Leff Ü Neşr Sanatı

Leff ü Neşr Sanatı

Bir dizede geçen en az iki sözcükle ilgili niteliklerin, alt dizede sıralanmasıdır

Bir diğer tanım ise:

Çoğunlukla bir beyit içinde, ilk dizede birkaç şeyi andıktan sonra, ikinci dizede bunlarla ilgili benzerlik ve zıtlıkları belirtmeye leff ü neşr denir

Bu sanat düzyazıda da görülebilir

Teşbih ve istiare ile yakından ilgili olan bu söz sanatı, ilk dizede söylenenlerin ikinci dizede düzenli ya da düzensiz açıklanışına göre ikiye ayrılır:

a) Düzenli Leff ü Neşr:

Birinci dizede söylenenlerin karşılıklarını ikinci dizede aynı sırayla açıklamadır

Elimde kitaplar dolusu karanfil tutarken

Gözlerim okuyor kırmızı çiçek misali yaşlarını

Bu şiirde, “kitap” sözcüğü ile “‘okumak”, “karanfil” sözcüğü ile “çiçek” Leff ü Neşr Sanatı (söz simetrisi) oluşturmuştur

Hakir olduvsa millet, şanına noksan gelir sanma

Yere düşmekle cevher, sakıt olmaz kadr ü kıymetten

(Ziya Paşa)

Sen bana en sâdık bir arkadaştın

Gönlümde ateştin, gözümde yaştın

Ne diye tutuştun, ne diye taştın

Beni kıskandırıp durmalı miydin?

(Tavlusunlu Hicrani)

İşte gördüğünüz üzere, savaş ve barışa işaret olarak, bir elimizde kan dökücü mızrak, bir elimizde de zeytin dalı var; İkisinden birini seçerek kabul buyurunuz

(Kâmil Paşa)

b) Düzensiz leff ü neşr:

Birinci dizede söylenenlerin karşılıklarını ikinci dizede ya ters yönden ya da karışık olarak belirtmedir

Deli eder insanı bu deniz, bu gökyüzü

Göz kırpar yıldızlar, türküler söyler balıklar

(Cahit Öztürk)