniye'yi kuran Osman Bey'de Harbiye ile Şişli arasında geniş bir arazi satın alarak bu arazide konak yaptırmıştır

Gene 19 yy'ın son çeyreğinde Harbiye, Nişantaşı ve Teşvikiye'de birçok konak inşa edilmeye başlamıştırAbdülmecid döneminde (1839-1861) imparatorluğun sınır bölgelerindeki yurtlarından olan birçok göçmen Şişli'nin hemen kuzeydoğusunda bulunan arpa tarlaları ve dutlukların olduğu -bugün Mecidiyeköy olarak bilinen- alana yerleştirildilerTaksim'den yapılan atlı Tramvay seferleri ilk kez 1881'de Şişli'ye kadar uzanmış, 1913'te elektrikli hale gelen tramvay hattının daha fazla uzatılmasına ihtiyaç olmadığı düşünülerek tramvay deposu da (bugün Cevahir Alışveriş Merkezi) Şişli ile Mecidiyeköy arasında inşa edilmiştirİstanbul'daki önemli anıtlardan biri olan Abide-i Hürriyet de 1911'de açılmıştır

Cumhuriyet dönemi

Harbiye, Pangaltı, Kurtuluş, Osmanbey, Nişantaşı, Teşvikiye ve Şişli'nin görünümü 1920'lerden sonra değişime uğradıBu semtlerdeki bahçe içindeki ev ve konakların yerini yavaş yavaş apartmanlar almaya başladıApartmanlaşmanın yaygınlaşması eski ulaşım yollarının çok belirgin caddeler haline gelmesine yol açtı1920'ler ve 1930'larda Şişli ve çevresi, varlıklı kimselerin bir apartman ya da apartman dairesi edinmek istedikleri ve bunun moda olduğu gözde semtler haline geldi

1950'lerden itibaren başlayan, İstanbul'a yoğun göç dalgası sonucunda Şişli'nin kuzeyinde Çağlayan ve Gültepe semtleri oluşmaya başladıBir köy olan Kağıthane'nin nüfusu da hızla artmaya başladıYoğun nüfus artışı sonucunda, Beyoğlu'na bağlı bir bucak olarak yönetilen Şişli, 1954'te yapılan bir düzenlemeyle ilçe yapıldıŞişli ilçe olduğunda Kağıthane ve Ayazağa da Şişli İlçesi'ne bağlı köylerdi

1960'larda emekli subaylar ve gazeteciler için yapılan sitelerle Esentepe ve Gayrettepe semtleri ortaya çıktı, Mecidiyeköy'deki bahçeli evlerin yerini de apartmanlar almaya başladıGene yoğun göç hareketleri sonucunda ilçenin kuzeyinde Hürriyet, Örnektepe, Kuştepe ve Çeliktepe adlarıyla yerleşmeler oluştuKağıthane yoğun bir sanayi merkezi haline gelirken Bomonti çevresideki fabrikalar da çoğaldıBüyükdere Caddesi'nin batı kenarında da birçok yeni fabrika kuruldu1970'e gelindiğinde Şişli İlçesi'nin nüfusu çeyrek milyonu aşmıştı Beyoğlu'nun 1970'lerde geçirdiği bazı olumsuzluklar sonucunda ünlü mağazalar ve alışveriş mekanları Harbiye, Nişantaşı, Osmanbey ve Şişli semtlerine kaydıBöylece alışveriş merkezi haline gelen önemli caddelerde eskiden beri ikametgah olarak oturulan apartman daireleri de işyeri olarak kullanılmak üzere kiraya verildi ya da satıldı1980'lerde, Halaskargazi, Rumeli ve Valikonağı caddeleri İstanbul'un en gözde alışveriş merkez haline geldiBu gelişim daha sonra Mecidiyeköy, Gayrettepe ve Esentepe'yi de içine aldıBu semtlerde Büyükdere ve Yıldız Posta caddeleri kenarında eskiden ikametgah olarak kullanılan apartman daireleri giderek iş yerine dönüşrü

1970'lerde oto tamirhanelerinin Dolapdere'den kaldırılması amacıyla Çeliktepe'nin kuzeyinde bir sanayi sitesi kurulduAynı bölgenin çevresinde Sanayi Mahallesi adlı yeni yerleşme oluştuAynı dönemde nüfusu hızla artan Kağıthane'ye daha iyi hizmet götürebilmek için aynı bölge belediye yapıldı

Maslak1980'lerde Şişli ilçesi bütünüyle kentsel alan içine katıldıBöylece Kağıthane ve Ayazağa köy statüsünden çıktıŞişli'nin nüfusu, 1980'lerin ortalarına gelindiğinde yarım milyonu aşmıştı1987'de Kağıthane'nin ilçe yapılarak Şişli'den ayrılmasıyla ilçenin nüfusu yarı yarıya düştü Gene bu bölünmeyle Şişli ilçesi toprakları ikiye ayrıldıKuzey kesimindeki Ayazağa askeri ve sanayi alanları ile düşük nüfus yoğunluğuyla güney bölgesine göre farklılıklar gösterdi1990'lar ve 2000'lerde Büyükdere Caddesi üzerine yapılan yüksek katlı rezidans ve işyeri amaçlı olarak inşa edilen binalarla tekrar değişim yaşamaktadır Dolayısıyla, Şişli'nin merkez ve Ayazağa ilçelerinin her ikisi de bir sanayi bölgesidir (İstanbul'un New York ve Tokyo'su da Şişli-Kağıthane-Beşiktaş üçgenidir)

Şişli ilçesi yaşadığı hızlı değişim sonucunda, İstanbul ve Türkiye ekonomisinin iş ve finans merkezi olma durumundadırKuzeydeki Maslak ve çevresi, 1980'lerden itibaren bazı bankalar ve firmaların merkez olarak tercih ettikleri bir çalışma alanı haline geldi

Coğrafya

Çatalca Yarımadası'nın doğu kesiminde yer alan ilçe topraklarının deniz kıyısı yokturŞişli İlçesi'nin kuzey kesimi güney kesimine göre daha büyüktürGüney kesiminde çok az yeşil alan kalmıştır, kuzey kesiminde ise (Ayazağa, Maslak) çalılık ve ağaçlık alanlar geniş yer tutarKuzey kesimde askeri bölgelerin önemli bir yer kaplaması, bu kesimde yeşil alanların fazla olmasının başlıca nedenidir

Ancak bir gerçek var ki, Ayazağa ilçesinin (Kuzey Şişli) sanayi merkezleri sadece Maslak ile sınırlıyken Güney Şişli yani merkez ilçede Mecidiyeköy başta olmak üzere tüm bölgede sanayi merkezleri vardır, yani Güney Şişli baştanbaşa tümüyle bir sanayi merkezidir

Eğitim

İTÜ Mimarlık Fakültesi olarak kullanılan Taşkışla'nın Batı Cephesi

Şişli İlçesi eğitim kurumları açısından oldukça zengindirİlçe sınırları içinde 14 okulöncesi eğitim kurumu, 46 ilköğretim okulu ve 27 ortaöğretim kurumu vardırNişantaşı Anadolu Lisesi (eski English High School), Notre Dame de Sion Fransız Lisesi, Nişantaşı Nuri Akın Anadolu Lisesi (eski Nişantaşı Kız Lisesi), Saint Michel Lisesi, Şişli Anadolu Lisesi ilçedeki köklü ortaöğretim kurumlarıdır

İlçe sınırları içindeki yükseköğretim kurumları arasında İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) önemli bir yer tutarBunun dışında Marmara, Yıldız Teknik, İstanbul Bilgi, Beykent, Bahçeşehir, Haliç, İstanbul Bilim üniversitelerinin ilçe sınırları içinde kampüsleri vardır

Spor

Şişli İlçesi'nde spor tesislerinden başlıcaları Mecidiyeköy'de bulunan Ali Sami Yen Stadı, Ayazağa Yusuf Tunaoğlu Stadı, Feriköy Stadı, İTÜ Ayazağa Yerleşkesi içindeki spor kompleksi ile Ayazağa'daki Eczacıbaşı Spor Salonu'durGalatasaray Spor Kulübü için inşa edilen Aslantepe Türk Telekom Arena, Şişli İlçesinin kuzeyinde, Ayazağa - Seyrantepe arasında yapılmaktadırİnşaatın Ekim 2009'da tamamlanması öngörülmektedir

Ali Sami Yen StadıŞişli'de faaliyet gösteren en ünlü spor kulüpleri arasında Eczacıbaşı Spor Kulübü ile geçmişte Turkcell Süper Lig'de mücadele etmiş olan Feriköy Spor Kulübü gösterilebilir

İlçede etkinlik gösteren diğer spor kulüpleri; Ayazağa Esen Spor Kulübü, Ayazağa Spor Kulübü, Şişli Belediyesi Spor Kulübü, Feriköy Paşa Mahallesi Spor Kulübü, Kuştepe Spor Kulübü, Maslak Spor Kulübü, Mecidiyeköy, Spor Kulübü, Mecidiyeköy Tayfun Spor Kulübü, Nişantaşı Spor Kulübü, Taksim Spor Kulübü, Ulutepe Spor Kulübü, İzzetpaşa Spor Kulübü, Öz Şişli Spor Kulübü, Mahmut Şevket Paşa Spor Kulübü

Kültür

Birçok sinema ve tiyatro salonu bulunan Şişli, İstanbul'un başlıca kültür merkezlerinden biridirİlçedeki önemli kurumlarından en önemlileri Harbiye Açıkhava Tiyatrosu, Cemal Reşit Rey Konser Salonu, Lütfi Kırdar Uluslararası Sergi ve Kongre Sarayı'dır

Bunlar dışında Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi, Gönül Ülkü-Gazenfer Özcan Tiyatrosu, Kenter Tiyatrosu, Harbiye Cep Tiyatrosu, Profilo Kültür Merkezi, Stüdyo Tiyatrosu, Tiyatrokare ve Efe Sanat Evi diğer tiyatro ve performans mekanlarıdır [4] Müzeler Askeri Müze ve Atatürk Müzesi'dir

Nüfus yapısı

Şişli İlçesi

Yıllara Göre Nüfus

1955 120,811

1960 157,744

1965 208,128

1970 250,605

1975 270,577

1980 282,471

1985 526,526

1990 250,478

1997 251,155

2000 250792

2007 314684

Şişli ilçesinin nüfusu İstanbul'un bütün diğer ilçeleri gibi sürekli bir nüfus artışına sahne oldu 1980'lerde ikiye katlanan nüfusu Kağıthane'nin ayrılmasıyla günümüzde oldukça sabit bir rakam olan 250,000'e ulaştıŞişli İlçesi'nde yaşayanların yarıya yakını İstanbul doğumludurSivas, Ordu, Kastamonu ve Erzincan doğumlular da Şişli nüfusu içinde hatırı sayılır paya sahiptirlerGayrimüslimlerin eskisi kadar olmasa da nüfus içinde ciddi payı vardır

Nüfusun yüzde 85'i ilçenin güneyinde yaşar, Ayazağa, Maslak ve Huzur mahallelerinden oluşan kuzey kesiminde nüfus yoğunluğu düşüktür Ancak kuzeyde Maslak bir finans merkezi olduğundan nüfus yoğunluğu yüksektir, fakat güney kesimine yetişememektedir Çünkü güneydeki Mecidiyeköy ve diğer mahalleler daha büyük bir sanayi, finans ve eğlence merkezidir

Ekonomi

Şişli ilçesi hızla değişim içinde 21 yüzyıl İstanbul'unun hatta Türkiye ekonomisinin iş ve finans merkezi olma durumundadırTicaret ve hizmet sektöründe çalışanlar ağırlıklı birpaya sahiptirİmalat sanayii daha çok Ayazağa'daki Cendere Deresi kıyılarında yoğunlaşmıştırİmalata dönük tesislerin şehir merkezinden uzaklaştırılmalarıyla bu sektörde çalışan işgücünün payı giderek düşmektedirŞişli İlçesi'nde yaşayanların İstanbul'un değişik kesimlerinde çalıştıkları düşünülse de, Şişli katma değer açısından İstanbul ili içinde yüksek paya sahiptir

Şişli-Mecidiyeköy-Esentepe-Levent-Maslak aksında uzanan Büyükdere Caddesi üzerinde ve çevresindeki bölge Türk finans sektörünün kalbi durumuna gelmiştir

Mahalleler

Şişli ilçesi, 28 mahalleden oluşmaktadır Ayazağa ilçesi 3 mahalleden oluşmaktadır:

19 Mayıs

Ayazağa

Bozkurt

Cumhuriyet

Duatepe

Ergenekon

Esentepe

Eskişehir

Feriköy

Fulya

Gülbahar

Halaskargazi

Halide Edip Adıvar

Halil Rıfat Paşa

Harbiye

Huzur

İnönü

İzzetpaşa

Kaptanpaşa

Kuştepe

Mahmut Şevket Paşa

Maslak

Mecidiyeköy

Şişli (Merkez)

Meşrutiyet

Paşa

Teşvikiye

Yayla

Tarihsel ve önemli yerler

Abide-i Hürriyet

Zincirlikuyu Mezarlığı

Askerî Müze

Atatürk Müzesi

Bomonti Bira Fabrikası

Ihlamur Kasrı

Şişli Etfal Hastanesi

Darülaceze

Cevahir Alışveriş Merkezi

Harbiye Orduevi

Taşkışla

Teşvikiye Camii

Saint Esprit Kilisesi

İstanbul Radyoevi

Şişli Camii

İstanbul Hilton Oteli

Ali Sami Yen Stadı

Cemil Topuzlu Açıkhava Tiyatrosu

Perpa

Gökkafes

Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı

İstanbul Şişli İlçesi

Şişli: 1990 sayımına göre nüfûsu 250478’dir İlçeye bağlı köy yoktur Kuzeyde Sarıyer, doğuda Sarıyer ve Beşiktaş, güneydoğuda Beşiktaş, güneyde Beyoğlu, batıda Kağıthâne ilçeleriyle çevrilidir Hızlı ve plânsız şehirleşme yüzünden yeşil sahası olmayan bir ilçedir Harbiye, Pangaltı, Kurtuluş, Feriköy, Nişantaşı, Teşvikiye, Maçka, Osmanbey, Mecidiyeköy, Okmeydanı ve Çağlayan başlıca semtleridir Bakırköy’den sonra en çok iş yeri Şişli ilçesindedir Türkiye’nin en önemli banka ve sigorta şirketleri ile ticârî kuruluşların merkezleri buradadır