Besin Zinciri Ve Enerji Piramidi Arasındaki İlişki

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

Besin Zinciri ve Enerji Piramidi Arasındaki İlişki

Besin Zinciri ve Enerji Piramidi

Besin Zinciri

Besin zinciri, canlılar topluluğundaki organizmaların beslenme alışkanlıklarını yansıtan kavramdır

Bitkilerin ve öbür kendi beslek organizmaların besine dönüştürdükleri enerjinin organizmadan organizmaya geçişini dile getiren besin zinciri, en yalın biçimiyle bir bitki, bir otçul hayvan ve bir etçil hayvandan oluşan bir dizi olarak düşünülebilir

Zincirin her öğesi bir halkayı simgeler ve üretken (bitkiler) ya da tüketici (hayvanlar) sınıflarına ayrılır

Bitkilerle beslenen otçullar birincil, bunları yiyerek beslenen etçillerse ikincil tüketici diye adlandırılır

Enerji Piramidi

Besin zincirinin her bir halkasındaki canlıların birey sayılarının karşılaştırılmasıyla enerji piramidi oluşur

Bu nedenle enerji piramidinin ilk katında üreticiler ve son katında yırtıcı canlılar bulunur

Çürükçüller her bir katla ilişki halindedir

Güneşten alınan ışık enerjisi 1

kattan yukarıya doğru besinler içerisinde aktarılmaktadır

Enerji piramidinde, aşağıdan yukarıya doğru her kattaki;

■Canlı sayısı azalır,

■Tür sayısı azalır,

■Toplam besin ve enerji miktarı azalır,

■Vücutta biriken artık oranı artar,

şeklinde değişmeler görülür

Enerji piramidin her bir katındaki besin ve enerjinin bir kısmı canlının yaşamında kullanılırken depo edilen miktarı sonraki katlara aktarılır

Beslenme Ağı

Doğada canlılar başka bir canlıyı besin olarak kullanırken kendileride başka canlıların besini olurlar

Canlıların birbirlerini tüketmelerine göre sıralanmaları ile oluşan zincire besin zinciri denir

Zincirin her halkası ayrı bir tür tarafından oluşturulur

Ancak hiçbir zaman doğada tek sıralı zincire rastlanmaz

Bir canlı besin olarak birden fazla türü besin olarak kullanırken kendisi de birden çok türün besini olur

Bu durum zincirlerin birbirine karışıp beslenme ağları oluşturmasına neden olur

Besin zincirleri ile canlılar arasında organik madde ve enerji akışı gerçekleşir

Zincir ne kadar kısa ise madde ve enerji o kadar ekonomik kullanılır

İlk halkada ototroflar bulunur, son halkada tüketiciler (yırtıcılar) yer alır

Zincirdeki canlılar fonksiyonlarına göre üç tiptir:

■Üreticiler

■Tüketiciler

Birincil tüketiciler (Herbivorlar)

İkincil tüketiciler (Karnivorlar)

Üçüncül tüketiciler (Karnivorlar)

10-21-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Besin Zinciri Ve Enerji Piramidi Arasındaki İlişki Besin Zinciri ve Enerji Piramidi Arasındaki İlişki Besin Zinciri ve Enerji Piramidi Besin Zinciri Besin zinciri, canlılar topluluğundaki organizmaların beslenme alışkanlıklarını yansıtan kavramdır Bitkilerin ve öbür kendi beslek organizmaların besine dönüştürdükleri enerjinin organizmadan organizmaya geçişini dile getiren besin zinciri, en yalın biçimiyle bir bitki, bir otçul hayvan ve bir etçil hayvandan oluşan bir dizi olarak düşünülebilir Zincirin her öğesi bir halkayı simgeler ve üretken (bitkiler) ya da tüketici (hayvanlar) sınıflarına ayrılır Bitkilerle beslenen otçullar birincil, bunları yiyerek beslenen etçillerse ikincil tüketici diye adlandırılır Enerji Piramidi Besin zincirinin her bir halkasındaki canlıların birey sayılarının karşılaştırılmasıyla enerji piramidi oluşur Bu nedenle enerji piramidinin ilk katında üreticiler ve son katında yırtıcı canlılar bulunur Çürükçüller her bir katla ilişki halindedir Güneşten alınan ışık enerjisi 1 kattan yukarıya doğru besinler içerisinde aktarılmaktadır Enerji piramidinde, aşağıdan yukarıya doğru her kattaki; ■Canlı sayısı azalır, ■Tür sayısı azalır, ■Toplam besin ve enerji miktarı azalır, ■Vücutta biriken artık oranı artar, şeklinde değişmeler görülür Enerji piramidin her bir katındaki besin ve enerjinin bir kısmı canlının yaşamında kullanılırken depo edilen miktarı sonraki katlara aktarılır Beslenme Ağı Doğada canlılar başka bir canlıyı besin olarak kullanırken kendileride başka canlıların besini olurlar Canlıların birbirlerini tüketmelerine göre sıralanmaları ile oluşan zincire besin zinciri denir Zincirin her halkası ayrı bir tür tarafından oluşturulur Ancak hiçbir zaman doğada tek sıralı zincire rastlanmaz Bir canlı besin olarak birden fazla türü besin olarak kullanırken kendisi de birden çok türün besini olur Bu durum zincirlerin birbirine karışıp beslenme ağları oluşturmasına neden olur Besin zincirleri ile canlılar arasında organik madde ve enerji akışı gerçekleşirZincir ne kadar kısa ise madde ve enerji o kadar ekonomik kullanılır İlk halkada ototroflar bulunur, son halkada tüketiciler (yırtıcılar) yer alır Zincirdeki canlılar fonksiyonlarına göre üç tiptir: ■Üreticiler ■Tüketiciler Birincil tüketiciler (Herbivorlar) İkincil tüketiciler (Karnivorlar) Üçüncül tüketiciler (Karnivorlar)