Halk Hikayesi Ve Manzum Hikaye Arasındaki Farklar

Halk hikayesi ve manzum hikaye arasındaki farklar

Nazım şeklinde yazılan hikâyelere manzum hikâye denir Manzum hikâyelerin öykülerden tek farkı şiir biçiminde yazılmış olmalarıdır Bu tür hikâyelerde didaktik şiir özelliği görülür

Hikayede bulunan bütün özellikler (olay,yer,zaman,kişiler) manzum hikâyede de bulunur

Eski edebiyatımızda uzun hikâyeler mesnevi türü ile yazılırdı Tanzimat’tan itibaren ortaya çıkan manzum hikâye türü kafiyeli ve redifli, şiir biçiminde hikâye yazmak amacını güder

Manzum hikâyelerde şairler ya bir olayı anlatırlar, ya da öğüt vermek gayesini güderler

Bu tür için ilk adımları Recaizade Mahmud Ekrem ile Muallim Naci atmıştır

Bu tür Servet-i Fünun döneminde en etkili hale gelmeye başlamıştır

En büyük iki temsilcisi Tevfik Fikret ve Mehmet Akif Ersoy’dur

Tevfik Fikret’in Balıkçılar ve Hasta Çocuk gibi önemli manzum hikâyeleri vardır

Mehmet Akif Ersoy’un ise Küfe, Seyfi Baba, Mahalle Kahvesi, Hasta gibi önemli manzum hikâyeleri bulunmaktadır

Ersoy ve Fikret dışında Beş Hececiler’de manzum hikâye denemeleri yapmışlardır Bunun dışında Türk şiirinin babası sayılan Yahya Kemal de manzum hikâyeler yazmıştır Onun Nazar şiiri en güzel manzum hikâyelerden bir tanesidir

Manzum hikâyeler genellikle bir çevre tasviriyle başlar, o çevrenin kişileri tanıtılır Sonra olay anlatılır Amaç okura bu bölümde ders vermektir Bir hikâye gibi sonlandırılır Manzum hikâyeler düşündürücüdür, eğiticidir

Manzum hikâyede her olay işlenebilir Sıradan olaylar, sosyal olaylar vs



Tarih

Eski edebiyatımızda uzun hikâyeler mesnevi türü ile yazılırdı Tanzimattan sonra ortaya çıkan manzume türü kafiyeli ve redifli, şiir biçiminde hikâye yazmak amacını güder Bu tür için ilk adımları Recaizade Ekrem yazmıştırSEYFİ Baba, Mahalle Kahvesi, Hasta gibi önemli manzum hikâyeleri bulunurBu tür Servet-i Fünun döneminde yaygınlaşmaya başlamıştır

Temsilcileri

En önemli temsilcileri Mehmet Âkif Ersoy ve Tevfik Fikret' tir Bunun yanı sıra Beş Hececiler de bu türe önemli katkılarda bulunmuşlardır Düşündürücü ve eğitici manzum hikâyelere örnek olarak ise Yahya Kemal Beyatlı'nın Nazar isimli eserini örnek verebiliriz

Özellikleri

-Manzum hikâyeler edebi metinlerdir

-Konu ve özellik bakımından hikâye ile aynı özellikleri gösterirler

-Manzum hikâyelerde şair ya bir olayı anlatır ya da bir öğüt verme çabası güder

-Manzum hikâyeler genellikle bir çevre tasviriyle başlar, ardından o çevrede bulunan kişiler anlatılır Daha sonra ise olay anlatılır Amaç okuyucuya bu bölümde ders veya öğüt vermektir

- Giriş, gelişme ve sonuç bölümleri hikâye ile benzer özellikler gösterir

-Manzum hikâyeler düşündürücü ve eğiticidir

-Manzum hikâyeler birçok bölümden oluşur İlk bölümde anlatılmak istenen olaydan ve kişilerden bahsedilir İkinci bölümde ise olaylar anlatılır ve örneklerle tasdik edilir Üçüncü bölümde ise olay son bulur ve okuyucuya ders vermeyi güden cümleler yer alır

-Manzum hikâyede her olay işlenebilir Sıradan olaylar, sosyal olaylar vs

-Manzum hikâyeler dörtlük , beyit, bent şeklinde de yazılabilir

-Mensur hikâyeden (düzyazı) hiçbir farkı yoktur Kişiler, zaman, mekân, olay bu hikâyelerde de vardır Tek farkı şiirselliktir Dizelerdir Kafiye ve rediftir

Halk Hikayeleri

Kaynağını gerçek yaşamdan alan,anlatıya sazın - ezginin eşlik ettiği,ses ve mimiklerin kullanıldığı uzun soluklu anlatım türüdürBoyutları açısından ikiye ayrılırlar:

1)Efsaneden, masaldan ya da gerçek yaşamdan alınmış,bir tek olay çevresinde geçen yapısı basit, kısa hikâyelerdirTürküleriyle birlikte en çok iki saatlik anlatma süresi vardır

2)Daha çok kalabalık kişileri,birbiri ardından gelen beklenmedik durumları ve bunun sonucu olarak da az çok çapraşıklaşan olayları birbirine ekleyerek anlatıya uzun bir süre sağlayan hikâyelerBu hikâyeler 1-7 gece devam edebilir

Çeşitli ve sayıları pek çok olan Anadolu Halk hikayeleri, çok değişik kaynaklardan gelmişlerdir Bunlar arasında, kökleri binlerce yıl önceki Türk tarihinin derinliklerinde olanlar bulunduğu gibi, yeni olaylardan doğanlar veya yabancı kültürden aktarılanlar da vardır Halk hikayelerini kaba bir sınıflandırma ile, aşağıdaki türlere ayırabiliriz:

1) Destanlar ve Destanımsılar

2) Tarihler ve Menkıbeler

3) Âşık Hikâyeleri

4) Masallar, Fıkralar ve Efsaneler

Halk hikayesinin özellikleri

* Aşıklar tarafından anlatılan manzum ve mensur bölümlerden oluşan sonraki dönemlerde yazıya geçirilen anonim ürünlerdir

* Aşk ve kahramanlık konuları işlenir

* hikayelerde olağanüstü özellikler dikkati çeker

* Hikayelerin yapısı masal ve destanlarda olduğu gibi olay örgüsü,kişiler,zaman ve mekan unsurlarından oluşur

* Belirsiz bir zaman ifadesi ve mekan anlatımı söz konusudur

HALK HİKAYESİ

-Tarihi bir vakanın olması şart değildir

-Nazım-Nesir karışıktır Zamanla nesir nazıma üstünlük kazanmıştır

- Şahısları ve olayların anlatılmasında realist, çizgilere daha çok yer verilmiştir

-Kahramanlıktan çok aşk maceraları konunun ağırlığını teşkil etmektedir