Bakterilerin Sınıflandırılması

Bakterilerin Sınıflandırılması

Bakterilerin Sınıflandırılması Şeması,

bakteriler sınıflandırması,

Bakterilerin Sınıflandırılması Tablo

Bakterilerde Sınıflandırma

Bakteriler çeşitli özellikleri bakımından sınıflandırılıp gruplara ayrılır Bu özelliklerin başlıcaları ; şekilleri, solunumları, beslenmeleri ve boyanmaları olarak sayılabilir

Şekillerine Göre Bakteriler

Bakteriler ışık mikroskobuyla bakıldığında başlıca şu şekillerde görünürler;

a)Çubuk Şeklinde Olanlar (Bacillus): Tek tek veya birbirlerine yapışmışlardır Tifo, tüberküloz ve şarbon hastalığı bakterileri bu şekildedir

b)Yuvarlak Olanlar (Coccus): Genellikle kamçısızdırlar Zatürree ve bel soğukluğu bakterileri bunlara örnektir

c)Spiral Olanlar (Spirillum): Kıvrımlı bakterilerdir Frengi bakterileri ve dişlere yerleşen Spiroket'ler bunlara örnektir

d)Virgül Şeklinde Olanlar (Vibrio): Virgül biçiminde tek kıvrımlılardır Kolera bakterisi gibi

Boyanmalarına Göre Bakteriler

Danimarkalı bakteriyolog GRAM tarafından geliştirilen boyalarla boyanan bakterilere Gram (+), boyanmayanlara Gram(-) bakterileri denir

Beslenmelerine Göre Bakteriler

Bazı bakteriler ototrof olup; fotosentez yada kemosentez yaparlar Çoğunluğu ise heterotrof olup saprofit yada parazit yaşarlar

a)Saprofit Bakteriler: Bakterilerin büyük çoğunluğunu oluşturur Besinlerini bulundukları ortamdan hazır sıvılar olarak alırlar Nemli, ıslak ve çürükler üzerinde yaşarlar En çok amino asit, glikoz ve vitamin gibi besinleri ortamdan alırlar Bu tür bakteriler dış ortama salgıladıkları enzimlerle bitki ve hayvan ölülerini daha basit organik maddelere parçalayarak onların çürümesini sağlarlar Böylece hem toprağın humusunu arttırırlar, hem de kendilerine besin sağlarlar Çürütme sonucu çeşitli kokular meydana gelir Bu yüzden bu olaya "kokuşma" denir Bazı saprofit bakteriler, sütün yoğurt ve peynir olarak mayalanmasını sağlar

Saprofitler, dünyada madde devrinin tamamlanmasında önemli rol oynadıklarından hayat için mutlaka gereklidir

b) Parazit Bakteriler: Besinlerini cansız ortamdan değil de, üzerinde yaşadıkları canlılardan temin ederler Çünkü sindirim enzimleri yoktur Bunlardan bazıları konak canlıya fazla zarar vermeden yaşayabilirler Sadece onun besinlerine ortak olurlar Kalın bağırsaklarımızdaki "Escherichia coli" bunun en iyi örneğidir Bazı parazit bakteriler ise konak canlının ölümüne bile sebep olabilen hastalıklara yol açarlar Bunlara "Patojen bakteriler" denir Patojenler ya toksinler çıkararak ya da konak canlının enzim ve besinlerini kullanarak zarar verirler

Toksinler ya dışarı atılır (Ekzotoksin), ya da bakterilerin içinde kalır (Endotoksin) İçeride kalan toksinler, bakteriler ölünce zararlı hale geçerler Canlıların patojen bakterilere ve toksinlerine karşı oluşurduğu savunmaya "Bağışıklılık" denir Parazit bakterilerin üremeleri hızlıdır

c)Foto sentetik Bakteriler: Sitoplazmalarında serbest klorofil taşırlar Fotosentezlerinde elektron kaynağı olarak H2O yerine H2S ve H2 kullanırlar

* CO2 + H2O ® Besin + O2 (Mavi-yeşil Algler)

* CO2 + H2S ® Besin + S + H2O (Kükürt Bakterileri)

* CO2 + H2 ® Besin + H2O (Hidrojen Bakterileri)

d)Kemosentetik Bakteriler: Bu bakteriler de madde devrinde çok önemlidirler Bazı organik maddeleri oksitleyerek onları zararsız hale getirirler Oluşan maddeler ise bitkilerce mineral tuzları olarak kullanılır Bu oksitleme sonucu ortaya açığa kimyasal enerji çıkar Bu enerjiyle de CO2 indirgemesi yaparak besinlerini sentez ederler Işık ve klorofil gerekli değildir Oksijen kullanılır Kemosentetik bakteriler en çok azotlu, kükürtlü, demirli maddeleri oksitlerler

* NH3 + O2 ® HNO2 + H2O + Kalori (nitrosomonas)

* HNO2 + O2 ® HNO3 + Kalori (nitrobacter)

* H2S + O2 ® H2O + S + Kalori (Kükürt Bakterileri)

* FeCO3+O2+H2O ® Fe(OH)3+ CO2 + Kalori (Demir Bakterisi)

* N2 + O2 ® NO2 + Kalori (Azot Bakterileri)

Kemosentez Sonucu,

Bazı zararlı maddeler ortadan kaldırılmış

Bitkilerin alabileceği tuzlar oluşturulmuş

Kimyasal enerji kazanılmış

Organik besinler sentezlenmiş olmaktadır

Solunumlarına Göre Bakteriler

a)Anaerob Bakteriler: Bakteriler organik besinleri parçalayarak enerji elde ederken genellikle oksijen kullanmazlar Bunlar havasız yerlerde de yaşayıp çoğalırlar (Konservelerde olduğu gibi) Bunların bazıları oksijen olduğu ortamlarda hiç gelişemezler Örnek;Clostridium tetani (tetanos bakterisi)

b)Aerob Bakteriler: Bazı bakteri grupları (Escherichia coli, Zatürre ve yoğurt bakterisi gibi) ancak oksijenli ortamda yaşayabilirler Bunlarda mitokondri olmadığı için, solunum, hücre zarının iç kısımlarında (mizozom) gerçekleştirilir Örnek; azot bakterileri

c)Geçici Anaerob veya Geçici Aerob Olanlar: Asıl solunumları oksijensiz olduğu halde, oksijenli ortamlarda kısa süre için aerob olanlara "Geçici aerob" denir Normal solunum şekli aerob olanlar ise havasız kalınca fermantasyona baş vururlar Bunlara "Geçici anaerob" denir