Sevde Binti Zem´a I (Radiyallâhü Anhâ)

Sevde binti Zem´a i (Radiyallâhü anhâ)

Zem´a´nın Kızı Sevde (RAnhâ)



Bir Muhacirin Dul Hanımı, Kendisi de Muhacir «Vallahi benim evlenmeye aşın bir isteğim yoktur Ancak ben, Allah´ın beni Kıyamet gününde senin zevcin olarak di­riltmesini istiyorum»[1]

Günler, cihadın ağırlığıyla yavaş yavaş geçiyor, geceler uykusuz­luğun mahmurluğu ve zikirlerle dolu olarak uzuyor Muhammed (SAV) çocuklarının annesi, evinin kadını, İslâmda veziri, cihâdda or­tağı Hadîcelnin vefatından sonra yalnız Kavminden gördüğü şeyler kendini yorduktan sonra dünyasını dolduran hatırayla halleşebilmek için kendini yalnızlığa bırakıyor

Sahabe, peygamberlerindeki keder izlerini gözetliyor ve bu yal­nızlığından endişe duyuyorlar Evlenmesini istiyorlar Belki de mü´-minlerin annesi Hadîce´nin vefatından sonra yapacağı bu ikinci evli­likte yalnızlığını unutur, diye düşünüyorlar

Ancak içlerinden birisi bu evlilik konusunda onunla konuşmaya cesaret edemiyor Ta Havle binti Hakîm es-Selîme bu işe teşebbüs edinceye kadar bu durum sürüyor

Sevde bint Zem´a es-Sekran İbn Amr İbn Abdişerns´in (Süheyl İbn Amr´m kardeşinin) hanımıydı Es-Sekran ve hanımı Sevde Bint Zem´a Mekke´de önce müslüman olanlardandı Sevde Bint Zem´a Pey-gamber´e (SAV) bey´at etmişti Kureyş´in Rasûlüllah´ın ashabına yaptığı İşkence artınca es-Sekran İbn Amr ve hanımı Sevde ikinci defa Habeşistan´a hicret edenlerin arasına katıldılar Allah yolund mallarını ve akrabalarını terkedip gittiler Es-Sekran İbn Amr hasta lanınca hanımı Sevde Bint Zem´a´yla birlikte Habeşistan´dan Mekke´ ye geldi Ve Mekke´de vefat etti

Mü´minlerin annesi Hz Hadice öldüğünde Havle Bint Hakîm Hz Peygamber´e koşup şöyle dedi :

? Ya Rasûlellah! Yanına girince Hadîce´nin yokluğunu hissettim

Peygamber (SAV) :

? Evet, o çocukların anası, evin de görüp gözeticisi idi, vap verdi ´

Havle Bint Hakîm :

? Peki, niye evlenmiyorsun? dedi Rasûlüllah (SAV):

? Hadîce´den sonra Kiminle? dedi Havle Bint Hakîm :

? Kız istersen kızla, dul istersen dulla, dedi | Peygamber (SAV) sordu:

? Kız olan kimdir? Havle Bint Hakîm :

? Allah´ın kullarından sana en lâyık olan kız Seni tasdik eden ve sana îman edenlerin ilki olan Ebû Bekr´in kızı dedi Rasûlüllah [SAV) :

? Ya dul olan kimdir? diye sordu Havle Bint Hakîm şu cevabı verdi

? Sevde Bint Zem´a´dir Sana iman etmiş ve söylediklerine tâbi olmuştur

Rasûlüllah (SAV):

? Git Benim hakkımda onlarla konuş dedi

Havle Bint Hakîm, Zem´a İbn Kays İbn Abdişems´in evine gitti ve Sevde´nin yanına girdi Sevde´ye :

? Allah sana hayır ve bereketten ne eriştirdi? Biliyor musun? dedi

Sevde Bint Zem´a :

? Nedir o? Ummu Şureyk! diye sordu Havle Bint Hakîm :

? Rasûlüllah beni, sana dünürlük için gönderdi dedi Sevde Bint Zem´a kulaklarına inanamadı ve :

? Sevindim Babamın yanına git, bunu ona söyle dedi

Havle Bint Hakim, Zem´a İbn Kays´ın yanına gitti O çok yaşlı bir zattı Zem´a :

? Bu kim? dedi, Havie Bint Hakîm :

? Ummu Şureyk´tir Zem´a İbn Kays :

? Ne var, ne yok? dedi Ummu Şureyk :

Hz Muhammed beni, SevoVye dünürlük için gönderdi dedi Zem´a İbn Kays : ,:

? İyi ve şerefli bir eş dedi

Daha sonra tekrar sordu :

? Arkadaşın ne diyor? Havle Bint Hakîm :

? Bunu istiyor, dedi Zem´a İbn Kays :

? Onu benim yanıma çağır dedi

Ummu Şureyk, Sevde Bint Zem´a´yı çağırdı Babası ona :

? Yavrum! Bu arkadaşın, Hz, Muhammed´in onu, saha dünürlük

için gönderdiğini söylüyor O iyi bir eştir Serii ona vermemi ister) misin? dedi

Sevde Bint Zem´a :

? Evet dedi´

Zem´a İbn Kays, Havle Bint Hakîm´e :

?Onu çağır, dedi

Rasûlüllah (SAV) geldi Sevde Bint Zem´a :

? Emrini bekliyorum, ya Rasûlallah! dedi Peygamber (SA

? Seni nikahlamak için kavminden birisini görevlendir, dedi"

Sevde Bint Zem´a Hatıb İbn Amr İbn Abdişems´İ görevlendirdi vt o da onu evlendirdi

Rasûlüllah Sevde´ye dörtyüz dirhem mehir verdi Sevde Bin Zem´a Hz Peygarnber´İn (SAV) Hadîce´den sonra evlendiği ilk ha nımdıBu peygamberliğin 10 yılı Ramazan ayında ve Mekke´de ol muştur

Mekke´de Muhammed (SAV)´in Sevde binti Zem´a´ya dünür olduğu haberi yayılınca bazıları buna inanmadılar Sevde gibi birine dünür olmak Yaşlı ve dul da üstelik Güze! de değil Haşimli gen­cin dünür olduğu gün Kureyş kadınlarının hanımefendisi, Kureyş ileri gelenlerinin evlenmeye can attığı Huveyüd kızı Hadîce´nin yerini tu­tacak öyle mi?

Sevde hiç bir zaman Hadîce´nin yerini tutmak iddiasında değil­dir O, Rasûlüilah (SAV)´in evine, gönlü alınmak ve aynı zamanda amcazadesi de olan kocası Sekran b Amf´ın ölümü dolayısıyla tazi­ye edilmek için girdi

Sevde kocası Sekran´la birlikte Habeşistan muhaceretine katıl-j mtştı Sonra kocası Sekran vefat etmiş, o da dul olarak kalmıştı Ko­casının vefatı onu gurbet ve dul kalma sıkıntıları içinde bırakmıştı

Rasûlüllah (SAV) Sevde´nin hayatını gözleri önüne getirdi: O, içinde yaşadığı, çocukluğunun neş´eli günlerini geçirdiği, olgunluk döneminde kalb huzuruyla yaşamak istediği memleketine veda et­miş, halkını tanımadığı, dilleri değişik, dinleri ayrı meçhul bir ülke­ye gidip uzun süre kalmıştı Medine´ye dönüp garipliğin acısını üze­rinden atamadan, ana yurdu Mekke´ye ayak basar basmaz, kocası Sekran ruhunu Hakk´a teslim etmişti

Ölüm yakasını bırakmamış, döner dönmez yakalamış Mekke top­rağına, aile halkından; dostlarından bir çoğunun son uykusunu uyu­duğu yere defnedilmişti

Rasûlüllah (SAV) bu imanlı dul muhacire´nin durumundan son derece müteessir olmuştu

Havle bint Hakîm onu hatırlatınca, ömrünün son demlerinde da- ´, yanak olmak, hayatın acılarını hafifletmek için merhametli elini ona uzatmıştır

Rasûlüllah (SAV) Medine´ye hicret edip mescidini ve odalarını inşa edince, Muhacirlerle Ensar´i birbirleriyle kardeş yapıp evine yer­leşince Zeyd İbn Harîse´yle Ebû Rafî´İ Mekke´ye gönderdi Onlar Sevde Bint Zem´a´yı, Rasûlüllah´ın kızları Ummu Kulsum ve Fatma´­yı, Zeyd´in hanımı Ummu Eymen´i getirdiler Abdullah İbn Ebî Bekr de Ebû Bekr´in ailesini ve Resûlüllah´ın (SAV) eşi Hz, Aişe´yi getir­di Böylece hepsi Medine´ye hicret etmiş oldular

Rasûlüllah (SAV) bir gününü Sevde Bint Zem´a´ya, bir gününü de Hz Aîşe´ye ayırdı Hz Sevde Rasûlüllah´ın evindeki yerini almaktan, iri olmasına rağmen Rasûİüllah´ın kızları Ummu Kulsum ve Fâtıma´ya hizmet etmekten son derece memnundu Onun ruhunun hafifliği Ra­sûlüllah´ın kalbine sevinç ve mutluluk sokuyordu Bir defasında Hz Peygamber´e şöyle demişti

? Ya Rasûlallah! Geceleyin arkanda namaz kıldım Rukûda o kadar uzun kaldın ki kan damlamasından korktuğum için burnumu tuttum,

Peygamber (SAV) onun bu sözüne gülümsedi sevde Bint Zema Ebû Yezîd! Kendinizi ele verdiniz Şereflice ölseydiniz ya

Rasûlüllah (SAV) ona :

? Sevde! Allah´a ve Rasûlüne karşı mı kışkırtıyorsun dedi

Sevde :

? Ey Allah´ın Rasûlü! Seni hakla gönderen Allah´a yemin ede­rim ki, Ebû Yezîd´i elleri boynuna birleştirilmiş olarak görünce o sözü söylemekten kendimi alamadım diye cevap verdi

Rasûlüllah (SAV) Hafsa Bint Ömer İbnu´l-Hattab´la daha sonra da Zeyneb Bint Kuzeyme ile evlendi Fakat Zeyneb sekiz ay sonra öl­dü Mü´minlerin annelerinden ilk gömülen o oldu Rasûlüllah [SAVÎ Ummu Seleme´yİe (Hind Bint Ebbî Umeyye´yle) evlendi Ummu Sele­me, Zeyneb Bint Huzeyme´nin adasına yerleşti

Sevde Bint Zem´a, Rasûlüllah´ın Aîşe´ye olan sevgisini biliyordu Aîşe´ye hizmet etmeye ve onu hoşnut kılmaya çok dikkat ediyordu Kendisi yaşlanmıştı Yaşının tecrübesiyle anladı ki, kendisiyle Rasûl-üllah´ın kalbi arasında küçümsenmiyecek bir engel vardır Rasûlüllah-tan kendi payına düşen iyilik ve acıma duygusudur Sevgi, ülfet ve imtizaç değildir

Ama´bu ona dokunmadı Rasûlüllah´ın onu bu mevkiye yükselt­mesi, Sekran b Amr´ın dul kalmış karısı iken mü´minlerin annesi yapması yeterde artardı bile

Rasûlüllah´ın evinde bir yerinin olmasına, onun kızlarına hizmet etmesine dündşn razıydı

Hz Sevde, Hz Aîşe gelinceye kadar Rasûlüllah´ın evinde bu min­val üzere kaldı Hz Aîşe gelince, hemen evin birinci mevkiini onun için boşalttı Gayretini genç gelinin hoşnut olacağı şekilde harcadı ve onu rahat ettirmek için kendi rahatından fedakârlık yaptı Rasûlül-!ah (SAV) onun yanına çok gelmiyordu Bunun üzerine Sevde Bint Zem´a, Peygamber´in kendisini terkedip ayrılmasından korktu ve onun yanındaki yerini kaybetmek istemedi ve ona şöyle dedi :

?Ya Rasûlaiiah! Bana ayjrdiğin gün Aîşe´ye aittir O gün de anım yanında kalabilirsin

Beni nikâhında tut Vallahi benim kocaya ihtiyâcım ve hırsım yok Ancak kıyamet gününde Allah´ın benî senin zevcen olarak diriltmesi­ni istiyorum»

Rasûlüllah (SAV) bunu kabul etti Bir konuda şu ayet-i kerime nazil oldu :

«Eğer kadın kocasının serkeşliğinden veya aldınşsızhğmdan en­dişe ederse, aralarında anlaşmaya çalışmalarında kendilerine bîr en­gel yoktur Anlaşmak daha hayırlıdır» [2]

Sevde Bint Zem´a Hz Peygamber´in hanımlanyla birlikte çıkıp RasülüÜah´la {SAV) birlikte veda haçcını yaptı

Bir gece Hz Peygamber´in hanımları toplanıp şöyle dediler :

? Ya Rasûlallah! Sana kavuşma bakımından en hızlımız hangi-mizdir

Rasûlallah (SAV) şöyle buyurdu :

?Kolu en uzun olanınız

Onlar, onu ölçmek üzere bir kamış aldılar Kolu en uzun olan Sevde Bint Zem´a idi

Rasûlüllah (SAV) Rafîk-i a´la´ya kavuştuğunda, Sevde Bint Zem´a hariç hanımlarından hiçbiri haccetmemişlerdi O şöyle diyordu

? Ondan sonra (Veda haccmdan sonra) asla haccetmem

Mü´minierin emiri Ömer İbnu´l-Hattab zamanında ona bir torba dirhem gönderildi O :

? Bunlar nedir? dedi

? Dirhemler, dediler

Sevde Bint Zem´a :

? Torbada sanki hurma var gibi, dedi Daha sonra metçisini çağırıp

?Benim arkamdan dirhem torbasını yetiştir

Daha sonra torbanın içindekileri Medineli yoksullara dağıttı

Sevde Bint Zem´a Hz Peygamber´in hanımlarının Rasûlüllah´a (S,AV) en çabuk ulaşanıydı O, Ömer Îbnu´l-Hattab´m halifeliği esna­sında ölmüştür [3]

Aîşe Bint Ebî Bekr:

? Bundan sonra anladık ki onun (Sevde Bint Zem´a´nın) kolu­nun uzunluğu sadaka vermekten başka birşey değildi Yani kol uzun­luğu el açıklığıyla yorumlanmıştır

Mü´minierin annesi Aîşe (Ranhâ) onun hareketini devamlı anar ve vefakârlığını şöyle dile getirirdi

«Yerinde olmak istediğim kadınların bana en sevgilisi Sevde,Bint Zem´a´dır Yaşlandığında şöyle demiştir: Ya Rasûlellah! Sana olan nöbetimi Aîşe´ye bağışladım,»

Mübarek Annelerimizden Sevde Bint Zem´a (Ranhâ); Allah´a kulluğunun ve İslama imanının mükâfatını, ömrünün yaşlı günlerinde dünyada iken Rasûlüllah´ın nikâhı altına girerek mükâfatlandırılan şe­refli bir İslâm kadmı ve mü´minierin annesidir

Allah´a kulluğun ve ibâdetin mükâfatı, dünyada görüldüğü gibi sabredenler için âhirette daha güzel bir şekilde gösterilecek ve tattı-nlacaktır [4]



insanlığın Efendisinin Sevgili Zevcesi ve Siddîk´ın Kızı Sıddîka







--------------------------------------------------------------------------------

[1] Sevde binti Zem´a i (Radiyallâhü anhâ)

[2] Kur´an-ı Kerîm, Nisa Sûresi 128

[3] Rasûlüüah´a en çabuk ulaşan hanımı, Zeyneb Bint Cahş olarak da rivayet edilmektedir Yine «kolu en uzun olan» hanımın Zeyneb Bint Cahş olduğuna dair rivayetler vardır Müellif bu rivayetleri Sevde Bint Zem´a´nm hayatında anlatmıştır (Çeviren : T Uzun)

[4] Abdulaziz eş-Şennavi, Sahabe Hayatından Tablolar (Hanım Sahabiler), Uysal Kitabevi: 3/28-35