Urartu Sanatının Genel Karakteri

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

Urartu Sanatının Genel Karakteri

1

Urartu sanatı genellikle “süsleyici” niteliktedir

2

Bezeme öğelerinin büyük çoğunluğu “bitkiler”den alınmıştır

’ Bunların sık sık yinelenerek kullanılması ile motifler oluşturulmuştur

3

Bitkiler içinde ana motifi “Hayat ağacı” oluşturur

Hayat Ağacının gittikçe stilize edilmesi sonucunda“palmet”, “kozalak”, “tomurcuk”, “rozet”, “yaprak biçimli kargı”, “dal”, “daire” ve “nokta” motifleri oluşmuştur

Bezeme amacı ile yapılan bazı insan ve hayvan motifleri, genellikle ikinci derecede rol oynamaktadır

5

Urartu sanatçıları simetriye özel bir önem vermiştir

Örneğin, miğfer, kemer ve kalkanlar üzerinde figürlerin bazıları tek bir yöne, diğerleri başka bir yöne yönelmiştir

6

Sıralar halinde betimlenen figür ve motifler ya tek tek ya da birbiri peşi sıra aynen birkaç kez yinelenmiştir

7

Figür, motif ve kompozisyonlar bölümlere ayrılmıştır

8

Av ve savaş sahnelerinde, insan ve hayvan figürlerinin ard arda büyük bir uyum içinde betimlenmesinin yanı sıra, süsleme yöntemi de en az ana motif kadar ilgi çekmektedir

9

Stil ve simgeciliği ön planda tutan Urartu sanatçıları, sürekli olarak model ve aynı tür bezemeyi kullanarak, orantı kurallarını göz önüne almışlardır

10

Tek bir hayvan motifinin sürekli kopya edilmesi ile stilize edilen hayvan motiflerinin gövdeleri, güzel ve gelişkin geometrik motiflerle bezenmiştir

11

Günlük yaşamla ilgili konularının çok a betimlenmesinin yanı sıra, yuvarlak plastik taş yontuculuğu yok denecek kadar az yapılmıştır

12

Tüm Eski Doğu sanatında olduğu gibi Urartu sanatında da insan figürlerinin göğüs ve omuzları karşıdan, baş, kol, gövde ve ayakları yandan gösterilmiştir

13

Tanrı, tanrıça, cin, kral ve insan figürleri yandan gösterilirken genellikle sağ kol, -bazen sol, bazen de her iki kol- “V” biçiminde bir kıvrımla ileriye uzatılarak ya geleneksel seiğmiama durumunda ya da sembol veya herhangi bir şey tutarken betimlenmiştir

14

Urartu sanat eserlerinin biçimleri ile üzerindeki figür ve bezemeler, sanki tek bir yasa buyruğunca belirli atölyelerde üretilmiştir

15

Urartu sanatını yöneten kurallar, her esere ağırbaşlı bir uyum, sade ve samimi bir denge etkisi katmıştır

10-21-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Urartu Sanatının Genel Karakteri Urartu Sanatının Genel Karakteri 1 Urartu sanatı genellikle “süsleyici” niteliktedir 2 Bezeme öğelerinin büyük çoğunluğu “bitkiler”den alınmıştır’ Bunların sık sık yinelenerek kullanılması ile motifler oluşturulmuştur 3 Bitkiler içinde ana motifi “Hayat ağacı” oluşturur Hayat Ağacının gittikçe stilize edilmesi sonucunda“palmet”, “kozalak”, “tomurcuk”, “rozet”, “yaprak biçimli kargı”, “dal”, “daire” ve “nokta” motifleri oluşmuştur Bezeme amacı ile yapılan bazı insan ve hayvan motifleri, genellikle ikinci derecede rol oynamaktadır 5 Urartu sanatçıları simetriye özel bir önem vermiştir Örneğin, miğfer, kemer ve kalkanlar üzerinde figürlerin bazıları tek bir yöne, diğerleri başka bir yöne yönelmiştir 6 Sıralar halinde betimlenen figür ve motifler ya tek tek ya da birbiri peşi sıra aynen birkaç kez yinelenmiştir 7 Figür, motif ve kompozisyonlar bölümlere ayrılmıştır 8 Av ve savaş sahnelerinde, insan ve hayvan figürlerinin ard arda büyük bir uyum içinde betimlenmesinin yanı sıra, süsleme yöntemi de en az ana motif kadar ilgi çekmektedir 9 Stil ve simgeciliği ön planda tutan Urartu sanatçıları, sürekli olarak model ve aynı tür bezemeyi kullanarak, orantı kurallarını göz önüne almışlardır 10 Tek bir hayvan motifinin sürekli kopya edilmesi ile stilize edilen hayvan motiflerinin gövdeleri, güzel ve gelişkin geometrik motiflerle bezenmiştir 11 Günlük yaşamla ilgili konularının çok a betimlenmesinin yanı sıra, yuvarlak plastik taş yontuculuğu yok denecek kadar az yapılmıştır 12 Tüm Eski Doğu sanatında olduğu gibi Urartu sanatında da insan figürlerinin göğüs ve omuzları karşıdan, baş, kol, gövde ve ayakları yandan gösterilmiştir 13 Tanrı, tanrıça, cin, kral ve insan figürleri yandan gösterilirken genellikle sağ kol, -bazen sol, bazen de her iki kol- “V” biçiminde bir kıvrımla ileriye uzatılarak ya geleneksel seiğmiama durumunda ya da sembol veya herhangi bir şey tutarken betimlenmiştir 14 Urartu sanat eserlerinin biçimleri ile üzerindeki figür ve bezemeler, sanki tek bir yasa buyruğunca belirli atölyelerde üretilmiştir 15 Urartu sanatını yöneten kurallar, her esere ağırbaşlı bir uyum, sade ve samimi bir denge etkisi katmıştır