Tehcir Sonrası Halep'teki Ermenilerin Durumu

Türk-Ermeni ilişkileri ve Tehcir sonrası Ermenilerin ne durumda olduklarına dair Halep’ten gönderilen bir okuyucu mektubu

Hayranik Gazetesinin 12 Temmuz 1918 tarihli nüshasında yer alan “Vilayattan bir Sada” başlıklı yazı

Halep’ten bir okuyucunun göndermiş olduğu mektup
Hayrenik Gazetesi yazı işleri kuruluna:
Hayrenik’i okudum Gazetenizi bu kadar müfîd (faydalı, bilgi verici, açıklayıcı) bir şekilde neşretmenizle şu zamanda çok fazla isabet ve hizmet ettiği için öncelikle memnuniyetimi beyan ederim Asırlardan beri Türk ve Ermeniler arasında gelenek haline gelmiş olan kardeşlik bağlarını takviye etmek gerektiğini bir takım tecrübesiz politikacılar anlamalıdırlar Osmanlı ülkesinde Ermeniler, asli bir unsurdur Ermenilerin, yalınız Türkiye sayesinde varlığını koruyabileceğini, Osmanlı toprakları dışında kurtuluş (halas ve necat) olmadığını anlatmak için böyle bir gazeteye hakikaten ihtiyacımız vardı
Bu mühim işte Hayrenik Gazetesi, en ulvi bir görevi üstlendiği ve böylece büyük hizmetlerde bulunduğu için saygıdeğer yazar, sizi tebrik ederim Gazeteniz sayesinde ortada bulunan yanlış anlamaların bertaraf edilmesiyle her iki taraf birbirini daha anlayacak ve bundan böyle bölünmez bir parçası olduğumuz Osmanlı Hükümetine daha sağlam bir surette sarılacağız
Halep’te hükümetin her türlü kolaylığından yararlanan yaklaşık 25-30 bin Ermeni vardır Bunların rahatı, emniyeti için hükümet her türlü kolaylık ve özeni göstermiştir Hükümetin açtığı imalathanelerde altı bin-yedi bin (6000-7000) yardıma muhtaç ve biçare kadınlar günlük maişetlerini tedarik edebiliyorlar Her yerde Ermeni dükkanları açılmış, bazısı sanatlarını icra ediyorlar, bazısı da dellallıkla meşgul olmaktadırlar Şöyle ki hepsi tam bir huzur ve sükunet ile çalıştıkları bir dönemde bulunuyor Günlük ihtiyaçlarını namusluca elde ediyorlar Bu yönü memnuniyetle kaydederim
Ancak bu kadar çok Ermeni bulunan bir merkezde büyük bir rahibin bulunmaması üzüntü vericidir Halep, Katogigos’un hemen burnunun dibinde bulunduğu halde niçin bu kadar seneden beri rahipsiz kaldı? Acaba bizde muktedir rahipler yok mu? Yoksa rahiplerimiz rahatlarını bozmak mı istemiyorlar? Yoksa Katogigos işlerinin yoğunluğundan dolayı vilayet Ermenilerini unutmuş mudur! Veya sizin dediğiniz gibi Katogigos kendi çevresinde bulunan milletin ihtiyaçlarına önem mi vermiyor?
Muharrir efendi, sizinle aynı düşüncede olup çoktan beri muhtaç olduğumuz rahibin Katogigos tarafından tayinini bekliyorum
(Kaynak: İstihbarat-ı Siyasiye Dergisi, Sayı: 133, sayfa: 22)