Türkiye'de Stadyumlar

Türkiye'de Stadyumlar





Spor oyunları, yarışma ve gösteriler için, belli bir plana göre tasarlanmış büyük yapıların ortak adıdır Stadyumlarda geniş bir oyun alanı ile izleyiciler için hazırlarımış, oyun alanını çepeçevre kuşatan ve bir amfitiyatro gibi basamak basamak yükselen oturma yerleri (tribünler) bulunur Genellikle oval planlı olan stadyumların üstü yarım ya da bütünüyle kapalı olabilir

İlk stadyumlar İÖ 8 yüzyılda Eski Yunanlılar'ca, Olimpiyat Oyunları için yapılmıştı Atletizm yarışlarında kullanılanyaklaşık 183 metrelik uzunluğa stade denirdi; bu yarışların yapıldığı U biçimli ince uzun alanlara da bu sözcükten türetilen stadion adı verildi Daha sonra Romalılar stadion'u örnek alarak yaptıkları yapılara stadium adını verdiler

Eski Yunan stadion'larımn bazılarıOlimpiyat Oyunları'nm başlatıldığı yer olan Olympia' daki stadyum gibi bir tepenin yamacında yer alıyordu Eski Yunanlılar at ve atlı araba yarışları için de hipodromlar yapmışlardı Romalılar da circus adını verdikleri hipodromlar yaptılar
19 yüzyılda atletizm yarışmalarına ilginin artması ve Olimpiyat Oyunları'nm 1896'da yeniden başlatılması modern stadyumların yapılmasına yol açtı Olimpiyat Oyunları için Atina'da yapılan stadyum Eski Yunan sta-dion'ların bir benzeriydi İlk modern stadyum ise 1908 Londra Olimpiyatları için yapıldı 1930'a kadar yalnızca ABD'de çoğu kapalı olan 100'den fazla stadyum yapılmıştır

Çekoslovakya'nın başkenti Prag'da 1943'te tamamlarıan Strahov Stadyumu 240 bin kişi alabiliyordu Bu dev stadyum günümüzde de dünyanın en büyük stadyumudur Brezilya' mn Rio de Janeiro kentindeki Maracanâ Stadyumu 200 bin kişi alabilecek büyüklüktedir ve dünyanın en büyük stadyumları arasındadır İzleyici sayısı 100 bini aşan öteki büyük stadyumlar arasında Londra'daki Wembley (126 bin), Moskova'daki Lenin Merkez (103 bin), Meksiko'daki Aztek (100 bin) stadyumları sayılabilir

20 yüzyılda stadyum yapımında büyük gelişmeler görüldü Yeni yapı teknikleri ve gereçleri çok geniş alanların üstünün örtülmesine olanak veriyordu İzleyiciyi güneş ışığından korumak ve yer sayısını artırmak amacıyla yeni tasarımlara girişildi Ünlü İtalyan mimar Pier Luigi Nervi 1960 Roma Olimpiyat Oyunları için üzeri kaburgalı bir kubbeyle örtülü kapalı bir spor salonu yaptı Üzeri bütünüyle örtülü ve içi havalarıdırmalı ilk büyük stadyum ABD'de, Texas'ın Houston kentinde 1965'te açılanAstrodome oldu 65 bin kişilik bu stadyumu New Orleans'ta 1975'te açılanve 97 bin izleyici alabilen 30 katlı Superdome izledi Superdome 207,2 metre çapında çelik kaburgalı bir kubbeyle örtülüydü

Türkiye'de Stadyumlar

Türkiye'de spor oyunları önceleri geniş düzlüklerde yapılırdı Ülkedeki ilk modern stadyum, 15 Aralık 1936'da açılanAnkara 19 Mayıs Stadyumu'dur 25 bin kişi alanbu stadyum 1957'de genişletilerek kapasitesi 50 bin kişiye çıkarıldı Ali Sami Yen (40 bin), inönü (50 bin) ve Fenerbahçe (40 bin) İstanbul'daki önemli stadyumlardır
Günümüzde Türkiye'nin en büyük stadyumu 1971 Akdeniz Oyunları için İzmir'de kurulan70 bin kişilik Atatürk Stadyumu'dur Türkiye'de ilk tartan pist ye elektronik sayı levhası bu stadyumda kullanılmıştır