Dünya Edebiyatı-Batı Edebiyatı

Batı edebiyatının kaynağı, Eski Yunan ve Latin edebiyatlarıdır Eski Yunan edebiyatının ana kaynağı da Homeros'un "ilyada" ve "Odysseia" destanlardır

Latin edebiyatı, Eski Yunan kültür ve sanatının etkisinde gelişen bir edebiyattır Eski Yunan ve Latin edebiyatlarının yapıtlarında, mitolojik öğelere ağırlık verilmiştir

11 yüzyıldan sonra kiliseyi ve dini her şeyin üstünde tutan, kişinin yaşam ve düşünce özgürlüğünü kısıtlayan, edebiyatta ve sanatta "öteki dünya" görüşünü hâkim kılan "Ortaçağ" adı verilen dönem başlamıştır Doğa ve dinle ilgili yiğitlik öyküleri, halk ozanlarının aşk ve yiğitlik konularında söyledikleri "balatlar" ve "ulusal destanlar" bu dönemin başlıca edebiyat ürünleri arasındadır

"Ortaçağın büyük ozanı, "Rönesans'ın da hazırlayıcılarından olan ve "İlahi Komedya" adlı yapıtıyla tanınan Dante'dir Batı edebiyatında yenileşme, bilim ve sanatta "yeniden doğuş" anlamına gelen "Rönesans'la 15 yüzyılda başlamıştır Bu dönemde, kralların ve derebeylerinin sınırsız güçleri kısıtlanmış, kişi, insanca ve özgürce yaşama isteğine kavuşturulmuştur Böylece sanatçılar, düşüncelerini edebiyatla yayarak, kilise dili olan Latince'nin yerine kendi ulusal dilleri ile güçlü yapıtlar ortaya koymaya başlamışlardır

Rönesans, 17 yüzyılın ortalarına doğru "Klasisizm" akımının doğmasına ortam hazırlamıştır Böylece Batı edebiyatı, birbirine tepki olarak ortaya çıkan akımların etkisinde gelişimini sürdürmüştür

Klâsik Batı Edebiyatı
En eski zamanlardan Rönesans dönemine kadar Batı edebiyatı, Yunan ve Lâtin edebiyatlarıyla temsil edilmiştir Batılı ulusların yazı dilleri ve millî edebiyatları ise aşağı yukarı Rönesans döneminde ortaya çıkmıştır Onun için batı edebiyatının ilk örnekleri Yunan ve Lâtin edebî metinleridir

Batı uygarlığını oluşturdukları için, Batılı ulusların düşünüş ve duyuş tarzları temelde ortak özelliklere dayanmaktadır Bu yüzden Batı edebiyatı adıyla genel bir kavram ortaya çıkmıştır

Batı edebiyatı, Batılı ulusların nazım ve düzyazı türlerinde yarattıkları edebî ürünlerden oluşurBatı edebiyatının başlangıcı Klâsik Batı edebiyatını oluşturan Yunan ve Lâtin edebi-yatlarına dayanır

Rönesans'a birlikte, ulusların edebiyatı Alman edebiyatı, Fransız edebiyatı, İspanyol edebiyatı, İngiliz edebiyatı, İtalyan edebiyatı gibi adlarla kendi başlarına gelişimlerini sürdürürler

Amerikan ve Avusturya edebiyatlarında ise ilk büyük sanatçılar 19 yüzyılda yetişmeye başlamıştır

Batı edebiyatını oluşturan ulusların edebiyatları Rönesans, klâsik, romantik, gerçekçi ve 20yüzyıl olmak üzere birbirini izleyen dönemler içinde ele alınabilir

Kaynaklar:
Batur, Enis, Modern Dünya Edebiyatı Antolojisi, İstanbul: Gergedan Yayınları,1988
Cevdet, Kudret, Batı Edebiyatından Seçme Parçalar,İstanbul, İnkılâp ve Aka Kitabevleri, 1972
Halide, Edib, İngiliz Edebiyatı Tarihi, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fa-kültesi Neşriyatından, 1940
Nutku, Özdemir, Dünya Tiyatro Tarihi, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1985
Özdemir, Emin, Türk ve Dünya Edebiyatı, AÜ SBF Yayınları, No 457, Basın ve Yayın Yüksekokulu Basımevi, 1980
Perin, Cevdet, Fransız Edebiyatı Tarihi, İstanbul, Üniversite Matbaası, 1946
Yusuf, Şerif, Muhtasar Avrupa Edebiyatı Tarihi,İstanbul, Devlet Matbaası, 1935