Kına Bir Süs Müdür Yoksa Bir GeLenek Midir?

İnsanlar binlerce yıldır bedenlerini boyuyorlar
İlk örtünme giysi dönemi başladığında bile insanoğlu bedenini kuru bitki yapraklarıyla boyamaya girişiyordu
Bu boyama kimi zaman süs kimi zaman da bir ifade tarzıydı

Bitkisel boyalar bugün de revaçta
Ama artık hedef açık: Süslenmek Madonna Erykah Badu gibi pek çok ünlü mistik imgesi bakımından dövmeden çok kınayı tercih ediyor
Hani bizde daha çok gelinlere yakılan kınayı
Kınanın çağlar boyunca süren öyküsü etkisi kadar ilginç
Aynı zamanda bir tedavi aracı
Günümüzde daha çok Ortadoğu Orta Asya Afrika ve Avustralya’da kullanılan kınanın yapımında pek çok farklı bitki türü kullanılıyor
Kullanılan bitkiler yakılan kınanın amacına ve bulunulan bölgenin özelliklerine göre değişiyor
Kına yapımında kullanılan bitkilerin büyük çoğunluğu sıcak iklimlerde yetişiyor Hindistan’da Mehandi Mısır’da Khenna Arabistan’da Al-Khanna adıyla bilinen kına Ortadoğu ve Asya’da yaygın olan lawsonia inermis adlı bir bitkiden üretiliyor en çok Kırmızı ya da beyaz çiçekler veren bu bitki güzel kokusuyla fark ediliyor Zaman içinde özellikle Hindistan gibi ülkelerde bu bitkiden çeşitli kremler elde edilirmiş
Güneş yanığı gibi çeşitli rahatsızlıkların tedavisinde kullanılmış
Bu arada bitkinin boya gücü de keşfedilmiş Kınanın genel özelliği mürekkep gibi geçici ama deri üzerinde derin bir boya bırakabilmesi
Yaklaşık dört hafta kalabiliyor Kına saç tırnak gibi bölgelerin boyanmasında da etkili Yer yer kumaş boyası olarak da kullanılıyor
Kınanın kullanıldığı deri üzerinde yarattığı bazı avantajlar var
Birincisi derinin sertleşmesi ve de kolay kolay terlememesi
İkincisi kınalı el ya da ayağın dışardan gelen ısıya karşı serinletici bir özelik taşıması

Erkekler de kullanıyor
Kına Ortadoğu Orta Asya Afrika ve Avustralya’da binlerce yıldır kullanılıyor Batıda popülerleşmesi ise 1990’ların başında gerçekleşti

Bir zamanlar sadece bir gelenek olan ve uğur getirdiğine inanılan kına bugün Batıda bireyselliğin ve dışavurumculuğun simgesi sayılan bir sanat Dövmenin geçmişi 5000 yıl öncesine dayanıyor Eski Mısırlıların dövmeyi kültürel olarak içine aldığı kanıtlanmış durumda
Kınanın gelişim dövmeden biraz daha farklı
Dövme daha çok bir güzelleştirme aracıyken kına daha tinsel değerlere denk düşüyor Hintliler kınanın terapisel bir deneyim olduğuna ve kendi içine dokunmak isteyenler için bir araç olarak değerlendirilebileceğine inanmışlar İnsanoğlunun en eski sanatlarından biri olduğu düşünülen kına kullanıldığı hemen her kültürde evlilik doğum ve ölüm ile ilişkilendirilmiş

Kına kolay bulunduğu ve ucuz olduğu için yoksul ülkelerde rahatça kullanılıyor Orta Asyalı kadınlar için kendisini başkalarından ayırma ve egzotik bir biçimde süsleme yolu kına
Özel kadın arkadaşların birbirlerini boyamaları bir tören şeklinde gelişiyor Türkiye’de gördüğümüz gelinlere kına yakılması Hindistan’da çok yaygın
Hintli gelinin elleri ve ayakları düğünden bir gün önce güzel menhdi tasarımlarına uygun bir biçimde boyanıyor
Hintli gelin evlendikten sonra kına tamamen yok olana dek çalıştırılmıyor Arabistan’da da kına yaygın bir gelenek Irak gibi ülkelerde kınanın bol şans getirdiğine inanılıyor
Fas’ta durum biraz daha farklı Kına ile bedende oluşturulan figürler farklı olgulara işaret ediyor
Hamile kadınların ayak bilekleri boyanıyor bu boyanın onları doğuma kadar koruduğu düşünülüyor
Ailelerin kendi özel süslemeleri var bunlar geleneksel bir biçimde kuşaktan kuşağa aktarılıyor ve gizli simgeler olarak taşınıyor
Afrikalılar belli geometrik şekillerde kına yakıyorlar
Çiçeksi Hint figürlerinden çok daha farklı onların boyama biçimleri
Keltler ise kınayla bedenlerine çeşitli düğüm biçimleri çiziyorlar Figürler çok karmaşık ve kolayca çizilmiyor
Her figür Anglo Sakson kültüründe derin anlamları olan büyülü ya da tinsel simgelere işaret ediyor

Kına hippi kültürüyle birlikte Batı’ya tanıtıldı
1970’lerde Ossie Clarke Zandra Rhodes gibi modacıların defilelerinin bir parçası oldu
Pek çok sanatçı kınanın kullanımından etkilendi

Kına aslında tarih boyunca erkeklerce de kullanılmış
Mısır firavunlarının da kınayla eller ve ayaklarını boyadığı biliniyor
Kimi Ortadoğu ülkelerinde erkeklerin sakallarını kınayla boyayabildiği görünüyor