Hayatta Herkesin Hep Merak Ettiklerimiz

Hayatta Herkesin Hep Merak ettiklerimiz

bunları biliyormuydunuz okumadan geçerseniz pişman olursunuz hayattaki gerçekler hiç bilmediğiniz acayip bilgiler
okurken bile şaşıracağınız bilgiler bilmediğimiz yanlış ve doğrular bunları bilmelisiniz bilmemiz gerekenler küçük ama bilinmesi gereken küçük bilgiler okuyunca şaşıracağınız hayat gerçekleri ilginç bilgiler ilginç olaylar ilginç haberler

Cam Neden Saydamdır?

Cam şaşılacak derecede basit bir maddedir Dünyanın her köşesinde rahatça bulunabilen kum, kuvars ve sodadan meydana gelmiştir Fakat camın asıl şaşırtıcı özelliği ne tam bir sıvı ne de gerçek bir katı oluşudur Aslında sıvıya daha yakındır, çünkü atomik yapısındaki düzen sıvılardaki rasgele düzeni andırır Katıların atomlarının kristal yapısı ise düzgündür

Katı bir cisimde atomların bir diziliş düzeni vardır Yani bu diziliş düzeni belli aralıklarla kendini tekrarlar Camda ise bu özellik yoktur Çok kuvvetli mikroskoplarla yapılan incelemelerde bile camın yapısında hiç bir kristal oluşumuna rastlanmaz Arada sırada görülen bazı kristaller ise camdaki kusurlardır

Cama çok ağdalı bir sıvı diyebiliriz O kadar ağdalıdır ki, normal dış etkenlerde bile şeklini değiştirmez Bir sıvıda iç sınırlar bulunmadığından camın içinden geçen bir ışık demeti kırılma ve yansımaya uğramaz, doğrudan geçer Bu nedenle bir cama baktığımızda arkasındakileri olduğu gibi görürüz Işık sadece camın yüzeyini aşarken hafifçe kırılır

Cam saydamdır, su da saydamdır, öyleyse donmuş su olan kar taneleri niçin beyazdır ve niçin kar örtüsü saydam değildir? Bir cismin üzerine gelen ışığın tümünü yansıttığında beyaz, hepsini tutup hiçbirini yansıtmadığında siyah renkte göründüğünü biliyoruz Cam saydamdır ancak kırıldığında, tuzla buz olduğunda yerdeki küçük cam parçaları yığını beyaz renkte görünür, çünkü her bir cam parçası ışığı değişik yönde geçirmektedir

Kar tanelerinde de aynı şey söz konusudur Minik taneler üzerlerine gelen ışığı her yöne gelişigüzel yansıtırlar Bu nedenle kar taneleri de, kar örtüsü de beyaz renkte görünürler Benzeri durum tuzda da görülür Tuz, her biri saydam olan küçük kristallerden oluşmuştur ama bunlardan büyük bir miktarı bir kapta bir araya gelince gözümüze beyaz renkte görünürler

Cam Arkasında Bronzlaşma

Hayır Güneşte cildimizin renginin değişmesini sağlayan güneş ışığının içindeki ültraviyole (UV) ışınlarıdır ki bunlar camdan geçemez UV ışınları görünmeyen, yüksek enerjili, kısa dalga boylu ve görebildiğimiz renk dağılımında mor rengin ötesinde yer alan ışınlardır Bunun için çok güneşli bir havada, güneş tam karşıdan gelirken araba kullandığımızda yüzümüz değil de açık olan pencereye yaslı kolumuz kızarır

Bizim bronzlaşma ve çok sağlıklı görünüyoruz diye beğendiğimiz, derimizin güneş altında rengini değiştirmesi olayı aslında 'derma' diye bilinen cildimizin ikinci tabakasındaki pigment hücrelerinin bir reaksiyonudur Bu hücreler UV ışınlarına maruz kaldıklarında 'melanin' denilen daha koyu pigmentlerin miktarını artırırlar Bu koyu pigmentler derimizin üst tabakalarına gelirler ve böylece derimizin rengi koyulaşır

Melanin, UV ışınlarını emer, yani vücudun melanin üretimini artırması, vücudumuzu UV ışınlarının tehlikeli etkilerinden korumak içindir Ama bir noktadan sonra bu da geçerli değildir Güneşin altında ne kadar yanmış olursak olalım, derimizin rengi ne kadar koyulaşırsa koyulaşsın, yine de güneş ışığının içindeki UV ışınlarının yarısını derimiz içine almaya devam edebilir

Aşırı UV ışınlarına maruz kalmak sonunda deri kanserine bile yol açabilir Her yıl yarım milyon insanda bu hastalık görülmektedir Özellikle gençler arasında giderek artmaktadır Gerçi bu tür, genellikle başarı ile tedavi edilmektedir ama ciğere veya beyine yayılabilecek çok daha kötü türleri de vardır

Çok güneşli havalarda UV ışınlarından korunmak, şapka ve gözlük takmak tavsiye edilir UV ışınları gözlerimize de çok zararlıdır Unutmayalım ki, vücudumuzdaki en ince deri göz kapaklarımızdadır Güneşe çıkmak zorunda kalmayacaksa koruma faktörü yüksek krem ve yağlar kullanılmalıdır

UV ışınları cisimlerden de yansır Bu nedenle gölgede kalmak da çare değildir İnsan gölgede de yanabilir

Güneş enerjisi tahmin edilenden çok daha güçlüdür Yeryüzünde 3 kilometrekarelik bir tarlanın bir gün boyunca güneşten aldığı enerji, Hiroşima üzerinde patlatılan atom bombasının salıverdiği enerjiye eşittir Bombadan enerji bir anda boşaltıldığından, şok dalgaları oluşmuş ve ölümcül olmuştur

Buzlu Yola Tuz Atılması

Kışın çok kar yağışı alan bir bölgede yaşıyorsanız, karayolları görevlilerinin yollardaki buzlanmayı gidermek için tuzu kullandıklarını görmüşsünüzdür Ancak tuz aynı zamanda dondurma yapımında da kullanılmaktadır Peki ama tuz, bu iki ters gibi görülen işlevi nasıl becermektedir?

Herkesin sandığının aksine tuz suyun içinde şekerin eridiği gibi erimez Tuz buzun içine girince onu çözer Tuz yine kalır ama buz çözüldüğü için artık o su değil, tuzlu sudur ve erime noktası saf sudan daha düşüktür

Buzlanmış yollara tuz döküldüğü zaman, tuz önce buz ile çözümlenerek bir buzlu su tabakası oluşturur ve bu çözeltinin donma noktası düşük olduğundan, sıfırın altındaki sıcaklıklarda bile donmadan kalabilir Günümüzde ABD'de üretilen tuzun yüzde 45'i yollardaki buzun eritilmesinde kullanılmaktadır

Bilindiği gibi su, sıcaklığı sıfır dereceye varınca donar Suya tuz ilavesi ile bu donma sıcaklığı da düşer Suya yüzde 10 tuz ilavesi donma sıcaklığını -6 dereceye indirir Yüzde 20 tuz karıştırılmış su ise -16 derecede donar Ancak yolun veya buzun ısısı -16 dereceden de az ise artık tuzun erimede pek etkisi olmaz, sadece buzun üstünde kalarak tekerleklerin kaymasını azaltabilir

Dondurma yaparken de karışımın çevresinde çok düşük ısıya ihtiyaç vardır Dondurma karışımının etrafındaki ısının çok düşük olması, ancak bu düşük ısıda karışımın donmaması gerekir Burada eklenen tuz karışımın sıfır derecenin altında bile donmadan dondurmanın oluşturulmasını sağlar

Hatırlarsanız 'Titanic' filminde okyanus suyunun ısısı sıfırın birkaç derece altında olmasına rağmen, deniz suyunun yüzeyi, içindeki tuz nedeni ile hala donmamıştı

Canlıların Görebildikleri

Her canlının gözü ve görme sistemi, onun yaşadığı hayata uygun olarak gelişmiştir Gece veya gündüz mü yaşadıkları, av ile mi beslendikleri, kara, hava veya deniz canlısı mı oldukları insanı hayrete düşürecek bir şekilde gözlerinden anlaşılır

İnsan dış dünyayı üç boyutlu görebilen yani sağ ve sol gözü cisimleri eş zamanlı algılayabildiği için derinlik hissi olan nadir canlılardandır İnsanda sağ ve sol gözün görme oranlan çok ufak bir farkla hemen hemen çakışır ve bu ufak fark da üç boyutlu görmeyi sağlar Hayvanlar sol gözle sol, sağ gözle sağ yanlarını görürler Bu nedenle dış dünyayı bir resim tablosu gibi algılarlar yani derinlik boyutu yoktur

Tavşan başını çevirmeden aynı zamanda hem arkasını hem önünü görebildiğinden arkadan habersizce yaklaşıp onu yakalamak mümkün değildir Ancak bir tavşan başını çevirmeden burnunun ucunda olup biteni göremez At da başını hafif çevirirse arkasındaki her şeyi görebilir

Böylece ot yiyen hayvanların arkalarından yaklaşan et yiyici hayvanları fark edip kaçabilmeleri kabiliyeti sağlanmıştır Yırtıcı et yiyicilerin ise gözleri önde olup görme alanları daha dardır ama gelişmiştir, düşmanın uzaklığını çok iyi ölçebilirler

Su aygırlarının gözleri kulaklarına yakındır ve bu şekilde ağır vücutları suyun içindeyken bile etrafı gözetleyebilirler Arının 12 000 gözü vardır, gözü meydana getiren bu binlerce merceğin her biri başlı başına bir gözdür Bukelamunun gözleri birbirlerinden bağımsız çalışırlar Bir göz avı izlerken diğer göz çevreyi tarayabilir Eşeklerin gözlerinin konumu öyledir ki, her zaman dört ayaklarını da görebilirler

Kurbağanın gözünün kapasitesi ise ancak önünden geçen bir sineği görüp yakalayabilmesini sağlayabilecek kadardır Köstebeğin toplu iğne başı büyüklüğündeki gözleri onun toprak altındaki yaşamı için yeterlidir Bazı hayvanlar renkleri gayet iyi görebilirken bir bölümü renge duyarlı değildir

İnsan gözü ise bunların içinde en az bir amaç için kullanılanı ama en fazla şartlara uyum sağlayanıdır Gözlerimiz insan oluşumuzdaki en büyük etkenlerden biridir Bir çok memelinin en önemli duyusu koku, böceklerin ise tat iken insanlarda görme en üstün duygudur Her ne kadar şahin kadar uzakları, kedi kadar karanlıkları, balık kadar su altını mükemmel görebilme yeteneğimiz olmasa da, yine de sadece sınırlı bir ortamı değil her şeyi iyi görürüz ve daha önemlisi iyi algılarız

Yeryüzündeki tüm canlı türlerinin etraflarındaki nesneleri farklı biçimde gördüklerini biliyor muydunuz? Yani ne kadar canlı türü varsa, o kadar da farklı göz ve bakış açısı vardır

Hayvanların gözleri ne kadar farklılık gösterirse göstersin aslında optik sistem aynıdır Hepsi neticede birer fotoğraf makinesi gibi çalışır Ancak görme sadece mekanik bir işlem değildir Beynimiz gözden gelen sinyalleri algılamanın yanında ona duygularımızı da katar, yorumlar Yani duygularımız ve çevre kavramları da gördüklerimizi etkiler Kimine göre güzel olan bir şey bir başkasına çirkin görünebilir

Tüm bunlardan insan gözünün kapasitesinin bir sınırı olduğu ancak kendi yaşam savaşını sürdürebilecek yeterlilikte olduğu sonucu çıkar O halde yaşamda gözlerimizle göremediğimiz çok şey var "Ben sadece gözümle gördüğüme inanırım" lafı da pek gerçekçi değildir İnsan dünyanın pek çok özelliğini görememekte hatta hayal bile edememektedir Siz, radyo dalgalarını, röntgen ışınlarını, uzaktan kumandanızın televizyonunuza gönderdiği sinyali görebiliyor musunuz?

Ağaç Çatalla Su Bulmak

Yer kabuğu yalnızca birkaç kilometre delinebildiği için altımızda nelerin olduğu örnekler alınarak açıklanamıyor 70 kilometreye ulaşan yer kabuğundan sonra 2900 kilometre kalınlığında katı bir tabaka, daha sonra da 2300 kilometre kalınlığında ergimiş çekirdek tabakası olduğu biliniyor

İnsanoğlu gözünü hep gökyüzüne diktiğinden yer altındaki faaliyetler ve bunların kendi yaşamına etkileri hakkında biraz ilgisiz Arada sırada bir yanardağ lav püskürtünce aşağıda da bir takım şeylerin olduğunun farkına varıyor Aslında ayaklarımızın altında sıvıları, gazlan, radyoaktiviteleri, manyetik kuvvetleri; eriyen, kırılan, dalgalanan tabakaları ile esrarengiz bir dünya gizlidir

Jeologların yüksek teknoloji ürünü aletleriyle bile saptayamadıkları yer altındaki bazı oluşumları insanların hissedebildikleri, yerin derinliklerinden gelen ışınların pek çok hastalığın sebebi olabileceği konulan artık ciddi olarak tartışılmaktadır

Yerin altı ile fizik ötesi bir ilişki kurabildiklerini iddia edenlerin başında su arayıcıları gelir Su arayıcılarının en çok kullandıkları 'Y' harfi şeklindeki ağaç çubuklardır 'Y'nin iki ucunu ellerinde tutup, bacağını da ileriye uzatıp kollarını gererler Su kaynağına yaklaştıkça ağaç çatal titremeye ve aşağıya, suyun bulunduğu yere doğru dönmeye başlar Bu işte tercih edilen ağaçlar fındık, karaağaç ve meşedir

Çin'de milattan önce 2200 yıllarından beri kullanılan bu tekniği uygulayan su arayıcılarına göre, iki su damarının kesiştikleri yerden çok güçlü bir ışın yayılmaktadır Bu ışın evlerin duvarlarından bile geçebilmekte, insanlar mikrodalga seviyesindeki bu ışınları hissedebilmektedirler Ancak özel bir duyarlılığa sahip insanların algılayabileceği söz konusu ışınların var olup olmadıklarını ve insan sağlığı üzerindeki etkilerini kanıtlamak üzere Münih Üniversitesi bir çalışma başlatmıştır

Çalışmalar kapsamında yapılan deneylerde su arayıcı kişilerin yüzde 95 isabetle suyun yerini tespit edebildikleri görülmüştür La Roche firması adına su arayan ünlü Peter Treadwell, Avustralya'dan Hindistan'a kadar dünyanın hemen her yerinde aradığını bulmuştur Yer altı oluşumlarının insanlara bir şekilde etki ettikleri artık kabul edilmektedir Ancak bu işte kullanılan ağaç çatalın yer altı sularından nasıl etkilendiğinin ve bu işteki rolünün hala bilimsel bir izahı yoktur

Cemre Düşmesi Nedir

Cemrenin kelime anlamı 'kor halindeki ateş'tir İlkbahar başlamadan önce birer hafta aralıklarla havaya, suya ve toprağa düştüğüne ve onları ısıttığına inanılır Eskiler 365 günlük yılı 'kasım' ve 'hızır' günleri olarak ikiye ayırmışlardı Kasım 179, hızır ise 186 gündü Yılın kasım kısmı yani kış devresi 8 kasımda başlar, 6 mayısa kadar sürerdi 6 mayısta da hıdırellez ile birlikte yaz devresi, hızır günleri başlardı Kasım ayına kasım dememiz oldukça yenidir 1945 yılında ilgili kanun yürürlüğe girene kadar, kasım ayma 'teşrinisani' denilirdi Kasım adı Arapça 'bölen' anlamındadır Yılı böldüğü için bu ad verilmiş olabilir

Kasımın kırk altısında, kırk gün anlamına gelen 'erbain', seksen altısında da elli gün anlamına gelen 'hamsin' başlar, böylece kışın en soğuk zamanları olan doksan günlük süre geçmiş olurdu Kasım günlerinin ortasını geçip yüz gün arkada kalınca halk arasında zorlu kış günlerini arkada bırakmanın bir ifadesi olarak 'geldik yüze, çıktık düze' denilirdi

Kasımın yüz beşinde (19-20 şubat) birinci cemrenin havaya, yüz on ikisinde (26-27 şubat) ikincisinin suya, yüz on dokuzunda da (5-6 mart) üçüncü cemrenin toprağa düştüğüne ve yedi günlük aralıklarla buraları ısıttıklarına inanılırdı Cemrelerin düşüş sıralamasında önce hava ısınıyormuş gibi görünse de hava doğrudan güneş ışınları ile ısınmaz

Güneş'ten gelen ışınlar önce yeri ısıtırlar, yerden yansıyan ışınlar havayı ısıtırlar Aksi olsaydı, yükseldikçe, dağların tepesine çıktıkça, Güneş'e yaklaşıldığı için hava gittikçe ısınırdı

Meteorolojik olarak ısınma sıralaması toprak - hava- su şeklindedir Cemre her ne kadar folklorik bir inanış olsa da, cemreler arasındaki günlerde hava sıcaklığında az da olsa düşüşler yaşansa da, özellikle Marmara bölgesine ait istatistiklere göre, cemre tarihlerinde yüzde 80'e varan oranda ısınma meydana gelmektedir Cemreler Türk dünyasının kültür ve edebiyatına da konu olmuşlardır Örneğin, divan şairlerinin cemre zamanlan, baharın yaklaşması dolayısıyla önemli kişiler için yazdıkları övgü şiirlerine 'Cemreviye' denilirdi

daha aklımızdan çıkmayan birçok şeyin açıklamsı için tıkla