Hz. Peygamberden Yansıyan Nükteli Latifeler - Davut Yatkın

**Şengül Şirin** · 11-24-2009

Hz Peygamberden Yansıyan Nükteli Latifeler
Yazar: Davut Yatkın

İçindekiler

Giriş
Sözlük Anlamı Olarak Mizah

Şakanın Kuralları

Hz

Peygamber Döneminde Mizah

Genel Olarak Arap Mizahı
Sağlık Olarak Mizah

Gülmenin Faydaları / Zararları
Günümüzde Mizah

Hurma Çekirdekleri
Gül Gibisin
Ebu Umeyr Ne Yapıyor

Bütün Develeri Dişi Deve Doğurmaz mı?
Önceki Yarışın Rövanşı

Resulullah’ın Güreşi
Resulullah’ın Taraftarlığı

Deve Yarışları
Yemezsen Yüzüne Sürerim

Süleymanın Kanatlı Atları
Adam Nerede?
Gözün Ağırdığı Halde Hurmamı Yiyorsun
Bana Hediye Etmemiş miydin?

Yanlılar Cennete Girmeyecek

Gözünde Ak Olan mı’ Ben Bunu Arzu Etmiştim
Resulullah’ın Şiiri

Allah İndinde Değeri Yüksek

Daha Çok Selamı Duymak istedik
İki Kulaklı
Sana Söylediğim Yere Gittin mi?
Al Kendin Ye

Deveyi Kim Kesti

Hep Birlikte Abdest Alsak

Seni Babanın Elinden Kurtardım
Kısas Meselesi

,

Onlar Bundan Daha faz lasını Yapıyorlar
Bunun İçin Çağırmadık

Bana Bakan Kendisini Görür
Allah ve Rasulünü Seviyor
Kardeşinin Karnı Yalan odu
Bütün Bedeninle
İnce Bir Ders

Bu bu Şakacılığını Bizden Almıyor
Ya Rasulullah Sen Bizimle Şakalaşıyorsun
Elbiseni Gelin Gibi Şutu
Sen Sefinesin
Kaybolan Devenden Ne Haber?
Hadi Senin Dediğin Gibi Olsun

Kristalleri Kırmayasın
Rengin Ne Kadar Güzel
Ayaklarını Çek Yılanlar Isırır
Seni Toprağa Ben Verseydim
Deveniz Ne Güzel Deve
Heralde İşini Aceleye Getirdik
Aziz Bir Hatıra
Onlarda Ne İyi Binicidirler
Yersen Rızklarıdır
Kaynakça

ÖNSÖZ

“Ey iman edenler! Bir topluluk diğer bir toplulukla alay etmesin

Belki de onlar, kendilerinden daha iyidirler

Kadınlar da kadınları alaya almasınlar

Belki onlar kendilerinden daha iyidirler

Kendi kendinizi ayıplamayın, birbirinin kötü lakaplarla çağırmayın

İmandan sora fâsıklık ne kötü bir isimdir! Kim de tevbe etmezse işte bu kimseler zalimlerdir

” Hucurat Suresi 11
Yaşamımızda acılar, sıkıntılar, üzüntüler olduğu gibi latifeler, espriler, şakalarda ister istemez yerini almaktadır

Marifet nüktedan yansımalarımızı İslam’ın meşru kıldığı daireler çerçevesinde hayatımıza yansıtmaktır

Peygamberimiz (s) hayatın her alanında olduğu gibi esprili şakalarında düşündürücü latifelerinde de bizlere örnek, model, yol gösterici olmuştur

Yaptığı şakalarda incelik görülmüş şaka dahi olsa yalan söylemeyi kerih görmüştür

Günümüz modern çağda ise toplulukları güldürmek adına çeşitli yalan senaryoları üretilmiş, kişiler alay konusu edilmiş, ahlaksız tavıdar, küfürlü sözler ayyuka çıkmış ve efemine davranışlarla stand up (tek kişilik gösteri) adı altında ahlaksızlıklar empoze edilmiştir

Ve bu gibi gösteriler maalesef çeşitli topluluklar tarafından baş tacı edilip prim kazandırılmış

ve ödüllendirilmiştir

Bu eserimizde amaç dilimizin döndüğü kadarıyla yapılan şakalarda nebevi duruşumuzu bozmadan, karşımızdaki insanı rencide etmeden, küçük düşürmeden, onur kırmadan, ince esprili, manalı, anlamlı ve düşündürücü şakalar yapabilmeyi vurgulamaktır

İstedik ki yaşamımızdaki nüktedan yansımalarımızı Rasulullah’ın (s) diliyle Müslüman kimlik ve kişiliğimizi sürdürelim

Eserimizde sadece Rasulullah’ın(s) içinde bulunduğu, onun yaptığı ve ona yapılan şakaları inceledik

Bazı hadisler zayıf olsa da genel ‘Ulam kriterine’ ters düşmediğinden eserimize yansıttık

Umarız mesajımız yerini bulur

GİRİŞ

Peygamberler peygamberlik görevlerini en iyi şekilde yerine getirebilmek için büyük çaba içerisinde olurlar

Bu görevlerini başarıyla ifa etmek için insanlar tarafından sevilmeleri ve sevimli olmaları gerçekten önemlidir

İlâhî bir rahmet olarak verilen bu yumuşaklıkla Hz

Peygamberimiz etrafındakilere gayet sıcak ve sevgiyle davranmış başta çocuklar olmak üzere onlara zaman zaman şaka dahi yapmıştır

Aslında şaka bir zekâ işidir

Ancak zeki insanlar ince

latif, akıllı şakalar yapabilir

Hiç şüphesiz insanların en zekisi olan Hz

Peygamber’in şaka yapmaması veya şakayı hoş görmemesi düşünülemez

O’nun (s

a

v

) bu sıcaklığından cesaret alan bazı sahabeler de Hz

Peygambere şaka yapabilmişlerdir

Bunun örneği çoktur

Hz

Peygamber’in onlara sıcak davranması ve zaman zaman şaka yapması, kendisine yapılan şakalara gülmesi veya mukabele etmesi sahabenin, imanın bir gereği olan peygamber sevgisini, dine bağlılıklarını artırmış, böylece peygamberlik görevinin yerine getirilmesinde davranışlarının etkisi olmuştur

Rasûlullah (s

a

v

)’in bu vasıflarını iyice tanımayan bazı kişiler; mizah, espri, şaka vb

Ierini kişiliği zedeleyecek söylemlerde bulunmuşlardır

Bunlardan biride Süfyan bin Uyeyre’ye: “Şaka bir ayıp mıdır?” diye sorunca cevaben: “Ne ayıbı, bilâkis sünnettir

Çünkü hz

Peygamber: ‘Ben şaka yaparım; ama daima doğruyu söylerim

’ buyurur

” demiştir

Hz Peygamber’in sureti ile ilgili eserinde İbnü’l Kayyım: “Allah Rasûl’ü (s

a

v} sakalaşır ve şakalarında sadece doğruyu söylerdi Tevriyeli konuşur, tevriyesinde de yine yalnız hakikati söylerdi

” demektedir

Sözlük Anlamı Olarak Mizah
Mizah

Arapça mzh kökünden alınmış olup sözlükte eğlence, alay

latife ve şaka anlamlarına gelir

Ünlü Türk mizahçısı Aziz Nesin terimin mizah şeklinde kullanılmalının galat ve doğrusunun muzah olduğunu söylese de Arap dilinde her ikisi de kullanılmaktadır

Mizah “Karşılıklı şaka yapmak” anlamında mastardır

Mezh kökünden türemi; bir isim olan muzah ise, “şaka, mizah, espri” anlamlarına gelen bir isimdir

Türkçe’de mizah terimi genel olarak mizahın bütün türlerini içerisine alırken Arap dilinde de fukahe terimi bu konumdadır

Ancak Arapça’da hezl, durabe, nükte, turfe, latife gibi terimler de mizah anlamına gelmektedir

Mizahın terim olarak ne olduğu konusunda bir çok araştırmalar yapılmasına ve değişik görüşler sunulmasına rağmen kesin bir tarifi yapılamamıştır

U

Murzoğlu’un dediği gibi tek bir kültür içinde bile olsa mizahın tarifini yapmak oldukça zordur

Ancak rencide sözlü, fiilî ve davranış olarak insanı güldüren şaka, fıkra ve taklitlere mizah denmiştir

Şakanın Kuralları
Peygamber (s) şaka yaparken dikkat edilmesi gereken kurallar olduğunu belirtmiştir Ebu Hureyre hadisinde olduğu gibi mizahı, yalan ve uydurma sözler söyleyerek, bir anlamda İnsanlara manen zarar verecek şekilde yapmamak, şaka ile de olsa bir kişinin malına el koymamak herhangi bir kimseyi korkutmamak ve tedirgin etmemek gibi kurallar bunlardan bir kısmıdır

Yukarıda geçen sözlerinden onurlu bir mizaha olumlu bakan hz

Ali’nin insan psikolojisi açısından konuya bakarak şu sözleri ile onu teşvik etmiştir:
“Bedenler yorulduğu gibi gönüller de yorulur ve usanır

Kalplerinizi dinlendirin ve ona ulaşacak hikmet yollarını arayın

”Aynı şekilde sahabeden İbn Abbas (68/687) da arkadaşlarıyla oturduğu zaman bir süre konuşur, “Sohbeti değiştirin” diyerek Arap hikayelerini anlatır ve bunu tekrar tekrar yapardı

Ayetler, hadisler ve İslam alimlerinin görülerinden mizahın yasaklanmadığı, ancak bir kısım sınırlar getirildiği anlaşılmaktadır

Getirilen sınırların insanın onuru ve ciddiyetini korumaya yönelik olduğu görülmektedir…

11-24-2009	#1
Şengül Şirin	Hz. Peygamberden Yansıyan Nükteli Latifeler - Davut Yatkın Hz Peygamberden Yansıyan Nükteli Latifeler Yazar: Davut Yatkın İçindekiler Giriş Sözlük Anlamı Olarak Mizah Şakanın Kuralları Hz Peygamber Döneminde Mizah Genel Olarak Arap Mizahı Sağlık Olarak Mizah Gülmenin Faydaları / Zararları Günümüzde Mizah Hurma Çekirdekleri Gül Gibisin Ebu Umeyr Ne Yapıyor Bütün Develeri Dişi Deve Doğurmaz mı? Önceki Yarışın Rövanşı Resulullah’ın Güreşi Resulullah’ın Taraftarlığı Deve Yarışları Yemezsen Yüzüne Sürerim Süleymanın Kanatlı Atları Adam Nerede? Gözün Ağırdığı Halde Hurmamı Yiyorsun Bana Hediye Etmemiş miydin? Yanlılar Cennete Girmeyecek Gözünde Ak Olan mı’ Ben Bunu Arzu Etmiştim Resulullah’ın Şiiri Allah İndinde Değeri Yüksek Daha Çok Selamı Duymak istedik İki Kulaklı Sana Söylediğim Yere Gittin mi? Al Kendin Ye Deveyi Kim Kesti Hep Birlikte Abdest Alsak Seni Babanın Elinden Kurtardım Kısas Meselesi, Onlar Bundan Daha faz lasını Yapıyorlar Bunun İçin Çağırmadık Bana Bakan Kendisini Görür Allah ve Rasulünü Seviyor Kardeşinin Karnı Yalan odu Bütün Bedeninle İnce Bir Ders Bu bu Şakacılığını Bizden Almıyor Ya Rasulullah Sen Bizimle Şakalaşıyorsun Elbiseni Gelin Gibi Şutu Sen Sefinesin Kaybolan Devenden Ne Haber? Hadi Senin Dediğin Gibi Olsun Kristalleri Kırmayasın Rengin Ne Kadar Güzel Ayaklarını Çek Yılanlar Isırır Seni Toprağa Ben Verseydim Deveniz Ne Güzel Deve Heralde İşini Aceleye Getirdik Aziz Bir Hatıra Onlarda Ne İyi Binicidirler Yersen Rızklarıdır Kaynakça ÖNSÖZ “Ey iman edenler! Bir topluluk diğer bir toplulukla alay etmesin Belki de onlar, kendilerinden daha iyidirler Kadınlar da kadınları alaya almasınlar Belki onlar kendilerinden daha iyidirler Kendi kendinizi ayıplamayın, birbirinin kötü lakaplarla çağırmayın İmandan sora fâsıklık ne kötü bir isimdir! Kim de tevbe etmezse işte bu kimseler zalimlerdir” Hucurat Suresi 11 Yaşamımızda acılar, sıkıntılar, üzüntüler olduğu gibi latifeler, espriler, şakalarda ister istemez yerini almaktadır Marifet nüktedan yansımalarımızı İslam’ın meşru kıldığı daireler çerçevesinde hayatımıza yansıtmaktır Peygamberimiz (s) hayatın her alanında olduğu gibi esprili şakalarında düşündürücü latifelerinde de bizlere örnek, model, yol gösterici olmuştur Yaptığı şakalarda incelik görülmüş şaka dahi olsa yalan söylemeyi kerih görmüştür Günümüz modern çağda ise toplulukları güldürmek adına çeşitli yalan senaryoları üretilmiş, kişiler alay konusu edilmiş, ahlaksız tavıdar, küfürlü sözler ayyuka çıkmış ve efemine davranışlarla stand up (tek kişilik gösteri) adı altında ahlaksızlıklar empoze edilmiştir Ve bu gibi gösteriler maalesef çeşitli topluluklar tarafından baş tacı edilip prim kazandırılmış ve ödüllendirilmiştir Bu eserimizde amaç dilimizin döndüğü kadarıyla yapılan şakalarda nebevi duruşumuzu bozmadan, karşımızdaki insanı rencide etmeden, küçük düşürmeden, onur kırmadan, ince esprili, manalı, anlamlı ve düşündürücü şakalar yapabilmeyi vurgulamaktır İstedik ki yaşamımızdaki nüktedan yansımalarımızı Rasulullah’ın (s) diliyle Müslüman kimlik ve kişiliğimizi sürdürelim Eserimizde sadece Rasulullah’ın(s) içinde bulunduğu, onun yaptığı ve ona yapılan şakaları inceledik Bazı hadisler zayıf olsa da genel ‘Ulam kriterine’ ters düşmediğinden eserimize yansıttık Umarız mesajımız yerini bulur GİRİŞ Peygamberler peygamberlik görevlerini en iyi şekilde yerine getirebilmek için büyük çaba içerisinde olurlar Bu görevlerini başarıyla ifa etmek için insanlar tarafından sevilmeleri ve sevimli olmaları gerçekten önemlidir İlâhî bir rahmet olarak verilen bu yumuşaklıkla Hz Peygamberimiz etrafındakilere gayet sıcak ve sevgiyle davranmış başta çocuklar olmak üzere onlara zaman zaman şaka dahi yapmıştır Aslında şaka bir zekâ işidir Ancak zeki insanlar ince latif, akıllı şakalar yapabilir Hiç şüphesiz insanların en zekisi olan Hz Peygamber’in şaka yapmaması veya şakayı hoş görmemesi düşünülemez O’nun (sav) bu sıcaklığından cesaret alan bazı sahabeler de Hz Peygambere şaka yapabilmişlerdir Bunun örneği çoktur Hz Peygamber’in onlara sıcak davranması ve zaman zaman şaka yapması, kendisine yapılan şakalara gülmesi veya mukabele etmesi sahabenin, imanın bir gereği olan peygamber sevgisini, dine bağlılıklarını artırmış, böylece peygamberlik görevinin yerine getirilmesinde davranışlarının etkisi olmuştur Rasûlullah (sav)’in bu vasıflarını iyice tanımayan bazı kişiler; mizah, espri, şaka vb Ierini kişiliği zedeleyecek söylemlerde bulunmuşlardır Bunlardan biride Süfyan bin Uyeyre’ye: “Şaka bir ayıp mıdır?” diye sorunca cevaben: “Ne ayıbı, bilâkis sünnettir Çünkü hz Peygamber: ‘Ben şaka yaparım; ama daima doğruyu söylerim’ buyurur” demiştir Hz Peygamber’in sureti ile ilgili eserinde İbnü’l Kayyım: “Allah Rasûl’ü (sav} sakalaşır ve şakalarında sadece doğruyu söylerdi Tevriyeli konuşur, tevriyesinde de yine yalnız hakikati söylerdi” demektedir Sözlük Anlamı Olarak Mizah Mizah Arapça mzh kökünden alınmış olup sözlükte eğlence, alay latife ve şaka anlamlarına gelir Ünlü Türk mizahçısı Aziz Nesin terimin mizah şeklinde kullanılmalının galat ve doğrusunun muzah olduğunu söylese de Arap dilinde her ikisi de kullanılmaktadır Mizah “Karşılıklı şaka yapmak” anlamında mastardır Mezh kökünden türemi; bir isim olan muzah ise, “şaka, mizah, espri” anlamlarına gelen bir isimdir Türkçe’de mizah terimi genel olarak mizahın bütün türlerini içerisine alırken Arap dilinde de fukahe terimi bu konumdadır Ancak Arapça’da hezl, durabe, nükte, turfe, latife gibi terimler de mizah anlamına gelmektedir Mizahın terim olarak ne olduğu konusunda bir çok araştırmalar yapılmasına ve değişik görüşler sunulmasına rağmen kesin bir tarifi yapılamamıştır U Murzoğlu’un dediği gibi tek bir kültür içinde bile olsa mizahın tarifini yapmak oldukça zordur Ancak rencide sözlü, fiilî ve davranış olarak insanı güldüren şaka, fıkra ve taklitlere mizah denmiştir Şakanın Kuralları Peygamber (s) şaka yaparken dikkat edilmesi gereken kurallar olduğunu belirtmiştir Ebu Hureyre hadisinde olduğu gibi mizahı, yalan ve uydurma sözler söyleyerek, bir anlamda İnsanlara manen zarar verecek şekilde yapmamak, şaka ile de olsa bir kişinin malına el koymamak herhangi bir kimseyi korkutmamak ve tedirgin etmemek gibi kurallar bunlardan bir kısmıdır Yukarıda geçen sözlerinden onurlu bir mizaha olumlu bakan hz Ali’nin insan psikolojisi açısından konuya bakarak şu sözleri ile onu teşvik etmiştir: “Bedenler yorulduğu gibi gönüller de yorulur ve usanır Kalplerinizi dinlendirin ve ona ulaşacak hikmet yollarını arayın”Aynı şekilde sahabeden İbn Abbas (68/687) da arkadaşlarıyla oturduğu zaman bir süre konuşur, “Sohbeti değiştirin” diyerek Arap hikayelerini anlatır ve bunu tekrar tekrar yapardı Ayetler, hadisler ve İslam alimlerinin görülerinden mizahın yasaklanmadığı, ancak bir kısım sınırlar getirildiği anlaşılmaktadır Getirilen sınırların insanın onuru ve ciddiyetini korumaya yönelik olduğu görülmektedir… __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır