Sivil Savunma Kavramının Doğuşu

SİVİL SAVUNMA KAVRAMININ DOĞUŞU

Tabiatın var oluşundan bu yana her canlı, çeşitli tehlikelere karşı kendisini, yakınlarını, sevdiklerini, barındığı yuvasını, üzerinde yaşadığı toprağını, yaşam için gerekli olan her şeyini SAVUNA GELMİŞTİR

Hayvanlar yuvalarını genellikle çeşitli tehlikelerin ulaşamayacağı mekanlarda seçmişlerdir

İlk gününden bu yana insanoğlu; tabiat olaylarından, vahşi hayvanların tehlikelerinden, düşmanlarının saldırılarından korunabilmek için, barınaklarını gerektiğinde bir gölün üzerine kurmuşlar, mağaralarda barınmışlar, zamanla yüksek tepeler üzerinde şatolar ve kaleler inşa ederek, kendilerini korumaya çalışmışlardır

İnsanlar ve toplumlar arasındaki çatışmaların, ilk insanların ortaya çıkışı ile başladığı ve en ilkel koşullardan günümüzün en modern imkanlarına kadar her türlü vasıtayı kullanarak geliştiği ve asla son bulmadığı ve bulmayacağı bilinmektedir

Toplumların bünyeleri değiştikçe istek ve ihtiyaçları artmış, dolayısıyla kişiler ve toplumlar arasındaki anlaşmazlıklar meydana gelmiş, bunların çözümü için de çoğu kez savaşlara başvurulmuştur

Savaşlar, insanların kendi kendilerine yol açtıkları en büyük felaketlerden biridir Daima çok büyük acılara, sıkıntılara ve zararlara sebep olmasına ve tüm insanların bunu bilmesine rağmen maalesef savaşlar devam etmektedir

Norveç İlimler Akademisince yapılan bir araştırmaya göre; İnsanlar MÖ 3600 yılından bu yana 14 bin defadan fazla savaşmışlardır Bu savaşlarda 4 milyara yakın insan hayatını kaybetmiştir

Yine bu savaşlardaki maddi zarar; dünyayı ekvator üzerinde çevreleyen 10 m yüksekliğinde, 156 m genişliğinde altın madeninden yapılacak bir duvarın maddi değerine eşittir Bu dönem boyunca, dünyamız, sadece 292 yıl sulh ve sükun içinde yaşamını sürdürmüştür

Savaşı kazanabilmek için; önceleri üstünlüklerini kişisel güçleriyle sağlayan insanlar, daha sonraları zeka ve becerilerini de kullanarak savaş araç ve gereçlerini devamlı geliştirmişlerdir Bu gelişme dünya devletlerini adeta bir silahlanma yarışına götürmüştür

XX yüzyılın başından bu yana milletler arasında yapılan silahlanma yarışı, dünyamızı bir barut fıçısı haline getirmiştir Bunun sonucunda, insanlar, I ve II DÜNYA SAVAŞLARI ile yüz yüze gelmişlerdir

1914-1918 (4 Yıl 3 Ay) I DÜNYA SAVAŞINDA; 95 milyon insan ölmüş, bunların %5’i sivil, %95’i askerdir

1939-1945 (5 Yıl 8 Ay) II DÜNYA SAVAŞINDA; 52 milyon insan ölmüş, bunların % 48’i sivil, % 52’si askerdir

1950-1952 (2 Yıl 6 Ay) KORE SAVAŞINDA; 92 milyon insan ölmüş , bunların %84’ü sivil, % 16’sı askerdir

Bu tablodan da anlaşılacağı üzere, günümüze gelindikçe savaşlarda ölen insanların büyük bir çoğunluğunu SİVİL HALK teşkil etmektedir

Günümüzde ya da gelecekte çıkacak savaşların en belirgin özelliği: Bu savaşların, TOPYEKÜN ya da ULUSAL SAVAŞLAR oluşlarıdır

Topyekün Savaşlarda Amaç ; Düşmanın SAVAŞ GÜCÜnü kırmak, yok etmektir

Savaş Gücü de ; genellikle İNSAN GÜCÜ ve ENDÜSTRİYEL GÜÇTEN oluşur

Bu nedenle düşman, savaş gücünü kırmak için bu güçleri oluşturan kaynaklara yönelir Yani sivil halkı ve bu halk tarafından çalıştırılan özel veya kamuya ait kurumlar ile endüstriyel kuruluşları hedef alır Böylece silahlı kuvvetleri hem savaş gücü desteğinden, hem de uğrunda çarpıştığı kavramlardan yoksun bırakmaya uğraşır Gerçekten de, sivil halkı olmayan bir ordunun savaşması mümkün değildir ve böyle bir durumda çarpışmak, savaşmak da anlamsızdır

Düşman, savaştığı ülkelerin savaş gücünü kırmak için elinde bulunan tüm silahları, bunlardan birini ya da birkaçını, belli bir ya da birkaç sonucu elde etmek için bir arada kullanabilir

6 Ağustos 1945 te Japonyanın Hiroşima kentine atılan 20 kilotonluk bir atom bombası:

300,000 nüfustan;

78000 kışının ölümüne,

84000 kişinin yaralanmasına,

60000 evin tamamen ya da kısmen yıkılmasına,

Böylece onbinlerce insanın evsiz kalmasına neden olmuştur

9 Ağustos 1945’te Nagazaki kentine atılan 20 kilotonluk bir atom bombası:

87000 nüfustan :

27000 kişinin ölümüne,

41000 kişinin yaralanmasına,

Binlerce insanın evsiz kalmasına neden olmuştur

Halen dünyada 50000 atom başlığı olduğu sanılmaktadır Bu korkunç gerçekler ışığında Ülkeler Sivil halkın korunması sivil halkın korunması için teşkilat kurma zorunluluğu duymuş ve Sivil Savunmanın kurumlaşmasını sağlamışlardır

GÜNÜMÜZ SAVAŞLARININ KORKUNÇ GÖRÜNÜMÜNE, DOĞAL AFETLERİN BÜYÜK YIKINTILARINA, YANGINLARIN KASIP KAVURMALARINA RAĞMEN; CAN VE MAL KAYBINI EN AZ DÜZEYE İNDİRMEK, DAHA BARIŞTAN İTİBAREN, BU TEHLİKELERE KARŞI ÖNLEMLERİ ALDIRACAK VE GEREKTİĞİNDE UYGULATACAK BİR TEŞKİLATIN KURULMASI İLE MÜMKÜNDÜR

BU TEŞKİLAT: SİVİL SAVUNMA TEŞKİLATIDIR

Milletleri oluşturan en önemli unsur insandırİnsan hayatını ve malını korumak çok önemli bir görevdirSivil Savunma bu görevin- nasıl ifa edileceğini öğreten ve planlayan bir teşkilattır

Doğal afetlere karşı halkın korunması konusunda, öteden beri bir takım önlemler alınıp uygulanmışsa da bu önlemler, örgütsel ve yasal dayanaklardan yoksundu

Birinci Dünya savaşına kadar, özellikle halkın, savaşın tehlikelerine karşı korunması için hiçbir girişimde bulunulmadığı, buna ihtiyaç da duyulmadığı görülmektedir Bunun nedeni, savaş silahlarının cephe gerilerine uzanacak menzile ve toptan yok etme gücüne erişememiş olmasıdır

Birinci Dünya savaşının ardından gelen yıllarda ülkelerin bir çoğunda pasif korunma adı altında, halkın türlü tehlikelerden korunmasını amaçlayan önlemler getirilmiş ve örgütler kurulmuştur

Teknolojik gelişmeler, savaş doktrinlerinde değişmelere neden olunca, buna paralel olarak pasif korunma örgütü de, değişen koşulların doğuracağı sonuçları karşılayacak biçimde değiştirilip geliştirilmiştir

II Dünya Savaşında; savaşların, cephelerden çok cephe gerilerini tehdit etmiş olması, askerden çok sivil halkın ölmesi, bundan sonra çıkabilecek savaşların da böyle süreceği düşüncesi devletleri, sadece pasif korunma önlem ve örgütünün halkı koruyamayacağı sonucuna götürmüş, Sivil Savunma bu sonuçtan çıkmıştır

Avrupa ülkelerinin çoğunda Sivil Savunma II Dünya savaşı sırasında, savaşın içinde kurulmuş, gerçek bir deneyimden geçmiş, yararını kanıtlamış bir örgüttür

Avrupa ülkelerinin çoğunda sivil savunma ıı Dünya savaşı sırasında, savaşın içinde kurulmuş, gerçek bir deneyimden geçmiş, yararını kanıtlamış bir örgüttür

Sivil savunma, savaşın ardından gelen yıllarda da,savaş teknolojisindeki ilerlemelere uygun bir gelişme göstermiştir İlk kez bu savaşta halka karşı kullanılan atom silahları bundan sonra daha büyük bir gelişme göstermiş termonükleer silahlar imal edilerek savaş alanında kullanılabilecek duruma getirilmiştir Kısaca nükleer silahlar diye adlandırılan bu silahlar ile biyolojik ve kimyasal silahlar da sivil savunmanın önemini daha çok arttırmıştır

Bugün sivil savunmanın önemini benimsemiş tüm dünya ülkeleri, sivil savunma örgütlerine bütçelerinden küçümsenemeyecek kaynaklar ayırmaktadırlar

BUGÜN İNSANOĞLUNU SAVAŞTA VE BARIŞTA TEHDİT EDEN TEHLİKELER ŞUNLARDIR:

a-----Düşman Taarruzları,

b---- Doğal (Tabii) Afetler,

(1)-- Deprem,

(2)-- Su Baskını,

(3)-- Toprak Kayması (Heyelan),

(4)-- Kaya Düşmesi,

(5)-- Çığ,

(6)-- Kuraklık,

(7)-- Fırtına - Kasırga - Tayfun,

(8)-- Volkan Patlaması,

(9)-- Hava – Su - Çevre Kirlenmesi,

(10)-- Sınai Kazalar,

(11)-- Ulaşım(Kara, Demir, Hava, Deniz Yolları) Kazaları

(12)-- Tsunami (Deprem Sonrası Oluşan Dev Dalgalar)

c-----Büyük Yangınlar

ÜLKEMİZDE SİVİL SAVUNMA VE SİVİL SAVUNMA TEŞKİLAT BAŞKANLIĞI’NIN TARİHÇESİ

Ülkemizde ise, 21 Aralık 1963 tarihinde silahlı Rum saldırıları karşısında halkın can ve mal- kaybını en aza indirmek amacıyla pasif korunma faaliyetlerine- başlanmış ve Türk Cemaat- Meclisine bağlı olarak- 1964- yılı Ağustos ayında üç kişiden oluşan bir “Sivil Savunma Komitesi” kurulmuştur

-

-

Lefkoşa Türk kesimi, Sivil Savunma Komitesine bağlı olarak yedi Sivil Savunma bölgesine- ayrılmış ve bu bölgelerde ekipler kurulmuştur Bu ekiplerde gözcü, haberci, yangın söndürme, kurtarma,- ilk yardım ve sosyal yardım ekipleri teşkil edilmiştir Ekiplere o günkü imkanlar oranında teçhizat verilmiş, eğitim ve küçük çapta tatbikatlar yaptırılmıştır

Gazimağusa, Larnaka, Limasol ve Baf Türk yerleşim birimlerinde- de bunlara benzer Sivil Savunma faaliyetlerine gidilmiştir

Bu faaliyetlere ek olarak sığınak yapım ve bakım çalışmaları da yürütülmüştür

1972 yılı başlarında, Sivil Savunma Teşkilatını yeniden teşkilatlandırmak üzere yasal düzenlemeye gidilmiş ve Kıbrıs Türk- Yönetimi Meclisinde 18 Şubat 1972 tarihinde “Sivil Savunma Yasası” kabul edilerek 06 Ağustos 1974 tarihinde yürürlüğe girmiştir

-

-

Sivil Savunma görevlileri tarafından, 20 Temmuz 1974 Mutlu Barış Harekatında- şehir merkezlerine düşen top mermileri nedeniyle- sivil halk arasında başlayan panik- yatıştırılmış, sivil halkın gereksiz yere evlerinden dışarıya çıkıp yaralanmalarını önlemek için, basın-yayın vasıtaları- ile duyurular yayınlanmış, yaralılara ilk yardım- uygulanmış, evsiz, barksız, kimsesiz kalanlarla, göç edenler, geçici olarak barındırılmıştır

1974 Mutlu Barış Harekatının, Kıbrıs Türk toplumuna getirdiği özgürlükle birlikte; toplumun yerleşim, idari ve sosyal yapısında da yeni düzenlemelere gidilmesi kaçınılmaz- olmuştur-

01 Ağustos 1976 tarihinde Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığının kurulması ile birlikte Sivil Savunmanın da yeniden yapılandırılmasını öngören “1976 Sivil Savunma (Değişiklik) Yasası” kabul olunarak yürürlüğe girmiştir

Bu yasa gereğince- ülkemizde Başbakanlığa bağlı Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı kurulmuştur-

KKTC Mülki taksimatına göre; Lefkoşa, Gazimağusa, Girne, Güzelyurt ve İskele- ilçelerinde Sivil Savunma Bölge Müdürlükleri halkımıza hizmet vermektedir

-

-

Günümüzde Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı Merkezi; Başkent Lefkoşa'nın Yenişehir- bölgesinde bulunmaktadır

Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı- Merkez Teşkilatı (Şube Müdürlükleri); Personel ve İdari Şube Müdürlüğü, Haberalma ve İkaz Şube Müdürlüğü, Harekat ve Eğitim Şube Müdürlüğü, İkmal ve Donatım Şube Müdürlüğü, Muhabere Şube Müdürlüğü, Maliye Şube Müdürlüğü, Hizmet ve Destek Şube Müdürlüğü, Radyo Şube Müdürlüğü, Arama-Kurtarma Şube Müdürlüğü’nden oluşmaktadır

Sivil Savunma Arama-Kurtarma Şube Müdürlüğü, deprem, yangın, sel, çığ, kimyasal/biyolojik sızıntı ve benzeri doğal afetler ile olağanüstü durumda arama/kurtarma faaliyetleri icra etmek üzere görev yapmaktadır Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı, yurt dışında meydana gelen afetlerde de göreve hazır olduğunu her zaman göstermiş, yardıma koştuğu ülkelerde hayat kurtararak ülkemizi başarı ile temsil etmiştir

-

-

Türkiye’de, 17 Ağustos 1999’da Marmara ve 12 Kasım 1999’da Düzce’de meydana gelen; on binlerce insanın ölümüne ve sakat kalmasına neden olan depremlerde arama-kurtarma çalışmalarına katılmıştır-

Arama-Kurtarma Ekibimiz, 08 Ekim 2005 tarihinde, Pakistan’da meydana gelen ve on binlerce insanın hayatını kaybettiği- deprem felaketi sonrası ilk- defa- Türkiye- dışında bir ülkede arama-kurtarma görevi yapmıştır-

-

-

-

KKTC Sağlık- Bakanlığı Ekibi- ile- birlikte- 11-21- Ekim 2005 tarihleri arasında Birleşmiş-- Milletler şemsiyesi altında- yaptığı arama-kurtarma- çalışmaları- Birleşmiş-- Milletler tarafından yazılı olarak- takdir edilmiştir

Uluslararası yardım, işbirliği ve koordinasyonu geliştirmek maksadıyla, ilk kez 18 Nisan 2006’da 4 kıtadan 20-ülkeden 63 gözlemci personelin katılımıyla Taşkınköy/ Lefkoşa’da gece şartlarında “Uluslararası Sivil Savunma Tatbikatı” yapılmıştır

Başkanlık bünyesinde bulunan Kuzeyin Sesi Radyo Vatan, Radyo Vatan- Nihavent ve Radyo Vatan Türkü, insan yaşamını olumsuz etkileyen büyük yangınlar, deprem, sel gibi doğal afetler konusunda Kıbrıs Türk halkını bilinçlendirme ile-- ilkyardım, koruyucu ve kurtarıcı tedbirler konusunda halkın eğitilmesine yönelik yayınlar yapmaktadır Bu radyolar ve mobil radyo istasyonu olağanüstü durumlarda afet radyosu olarak hizmet verecek şekilde organize edilmiştir- Kuzeyin Sesi Radyo Vatan 875 ve 1043 FM frekanslarından, Radyo Vatan Nihavent,- 898 ve 1004 FM frekanslarından ve Radyo Vatan Türkü ise 944 ve 1045 frekanslarından dinleyicilerine ulaşmaktadır Radyo Vatan-Nihavent Internet üzerinden dünyanın herhangi bir yerinden de rahatlıkla takip edilebilmektedir