Nasıl Belediye Başkanı Yapılır? Belediye Başkanı İle İlgili

Nasıl Belediye Başkanı Yapılır? Belediye Başkanı İle İlgili

Nasıl Belediye Başkanı Yapılır? Belediye Başkanı İle İlgili

Belediye Başkanı Hakkında Gerekli Tüm Bilgiler

BİRİNCİ BÖLÜM GENEL HÜKÜMLER AMAÇ VE KAPSAM

Madde 1 – Bu Kanun mahallI idareler organlarının seçimlerine ilişkin esas ve usulleri düzenler Bu amaçla:

a)İl genel meclisi üyelerinin,

b)Belediye başkanı ve belediye meclisi üyelerinin,

c)Köy ve mahalle muhtarları ile ihtiyar meclisi ve heyeti üyelerinin,

Seçim sistemi, usül, dönem ve zamanlarına ait esaslarla seçim çerçevelerine, aday olabilme ve seçilme ilkelerine ait hükümleri kapsar

SEÇİM SİSTEMİ VE USULÜ

Madde 2 – Mahalli idareler seçimleri serbest, eşit, gizli, tek dereceli, genel oy, açık sayım ve döküm esaslarına göre, yargı yönetim ve denetimi altında yapılır

İl genel meclisi ve belediye meclisi üyelikleri için yapılan seçimlerde, onda birlik baraj uygulamalı nispi temsil sistemi, belediye başkanlığı seçiminde ise çoğunluk sistemi uygulanır

SEÇİM ÇEVRESİ

Madde 3 – İl genel meclisi üyeleri seçimi için her ilçe bir seçim çevresidir

Belediye başkanı ve belediye meclisi üyeleri seçimi için, her belde bir seçim çevresidir

BÜYÜK ŞEHİRLERDEKİ SEÇİM ÇEVRESİ

Madde 4 – Belediye hudutları içinde birden fazla ilçe bulunan büyük şehirlerde, büyükşehir belediye başkanı seçimi için, o şehir belediye hudutları için bir seçim çevresidir

Büyük şehir belediye hudutları içinde kalan ilçelerin belediye başkanı ve belediye meclisi üyeleri seçimlerinde ise her ilçe bir seçim çevresidir

SEÇİLECEK ÜYE SAYISI

Madde 5 – Her seçim çevresinde, seçilecek üye sayısı aşağıdaki usule göre hesaplanır

a)İl genel meclisi üyelikleri için, son genel nüfus sayımı sonuçlarına göre:

Nüfusu 25000e kadar olan ilçelerde 2

Nüfusu 25001den 50000e kadar olan ilçelerde 3

Nüfusu 50001den 75000e kadar olan ilçelerde 4

Nüfusu 75001den 100000e kadar olan ilçelerde 5

Asıl üyelik ve aynı miktarda yedek üyelik hesaplanır

Nüfusu 100000den yukarı olan ilçelerde fazla her 100000 nüfus için bir asıl, bir yedek üye ilave olunur Nüfusun 100000e bölünmesi hesabında artık sayı 500000den az olursa hesaba katılmaz, 500000 (dahil)den fazla olursa artık sayıya da bir asıl, bir yedek üyelik hesap edilir

b)Belediye meclisi üyelikleri için son genel nüfus sayımı sonuçlarına göre:

Nüfusu 10000e kadar olan beldelerde 9

Nüfusu 10001den 20000e kadar olan beldelerde 11

Nüfusu 20001den 50000e kadar olan beldelerde 15

Nüfusu 50001den 100000e kadar olan beldelerde 25

Nüfusu 100001den 250000e kadar olan beldelerde 31

Nüfusu 250001den 500000e kadar olan beldelerde 37

Nüfusu 500001den 1000000a kadar olan beldelerde 45

Nüfusu 1000000den fazla olan beldelerde 55

Asıl ve aynı sayıda yedek üyelik hesaplanır

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE MECLİSİNE KATILACAK ÜYE SAYISI

Madde 6 – a) Büyükşehir belideye meclisleri belediye hudutları içinde kalan ilçe seçim çevreleri için tespit edilen belediye meclisleri üye sayısının her ilçe için beşte biri alınmak suretiyle bulunacak toplam sayı kadar üyeden teşekkül eder

Bu hesaplamada artık sayılar nazara alınmaz

b)Yedek üyelikler de aynı usulle hesaplanır

TESBİT VE İLAN

Madde 7 – Her seçim çevresi için seçilecek asıl ve yedek üye sayısı o seçim çevresinin bağlı olduğu il seçim kurulu tarafından tespit olunarak ilgili ilçe seçim kurullarına bildirilir İlçe seçim kurulları durumu alışılmış usullerle ilan eder

SEÇİM DÖNEMİ – SEÇİM BAŞLANGIÇ TARİHİ VE SEÇİM GÜNÜ

Madde 8 – Mahalli İdareler seçimi beş yılda bir yapılır Her seçim döneminin beşinci yılındaki Mart ayının otuzuncu günü seçim başlangıç tarihidir Aynı yıl haziran ayının ilk pazar günü oy verme günüdür

MahallI idareler seçiminin, savaş hali nedeniyle veya milletvekilleri genel seçimi ile birleştirme amacı ile bir yıla kadar ertelenmesi veya öne alınması kanunla düzenlenir

SEÇİLME YETERLİLİĞİ

Madde 9 – En az altı ay süre ile, o seçim çevresinde oturmuş olmak ve 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 11 inci maddesinde belirtilen sakıncaları taşımamak şartıyla, yirmibeş yaşını dolduran her Türk vatandaşı belediye başkanlığına, il genel ve belediye meclisi üyeliğine seçilebilir

1580 sayılı Belediye Kanununun 53, 61, 76 ve 91 inci maddeleri gereğince görevden alınan belediye başkanı ve belediye meclisi üyeleri ile 13/3/1329 tarihli idarei Umumiyei Vilayat Kanunu Muvakkatının 125 inci maddesine göre feshedilen il genel meclisinin üyeleri tekrar aynı görevlerine seçilemezler

İKİNCİ BÖLÜM SEÇİM ÖNCESİ İŞLERİ

ADAYLIK

Madde 10 – Anayasda ve Kanunlarda yazılı şartlara uygun olarak seçilme yeterliliğine sahip olan her vatandaş, bir siyasi parti listesinden veya bağımsız olarak, il genel meclisi üyeliğine, belediye başkanlığına veya belediye meclisi üyeliğine adaylığını koyabilir Bir siyasi partiden il genel meclisi üyesi, belediye başkanı veya belediye meclisi üyesi olmak isteyenler arasından önseçim yapmak suretiyle bu yerlere aday tespit olunur Mahalli idareler seçimlerinde aday tespiti için 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun milletvekilliği adylığı için kabul ettiği sistem uyarınca, Yüksek Seçim Kurulunca seçim tarihinden en az iki ay önceki bir gün olarak belirlenip ilan edilen günde önseçim yapılır

Ancak; 2820 sayılı Kanunun 37 ila 51 inci maddelerinde adı geçen Yüksek Seçim Kurulu yerine ilçe seçim kurulları, siyasi parti genel başkanlığı yerine siyasI parti ilçe başkanlıkları, keza büyükşehir belediyelerinde de il seçim kurulları, siyasi parti il başkanlıkları bu işlemleri yaparlar

Ayrıca:

a) Yapılan önseçimlerde, belediye başkanlığı için bir aday, belediye meclisi üyeliklerine o seçim çevresi için tespit edilen, üye adedi kadar asıl ve yedek olarak ayrı ayrı;

İl genel meclisi üyeliklerine o seçim çevresi için tespit olunan asıl ve yedek üyelikler sayısı kadar ayrı ayrı;

Aday belirlenir

b)Önseçim çevresi belediye meclisi üyeliği ve belediye başkanlığı için belde; il genel meclisi üyeliği için ilçe; büyükşehir belediye başkanlıkları için o sehir belediye hudutları içidir

c)Mahalli idareler seçimleri için siyasi partiler merkez adayları gösteremezler

Bir siyasi partinin teşkilatı bulunmaması nedeniyle önseçim yapmadığı önseçim çevresinden adaylarını ve adayların sırasını o partinin merkez karar ve yönetim kurulu tespit eder

Mahalli idare seçimlerinde siyasI parti adaylarından parti genel merkez yetkili organlarınca belirlenecek miktarda başvuru aidatı alınabilir Bu aidatın miktarı en yüksek Devlet memurunun brüt aylığını geçemez Belediye başkanlığı için bağımsız aday olanlar hakkında 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 21 inci maddesinin 2 nci fıkrası ile 41 inci maddesi hükmü kıyasen uygulanır Seçim sonucunda belediye başkanlığına seçilen adaya aldığı oy miktarına bakılmaksızın alınan teminat iade olunur

EKSİK ADAYLIKLARIN TAMAMLANMASI

Madde 11 – Herhangi bir sebeple, eksik aday gösterilmiş olan siyasI partilerin ilçe başkanlıklarına, ilçe seçim kurulu tarafından bu eksiğin tamamlanması gereği tebliğ olunur

İlgili parti teşkilatı, bu tebliğinden itibaren beş gün içinde aday listesini tamamlayamazsa, o parti o seçim çevresinden, eksik liste ile ilgili seçime katılamaz

SiyasaI partilerin merkez karar ve yönetim kurulları, süreyi geçirmemek amacı ile eksik listeyi tamamlama yetkisini önceden ilçe idare kurullarına verebilir

SİYASİ PARTİLERİN ADAY LİSTELERİNİ VERMELERİ

Madde 12 – SiyasI partilerin ilçe idare kurulları, seçime katılacakları çevrelere ait aday listelerini ilçe seçim kurullarına, alındı belgesi karşılığında, önseçim gününden en geç on gün sonraki gün saat 1700ye kadar verirler

İlçe seçim kurulları geçici aday listelerini mahallinde alışılmış usullerle ilan ederler

Büyükşehirler için siyasI partilerin il idare kurulları, belediye başkanı adaylarını alındı belgesi karşılığında önseçim gününden en geç on gün sonraki gün saat 1700ye kadar il seçim kuruluna verirler Bağımsız adaylar da il seçim kuruluna başvururlar

İl seçim kurulları geçici adayların mahallinde alışılmış usullerle ilan ederler

BAĞIMSIZ ADAYLARIN MÜRACAATI

Madde 13 – İl genel meclisi üyeliği, belediye meclisi üyeliği ve belediye başkanlığına bağımsız olarak adaylığını koymak isteyenler, seçime katılacakları seçim çevresinin bulunduğu ilçe seçim kurulu başkanlığına, bu Kanunun adaylık için aradığı şart ve vasıfları haiz olduklarını belirten bir dilekçe ile başvururlar

Başvurunun en geç oy verme tarihinden otuz gün önceki gün saat 1700ye kadar yapılması şarttır

İlçe seçim kurulları, bağımsız adaylara ilişkin listeleri de, ait olduğu seçim çevresinde geçici listeler halinde alışılmış usullerle ilan ederler

ADAYLARA KARŞI İTİRAZ

Madde 14 – Adaylıkların geçici olarak ilanından itibaren iki gün içinde ilçe seçim kuruluna itiraz edebilir İtirazlar, ilçe seçim kurulunca en geç iki gün içinde karara bağlanır İlgililer kararlara karşı iki gün içinde, il seçim kuruluna itiraz edebilirler İl seçim kurulu bu itirazları en çok iki gün içinde kesin olarak karara bağlar

SiyasaI partilerin aday listelerinde, yapılan itirazlar üzerine eksiklik husule geldiği takdirde, İlçe Seçim Kurulunun tebliğinden itibaren, beş gün içinde bu eksiklikler tamamlanır Aksi taktirde siyasi partiler o seçim çevresinde listelerinin eksik kaldığı seçime katılma hakkını kayıbeder

ADAYLARIN İNCELENMESİ

Madde 15 – İlçe Seçim kurulları, kendi seçim çevrelerinin adayları hakkında, yapacakları inceleme sonucunda bu Kanunda yazılı adaylık şartlarında noksanlık veya aykırılık bulunduğunu görürlerse, durumu geçici ilan tarihinden itibaren iki gün içinde ilgili adaya ve siyasi partilerin ilçe başkanlıklarına bildirirler

İlgili aday veya mensubu wwwgelsinlernetolduğu siyasI parti, bu bildirim üzerine en geç iki gün içinde il seçim kuruluna itiraz edebilir İl seçim kurulu bu itirazı en geç iki gün içinde kesin karara bağlar

İtirazı reddedilen bağımsız aday seçime katılma hakkını kaybeder SiyasI parti adayları hakkında 14 üncü maddenin ikinci fıkrası hükmü uygulanır

ADAYLARIN İLANI

Madde 16 – Adaylık kesinleştikten sonra, ilçe seçim kurulları, bütün adayları oy verme gününden önceki, 20 nci gün ilan eder Adayların ilanından sonra, adaylıktan istifa, seçim sonuna kadar nazarı itibare alınmaz Ancak,bu gibiler seçilmiş bulunurlarsa, istifaları hüküm ifade eder ve yerlerine kendilerinden sonra gelenler seçilmiş sayılırlar Ölüm halinde de aynı şekilde hareket edilir

İL GENEL MECLİSİ VE BELEDİYE MECLİSİ ÜYELERİ İLE BELEDİYE BAŞKANLARININ ADAYLIĞI

Madde 17 -, İl genel meclisi belediye meclisi üyeleri ile belediye başkanları, seçime girdikleri çevreden adaylıklarını koyabilmek veya aday gösterilebilmek için, görevlerinden istifa zorunda değildirler

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM SEÇİM GÜNÜ İŞLERİ KULLANILACAK OY PUSULASININ ŞEKLİ

Madde 18 – İl genel meclisi üyeleri, belediye meclisi üyeleri, belediye başkanlığı seçimlerinde birleşik oy pusulası kullanılır

Birleşik oy pusulaları aşağıdaki esaslar dahilinde hazırlanır

a) Oy pusulaları, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 14 üncü maddesinin (1) numaralı bendindeki esaslara uygun olarak, Tükiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulufiligranı bulunan, özel surette imal edilmiş kağıtlara Yüksek Seçim Kurulu veya Yüksek Seçim Kurulunun izin ve denedimi ile İl Seçim Kurulları tarafından bastılır

b) Belediye Başkanlığı ve İl Genel Meclisi Üyeliği seçimlerinde kullanılacak birleşik oy pusulalarının en üstünde Siyasi Partiler ve bağımsız adaylar varsa Siyasi Partiler ve Bağımsız Adaylar ibaresi yazılır Bu ilavenin altına seçime katılan siyasi parti temsilcileri huzurunda Yüksek Seçim Kurulu tarafından çekilen kura esasına göre en başta ve ortada partinin özel işareti, özel işaretin altında tam yazı halinde adı, belirli bir aralık veya çizgiden sonra çapı iki santimetre olan bir boş daire basılır ve bütün bunların altı çizilir Bu çizginin altına o partinin aday veya adaylarının ad ve soyadları konulur

İl genel meclisi üyelerine ait oy pusulalarında adaylar aldıkları sıra numarasına göre, asıl üye adayları yukarıda ve bir çizgi ile ayrılmış olarak, yedek üye adayları aşağıda olmak üzere yazılır

c)SiyasI parti sütunları arasında mühürünün yarıçapı kadar ve iki çizgi ile belirlenmiş bir aralık bırakılır

d)Siyasi parti sütunlarından sonra bağımsız adayların adı ve soyadı ve onun yanına da yukarıda tarif edilen boş daire konulur Bunların altı çizilir

e)Birden fazla bağımsız aday varsa bu adaylar alt alta veya kağıdın şekline göre yan yana yukarıda tarif edildiği gibi , ancak bağımsız adayın seçim çevresinde yetkili olan seçim kurulunda çekilecek kuradaki sıralarına göre , aralarında yeterli boşluk kalacak şekilde yerleştirilir

f)Belediye meclisi üyeleri seçiminde kullanılan birleşik oy pusulasına siyasi parti adaylarının ad ve soyadları yazılmaz Birleşik oy pusulası, isim listesi hariç, yukarıdaki bentlerde yazılı şartlara uygun olarak hazırlanır

Her siyasi partinin aday listesi aldıkları sıraya göre ve asıl üye adayları yukarıda, yedekleri, bir çizgi ile ayrılmış olarak altta olmak üzere bastılır Rahatça okunacak büyüklükte bastırılan bu listeler her sandık başında münasip bir yere partilerin kura sırasına uygun olarak asılır

h) Her sandıkta kullanılacak birleşik oy pusulaları o sandığın seçmen sayısının % 15i kadar fazla adette paketler haline getirilerek Yüksek Seçim Kurulu veya oy pusulalarını bastıran seçim kurulu tarafından numaralanıp, mühürlendikten sonra yeteri kadar zarf ve belediye meclisi üye adayları isim listesi ile birlikte seçim çevrelerine gönderilir

Paketleri alan ilçe seçim kurulları, hangi numaralı paketin hangi sandık kuruluna verildiğini bir tutanakla tespit eder

Paketi alan sandık kurulu oy verme günü, oy vermeye başlanmadan evvel paketi açar ve birleşik oy pusulalarını ve isim listelerinin tamamını sandık kurulu mühürü ile mühürler Sandık kurullarına gelen seçmene bu oy pusulalarından her seçim için bir adet verilirken sandık kurulu mühürünü taşıdığı ve hiçbir tarafından bir işaret bulunmadığı kurul üyelerine, müşahitlere ve seçmene gösterilir

i)Birleşik oy pusulalarının içine konulacağı zarflar 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında kanun hükümlerine göre hazırlanıp dağıtılır

OYLARIN KULLANMA ŞEKLİ

Madde 19 – Seçmen; Yüksek Seçim Kurulu veya Yüksek Seçim Kurulunun izin ve denetimi ile il seçim kurulları tarafından yaptırılıp sandık kurullarına kadar ulaştırılan ve birleşik oy pusulası ile birlikte kendisine verilen yazılı mühürü alarak oyunu kullanmak üzere kapalı oy verme yerine girer

Seçmen mühürünü sadece tercih ettiği partiye ait özel daire içine veya varsa yalnızca bağımsız adaya ait özel daire içine basmak suretiyle oyunu kullanır

Oyunu kullanan seçmen birleşik oy pusulasını katlayarak zarfa koyar ve zarfı yapıştırır yazılı mühürü sandık kurulu başkanına geri verir ve oyunu sandığa atar

Aynı sandık çevresinde belediye başkanlığı, belediye meclis üyeliği ve il genel meclis üyeliği seçimleri birlikte yapılıyorsa, bu maddedeki işlem her üç seçim için de tekrarlanır

GEÇERLİ SAYILMAYAN OYLAR

Madde 20 – İl genel meclisi ve belediye meclisi üyelikleri ile belediye başkanlığı seçimlerinde kullanılan birleşik oy pusulalarından hangilerinin geçerli sayılamayacağı 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ile 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu hükülerince belirlenir

TUTANAĞA GEÇİRME

Madde 21 – İlçe seçim kurulu sandık kurullarından gelen tutanakları belediye başkan ve meclis üyeleri seçimi için beldeler; il genel meclisi seçimi için ilçeler; büyük şehirbelediye başkanı, büyük şehir belediye hudutları içindeki ilçeler belediye başkanı ve belediye meclisi seçimi için de ilçeler itibariyle birleştirerek o seçim çevresindeki:

a)Seçmen sayısını,

b)Oyunu kullanan seçmen sayısını,

c)İtiraz edilmiş veya ihtilaflı görülmüş olup da geçerli sayılarak hesaba katılan oy pusulası sayısını,

d)Geçerli sayılmayan ve hesaba katılmayan oy pusulaları sayısını,

e)Geçerli sayılan ve hesaba katılan oy pusulaları genel toplamını,

f)Seçime katılmış olan siyasi partilerden ve bağımsız adaylardan her birinin aldığı geçerli oy miktarını gösteren geçerli oy pusulaları sayısını,

Tutanağa geçirir

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM SEÇİMLERDEN SONRA YAPILACAK İŞLER BELEDİYE BAŞKANLIKLARINA SEÇİLENLERİN TESBİTİ

Madde 22 – Sandık kurullarınca gönderilen belediye başkanı seçimlerine ilişkin tutanaklar ilçe seçim kurulu tarafından birleştirilerek en çok oy alan aday, başkanlığa seçilmiş olur

Büyük şehir belediye başkanı seçimlerine ilişkin ilçe birleştirme tutanakları ilçelerden il seçim kuruluna gönderilir İl seçim kurulu tarafından bu tutanaklar birleştirilerek en çok oy alan aday, büyükşehir belediye başkanlığına seçilmiş olur

İL GENEL MECLİSİ VE BELEDİYE MECLİSİ ÜYELİKLERİNE SEÇİLENLER

Madde 23 – a) SiyasI partilerin ve bağımsız adayların elde ettikleri il genel meclisi ve belediye meclisi asıl üye sayısı aşağıdaki şekilde hesaplanır:

Bir seçim çevresinde kullanılan geçerli oy toplamının onda birine tekabül eden sayı, bütün partilerin ve bağımsız adayların aldıkları oy sayısından ayrı ayrı çıkarılır Bu çıkarmadan sonra geriye oyu kalmayan siyasI partiler ve bağımsız adaylar üye tahsisinde hesaba katılmaz

Yapılan çıkarmadan sonra geriye oyu kalan siyasI partilerin ve bağımsız adayların isimleri alt alta, kalan oyları da hizalarına yazılır Bu sayılar önce bire, sonra ikiye, sonra üçe … şeklinde devam edilmek suretiyle o seçim çevresinin çıkaracağı asıl üye sayısına ulaşıncaya kadar bölünür Elde edilen paylar, siyasI parti ayırımı yapılmaksızın, en büyükten en küçüğe doğru sıralanır Belediye ve il genel meclisi üye tamsayısı kadar üyelikler, bu payların sahibi olan siyasI partilere ve bağımsız adaylara, sayıların büyüklük sırasına göre tahsis olunur

Son kalan asıl üyelikler için birbirine eşit rakamlar bulunduğu takdirde bunlar, aralarında ad çekmek suretiyle tahsis yapılır

b) SiyasI parti adaylarından seçilenler aşağıdaki şekilde tespit edilir:

İlçe seçim kuruluna verilen aday listesindeki sıra, seçimlerde siyasi partilerin kazandıkları il genel veya belediye meclisi asıl üyeliklerinin tespitine esas olur

Büyükşehir belediye başkanlığını kazananlara il seçim kurulları, diğer kazananlara ilçe seçim kurulları tarafından tutanakları verilir

İl seçim kurulu başkanı büyük şehir belediye başkanlığına seçileni, ilçe seçim kurulu başkanı da belediye başkanlığı, belediye meclisi üyelikleri ve il genel meclisi üyeliklerine seçilenleri gösteren tutanağın bir suretini o seçim çevresinde derhal alışılmış usullerle ilan ettirir, bir suretini de bir hafta süre ile seçim kurulu kapısına astırır

c)Yedek üyelikler için de (a) ve (b) bentleri hükümleri uygulanır Siyasi partilerin kazandıkları yedek üyeler, asıl üyeliğe seçilenlerden sonra gelen isimden itibaren sıra ile tespit olunur

BÜYÜK ŞEHİR MECLİSİNE KATILACAK ÜYELER

Madde 24 – a) Bu Kanunun 6 ncı maddesinde tespit olunan büyük şehir meclisi üyeleri, her ilçe için seçilmiş olan asıl üyelerin seçiliş sıralarına göre baştan başlayarak yeter sayıya kadar inilmek suretiyle bulunur

b) Yedek üyelikler de aynı usulle hesaplanır