ForumSinsi - 2006 Yılından Beri - İstanbulun Şişli İlçesi Tanıtımı

İstanbulun Şişli İlçesi Tanıtımı

Etimoloji

Şişli adının, zamanında şişçilikle uğraşan bir aileye ait olan Şişçilerin Konağı'nın adının zamanla Şişlilerin Konağı'na dönüştüğüne ve buradan geldiğine dair rivayet vardır.[2] Diğer bir rivayet ise, Şişli adının, topografik olarak Beyoğlu Platosu'nda yükseltisi fazla olan bir bölgede bulunmasından geldiğidir.

Tarih

Osmanlı dönemi

Teşvikiye Camiiİlçenin en eski mahallesi olan Tatavla'nın (Kurtuluş) 16. yy'da kurulduğu ileri sürülür.19. yy'a kadar bağlar ve bostanlarla dolu olan Şişli'de çok az yerleşim vardı.Yerleşme alanı 19. yy'dan başlayarak Harbiye, Pangaltı ve Maçka'ya doğru yayılmaya başladı.Feriköy'de ilk bira üretim tesisinin kurulması ve Şişli Etfal Hastanesi'nin açılışı da 1890'lara rastlar.Bomonti Bira Fabrikası 19. yy'ın başlarında kurulmuştur. 1870'te çıkan Beyoğlu yangınında evsiz kalan Levantenler ve gayrimüslimler Harbiye çevresinde inşa edilen kagir binalara taşınmışlardır.Matbaa-i Osmaniye'yi kuran Osman Bey'de Harbiye ile Şişli arasında geniş bir arazi satın alarak bu arazide konak yaptırmıştır.

Gene 19. yy'ın son çeyreğinde Harbiye, Nişantaşı ve Teşvikiye'de birçok konak inşa edilmeye başlamıştır.Abdülmecid döneminde (1839-1861) imparatorluğun sınır bölgelerindeki yurtlarından olan birçok göçmen Şişli'nin hemen kuzeydoğusunda bulunan arpa tarlaları ve dutlukların olduğu -bugün Mecidiyeköy olarak bilinen- alana yerleştirildiler.Taksim'den yapılan atlı Tramvay seferleri ilk kez 1881'de Şişli'ye kadar uzanmış, 1913'te elektrikli hale gelen tramvay hattının daha fazla uzatılmasına ihtiyaç olmadığı düşünülerek tramvay deposu da (bugün Cevahir Alışveriş Merkezi) Şişli ile Mecidiyeköy arasında inşa edilmiştir.İstanbul'daki önemli anıtlardan biri olan Abide-i Hürriyet de 1911'de açılmıştır.

Cumhuriyet dönemi

Harbiye, Pangaltı, Kurtuluş, Osmanbey, Nişantaşı, Teşvikiye ve Şişli'nin görünümü 1920'lerden sonra değişime uğradı.Bu semtlerdeki bahçe içindeki ev ve konakların yerini yavaş yavaş apartmanlar almaya başladı.Apartmanlaşmanın yaygınlaşması eski ulaşım yollarının çok belirgin caddeler haline gelmesine yol açtı.1920'ler ve 1930'larda Şişli ve çevresi, varlıklı kimselerin bir apartman ya da apartman dairesi edinmek istedikleri ve bunun moda olduğu gözde semtler haline geldi.

1950'lerden itibaren başlayan, İstanbul'a yoğun göç dalgası sonucunda Şişli'nin kuzeyinde Çağlayan ve Gültepe semtleri oluşmaya başladı.Bir köy olan Kağıthane'nin nüfusu da hızla artmaya başladı.Yoğun nüfus artışı sonucunda, Beyoğlu'na bağlı bir bucak olarak yönetilen Şişli, 1954'te yapılan bir düzenlemeyle ilçe yapıldı.Şişli ilçe olduğunda Kağıthane ve Ayazağa da Şişli İlçesi'ne bağlı köylerdi.

1960'larda emekli subaylar ve gazeteciler için yapılan sitelerle Esentepe ve Gayrettepe semtleri ortaya çıktı, Mecidiyeköy'deki bahçeli evlerin yerini de apartmanlar almaya başladı.Gene yoğun göç hareketleri sonucunda ilçenin kuzeyinde Hürriyet, Örnektepe, Kuştepe ve Çeliktepe adlarıyla yerleşmeler oluştu.Kağıthane yoğun bir sanayi merkezi haline gelirken Bomonti çevresideki fabrikalar da çoğaldı.Büyükdere Caddesi'nin batı kenarında da birçok yeni fabrika kuruldu.1970'e gelindiğinde Şişli İlçesi'nin nüfusu çeyrek milyonu aşmıştı. Beyoğlu'nun 1970'lerde geçirdiği bazı olumsuzluklar sonucunda ünlü mağazalar ve alışveriş mekanları Harbiye, Nişantaşı, Osmanbey ve Şişli semtlerine kaydı.Böylece alışveriş merkezi haline gelen önemli caddelerde eskiden beri ikametgah olarak oturulan apartman daireleri de işyeri olarak kullanılmak üzere kiraya verildi ya da satıldı.1980'lerde, Halaskargazi, Rumeli ve Valikonağı caddeleri İstanbul'un en gözde alışveriş merkez haline geldi.Bu gelişim daha sonra Mecidiyeköy, Gayrettepe ve Esentepe'yi de içine aldı.Bu semtlerde Büyükdere ve Yıldız Posta caddeleri kenarında eskiden ikametgah olarak kullanılan apartman daireleri giderek iş yerine dönüşrü.

1970'lerde oto tamirhanelerinin Dolapdere'den kaldırılması amacıyla Çeliktepe'nin kuzeyinde bir sanayi sitesi kuruldu.Aynı bölgenin çevresinde Sanayi Mahallesi adlı yeni yerleşme oluştu.Aynı dönemde nüfusu hızla artan Kağıthane'ye daha iyi hizmet götürebilmek için aynı bölge belediye yapıldı.

Maslak1980'lerde Şişli ilçesi bütünüyle kentsel alan içine katıldı.Böylece Kağıthane ve Ayazağa köy statüsünden çıktı.Şişli'nin nüfusu, 1980'lerin ortalarına gelindiğinde yarım milyonu aşmıştı.1987'de Kağıthane'nin ilçe yapılarak Şişli'den ayrılmasıyla ilçenin nüfusu yarı yarıya düştü. Gene bu bölünmeyle Şişli ilçesi toprakları ikiye ayrıldı.Kuzey kesimindeki Ayazağa askeri ve sanayi alanları ile düşük nüfus yoğunluğuyla güney bölgesine göre farklılıklar gösterdi.1990'lar ve 2000'lerde Büyükdere Caddesi üzerine yapılan yüksek katlı rezidans ve işyeri amaçlı olarak inşa edilen binalarla tekrar değişim yaşamaktadır. Dolayısıyla, Şişli'nin merkez ve Ayazağa ilçelerinin her ikisi de bir sanayi bölgesidir. (İstanbul'un New York ve Tokyo'su da Şişli-Kağıthane-Beşiktaş üçgenidir.)

Şişli ilçesi yaşadığı hızlı değişim sonucunda, İstanbul ve Türkiye ekonomisinin iş ve finans merkezi olma durumundadır.Kuzeydeki Maslak ve çevresi, 1980'lerden itibaren bazı bankalar ve firmaların merkez olarak tercih ettikleri bir çalışma alanı haline geldi.

Coğrafya

Çatalca Yarımadası'nın doğu kesiminde yer alan ilçe topraklarının deniz kıyısı yoktur.Şişli İlçesi'nin kuzey kesimi güney kesimine göre daha büyüktür.Güney kesiminde çok az yeşil alan kalmıştır, kuzey kesiminde ise (Ayazağa, Maslak) çalılık ve ağaçlık alanlar geniş yer tutar.Kuzey kesimde askeri bölgelerin önemli bir yer kaplaması, bu kesimde yeşil alanların fazla olmasının başlıca nedenidir.

Ancak bir gerçek var ki, Ayazağa ilçesinin (Kuzey Şişli) sanayi merkezleri sadece Maslak ile sınırlıyken Güney Şişli yani merkez ilçede Mecidiyeköy başta olmak üzere tüm bölgede sanayi merkezleri vardır, yani Güney Şişli baştanbaşa tümüyle bir sanayi merkezidir.

Eğitim

İTÜ Mimarlık Fakültesi olarak kullanılan Taşkışla'nın Batı Cephesi

Şişli İlçesi eğitim kurumları açısından oldukça zengindir.İlçe sınırları içinde 14 okulöncesi eğitim kurumu, 46 ilköğretim okulu ve 27 ortaöğretim kurumu vardır.Nişantaşı Anadolu Lisesi (eski English High School), Notre Dame de Sion Fransız Lisesi, Nişantaşı Nuri Akın Anadolu Lisesi (eski Nişantaşı Kız Lisesi), Saint Michel Lisesi, Şişli Anadolu Lisesi ilçedeki köklü ortaöğretim kurumlarıdır.

İlçe sınırları içindeki yükseköğretim kurumları arasında İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) önemli bir yer tutar.Bunun dışında Marmara, Yıldız Teknik, İstanbul Bilgi, Beykent, Bahçeşehir, Haliç, İstanbul Bilim üniversitelerinin ilçe sınırları içinde kampüsleri vardır.

Spor

Şişli İlçesi'nde spor tesislerinden başlıcaları Mecidiyeköy'de bulunan Ali Sami Yen Stadı, Ayazağa Yusuf Tunaoğlu Stadı, Feriköy Stadı, İTÜ Ayazağa Yerleşkesi içindeki spor kompleksi ile Ayazağa'daki Eczacıbaşı Spor Salonu'dur.Galatasaray Spor Kulübü için inşa edilen Aslantepe Türk Telekom Arena, Şişli İlçesinin kuzeyinde, Ayazağa - Seyrantepe arasında yapılmaktadır.İnşaatın Ekim 2009'da tamamlanması öngörülmektedir.

Ali Sami Yen StadıŞişli'de faaliyet gösteren en ünlü spor kulüpleri arasında Eczacıbaşı Spor Kulübü ile geçmişte Turkcell Süper Lig'de mücadele etmiş olan Feriköy Spor Kulübü gösterilebilir.

İlçede etkinlik gösteren diğer spor kulüpleri; Ayazağa Esen Spor Kulübü, Ayazağa Spor Kulübü, Şişli Belediyesi Spor Kulübü, Feriköy Paşa Mahallesi Spor Kulübü, Kuştepe Spor Kulübü, Maslak Spor Kulübü, Mecidiyeköy, Spor Kulübü, Mecidiyeköy Tayfun Spor Kulübü, Nişantaşı Spor Kulübü, Taksim Spor Kulübü, Ulutepe Spor Kulübü, İzzetpaşa Spor Kulübü, Öz Şişli Spor Kulübü, Mahmut Şevket Paşa Spor Kulübü

Kültür

Birçok sinema ve tiyatro salonu bulunan Şişli, İstanbul'un başlıca kültür merkezlerinden biridir.İlçedeki önemli kurumlarından en önemlileri Harbiye Açıkhava Tiyatrosu, Cemal Reşit Rey Konser Salonu, Lütfi Kırdar Uluslararası Sergi ve Kongre Sarayı'dır.

Bunlar dışında Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi, Gönül Ülkü-Gazenfer Özcan Tiyatrosu, Kenter Tiyatrosu, Harbiye Cep Tiyatrosu, Profilo Kültür Merkezi, Stüdyo Tiyatrosu, Tiyatrokare ve Efe Sanat Evi diğer tiyatro ve performans mekanlarıdır. [4] Müzeler Askeri Müze ve Atatürk Müzesi'dir.

Nüfus yapısı

Şişli İlçesi

Yıllara Göre Nüfus

1955 120,811

1960 157,744

1965 208,128

1970 250,605

1975 270,577

1980 282,471

1985 526,526

1990 250,478

1997 251,155

2000 250.792

2007 314.684

Şişli ilçesinin nüfusu İstanbul'un bütün diğer ilçeleri gibi sürekli bir nüfus artışına sahne oldu. 1980'lerde ikiye katlanan nüfusu Kağıthane'nin ayrılmasıyla günümüzde oldukça sabit bir rakam olan 250,000'e ulaştı.Şişli İlçesi'nde yaşayanların yarıya yakını İstanbul doğumludur.Sivas, Ordu, Kastamonu ve Erzincan doğumlular da Şişli nüfusu içinde hatırı sayılır paya sahiptirler.Gayrimüslimlerin eskisi kadar olmasa da nüfus içinde ciddi payı vardır.

Nüfusun yüzde 85'i ilçenin güneyinde yaşar, Ayazağa, Maslak ve Huzur mahallelerinden oluşan kuzey kesiminde nüfus yoğunluğu düşüktür. Ancak kuzeyde Maslak bir finans merkezi olduğundan nüfus yoğunluğu yüksektir, fakat güney kesimine yetişememektedir. Çünkü güneydeki Mecidiyeköy ve diğer mahalleler daha büyük bir sanayi, finans ve eğlence merkezidir.

Ekonomi

Şişli ilçesi hızla değişim içinde 21. yüzyıl İstanbul'unun hatta Türkiye ekonomisinin iş ve finans merkezi olma durumundadır.Ticaret ve hizmet sektöründe çalışanlar ağırlıklı birpaya sahiptir.İmalat sanayii daha çok Ayazağa'daki Cendere Deresi kıyılarında yoğunlaşmıştır.İmalata dönük tesislerin şehir merkezinden uzaklaştırılmalarıyla bu sektörde çalışan işgücünün payı giderek düşmektedir.Şişli İlçesi'nde yaşayanların İstanbul'un değişik kesimlerinde çalıştıkları düşünülse de, Şişli katma değer açısından İstanbul ili içinde yüksek paya sahiptir.

Şişli-Mecidiyeköy-Esentepe-Levent-Maslak aksında uzanan Büyükdere Caddesi üzerinde ve çevresindeki bölge Türk finans sektörünün kalbi durumuna gelmiştir.

Mahalleler

Şişli ilçesi, 28 mahalleden oluşmaktadır. Ayazağa ilçesi 3 mahalleden oluşmaktadır:

19 Mayıs

Ayazağa

Bozkurt

Cumhuriyet

Duatepe

Ergenekon

Esentepe

Eskişehir

Feriköy

Fulya

Gülbahar

Halaskargazi

Halide Edip Adıvar

Halil Rıfat Paşa

Harbiye

Huzur

İnönü

İzzetpaşa

Kaptanpaşa

Kuştepe

Mahmut Şevket Paşa

Maslak

Mecidiyeköy

Şişli (Merkez)

Meşrutiyet

Paşa

Teşvikiye

Yayla.

Tarihsel ve önemli yerler

Abide-i Hürriyet

Zincirlikuyu Mezarlığı

Askerî Müze

Atatürk Müzesi

Bomonti Bira Fabrikası

Ihlamur Kasrı

Şişli Etfal Hastanesi

Darülaceze

Cevahir Alışveriş Merkezi

Harbiye Orduevi

Taşkışla

Teşvikiye Camii

Saint Esprit Kilisesi

İstanbul Radyoevi

Şişli Camii

İstanbul Hilton Oteli

Ali Sami Yen Stadı

Cemil Topuzlu Açıkhava Tiyatrosu

Perpa

Gökkafes

Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı