Şalgam Bitkisi

Şalgam Bitkisi





Etli kökleri için yetiştirilen bir Tarım bitkisidir Dünyaya nereden yayıldığı kesin olarak belirlenemeyen bu bitkinin {Brassica rapa) Eski Yunanlılar ve Romalılar' dan beri kullanıldığı bilinmektedir Günümüzde pek çok ülkede yetiştirilen şalgamdan hayvan yemi ve sebze olarak yararlanılır; tohumlarından ise yağ çıkarılır

Şalgam yaşam çevrimini genellikle iki yılda tamamlayan (ikiyıllık) bir bitki olduğundan ilk yıl kök ve yaprak, ertesi yıl ise çiçek ve tohum verir Bitki birinci yıl bir yandan yaprak oluştururken bir yandan da köklerinin üst bölümüne besin depolar Bunun sonucunda bu bölüm etlenip şişkinleşerek top ya da topaç biçimini alır San, beyaz ya da kırmızı tonları arasında değişen köklerin çapı 5 santimetreden başlayarak 20 santimetreye ulaşabilir İrileştikçe odunlaşıp liflendiği için yemeklik olarak genellikle 5-10 cm çapındakiler yeğlenir



Kökleri için yetiştirilen şalgamlar ilk yıl, tohumluk şalgamlar ise ertesi yıl hasat edilir Tohumluk şalgamların birinci yılda tohumlarıan, ama öbürü gibi iri bir kök oluşturmayan çeşitleri de geliştirilmiştir Şalgam serin iklim bitkisidir Derin, geçirgen, organik maddece zengin toprakları sever

Bir sebze olarak şalgamın en çok çorbası, lapası ve turşusu yapılır, ayrıca suyundan içecek Hazırlanır Şalgam suyu ülkemizin özellikle güney kentlerinde çok sevilen ve yaygın olarak tüketilen bir içecektir

Diğer İsimleri : Turp Lahanası, Brassica rapa, Brassica napus, Turnip, Navet


Botanik Bilgi : Turpgiler familyasındandır 50-120 cm kadar boylanabilen ve ülkemizde de yetiştirilen bitkinin birinci yılında kökü ve toprak üstü yeşil kısımları; ikinci yılında çiçek sapı, çiçekleri ve tohumları oluşurBitkinin sebze olarak değerlendirilen bölümü, şişkin kökleridir Basık, yuvarlağımsı ya da uzun silindirik biçimlerde olan kökün sertçe etinin rengi beyaz ya da mavimtıraktır


Ama, kökün toprak yüzeyine yakın kısmı kırmızı, mor, beyaz, sarı veya yeşil renklerde olabilir Bitkinin oval biçimli yaprakları yeşil renkli, yaprak kenarları düz ya da testere gibi dişlidirŞalgamın çiçek sapları 50-120 cm kadar uzar Erselik özellikli çiçekleri, parlak sarı ve bazen beyaz renkte olur Tohumları lahananınkilere çok benzediğinden, satın alırken aldanmamaya dikkat edilmelidir Şalgam, günümüzde hem insanlar hem de hayvanlar için üretilmektedir İnsan yiyeceği olarak yetiştirilenleri yumuşak etli, hayvan yemi olanları ise sert etlidir Şalgam, bazı çorba ve soslara katılır, yemeklerde garnitür olarak kullanılır Bazı yörelerimizde suyu sevilerek içilir
Bilinen Bileşimi : Terkibinde; B,C vitaminleri, kalsiyum, potasyum, demir içerir


Faydaları


Zengin potasyum içeriğiyle yüksek tansiyonu düşürmektedir
Vücudun hastalıklara karşı direncini artırır
İdrar söktürür Böbrek kumu ve taşının düşürülmesine yardımcı olur





Akciğerleri ve bronşları temizler, vücuda rahatlık verir
Romatizma ve nikriste faydalıdır
Mafsal şişliklerini indirir, şikayetleri giderir
Abse, dolama, kan çıbanı ve donmalarda kullanılır
Ergenlik sivilcesi ve egzama gibi cilt hastalıklarında faydalıdır
Göğsü yumuşatırBoğaz iltihaplarını giderir
Nekahat devresini kısaltır
Kabızlığı giderir
Şeker hastalarının susuzluğunu giderir
Kullanım Şekli : Şalgamın yaprakları ince kıyılarak salata şeklinde yenilebilir ya da

şalgam suyu şeklinde hazırlanıp kullanılmaktadır





Şalgam Suyunun Yapılışı : Şalgam suyu, mor havucun özü alınarak yapılıyor Önce, bulgur unu mayalanıp bir hafta bekletiliyor, iyice ekşidikten sonra sulandırılıp, dut ağacından yapılan özel tahta fıçılara bırakılıyor Ardından, mor havuç iyice temizlenip kaynatıldıktan sonra bu fıçılara konuluyor, üzerine de şalgam turpu yerleştiriliyor Tahta fıçılarda bir hafta daha bekletilen bu karışıma tuz ilave ediliyor Fıçı içinde olgunlaştırılan şalgam, bekleme süresi sonunda süzülerek içime hazır hale getiriliyor