Mihri Belli (Mihri Belli Kimdir? - Mihri Belli Hakkında)

Mihri Belli (Mihri Belli Kimdir? - Mihri Belli Hakkında)
Mihri Belli, 1916'da Silivri'de dünyaya geldi Babası Kurtuluş Savaşı yıllarında Trakya Direnişi'ni yönetenlerden Urfalı Mahmut Hayrettin Bey'dir

Marksist düşünce ve devrimci eylemle 1936'da iktisat okumaya gittiği Amerika'da tanıştı Orada gençlik ve işçi hareketlerine katıldı Bir süre Missisipi'de zenci yarıcılar arasında faaliyet gösterdi1940'da Türkiye'ye döndü TKP ile ilişkiye geçti

Türkiye o yıllarda tek parti (CHP) yönetimi altındaydı Dünya Savaşının ilk yıllarında Alman zaferlerinin etkisi altında kalan CHP, Sovyet dostluğu politikasından ayrılmıştı Türkiye’de tek muhalefet partisi gizli Türkiye Komünist Partisi (TKP) idi Belli, yurda döner dönmez o sıralarda İstanbul il sekreteri olan ilk okul arkadaşı David Nea aracılığı ile yasa dışı Türkiye Komünist Partisi'yle ilişki kurdu TKP saflarında faaliyet göstermeye başladı 1942 yılı sonlarında TKP'nin Merkez Komite üyeliğine getirildi

1943-1944 yıllarında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'nde Ordinaryüs Profesör Fritz Neumark’ın asistanlığını yaptı Orada İlerici Gençler Birliği'nin kurucu ve örgütleyicilerinden biri oldu 1944'de İlerici Gençler Birliği koğuşturmasında tutuklandı, iki yıl hapis ve sürgün cezasına çarptırıldı

1946'da yurt dışına çıktı Yunan içsavaşına gerilla olarak katıldı Demokratik Ordu saflarında tabur komutanlığına kadar yükseldi Çatışmalarda iki kez yaralandı Bulgaristan ve Sovyetler Birliği'nde tedavi gördü

1950'de Türkiye'ye pasaportsuz girmekten ve tabanca bulundurmaktan tutuklandı ve kısa süre hapis yattı Serbest bırakıldıktan sonra ertesi yıl, ünlü 1951 TKP tevkifatında tekrar tutuklandı Yargılandı ve 7 yıl hapis ve iki yıl dört ay mecburî ikamet cezasına mahkum edildi

Mihri Belli ilk kez 1960 larda yasal olarak, kendi adıyla konuşma ve yazma olanağını elde etti “Türk Solu” ve “Aydınlık Sosyalist Dergi” adlı yayın organlarının yayınlanmasına yardımcı oldu Bu dönemde de konuşma ve yazılarından dolayı iki kez tutuklandı, aylarca hapis yattı

Mihri Belli bu dönemde ünlü Milli Demokratik Devrim (MDD) tezlerini geliştirdi Arkadaşlarıyla birlikte kitlesel bir nitelik kazanmaya başlayan gençlik hareketinin Deniz Gezmiş, Mahir Çayan gibi liderleriyle ilişkiye geçti MDD kısa süre içinde solcu gençlik hareketi içinde önemli bir etkinlik sağladı ve Türkiye’de, 68 kuşağı gençlik hareketinin devrimci ve Marksist bir nitelik kazanmasında rol oynadı

Mihri Belli, 12 Mart 1971 darbesinin ardından yakalanmamak için yurt dışına çıktı Bir süre Filistin Kurtuluş Örgütü'nün konuğu oldu Ardından Türkiye’ye giriş yaptı Ama birkaç ay sonra tekrar yurtdışına çıkarak Batı Avrupa'ya geçti Orada bir süre kalarak Yurtsever dergisinin yayınlanmasına yardımcı oldu Ecevit’in önderliğindeki CHP’nin en büyük parti olarak çıktığı 1973 seçiminde Türkiye’deydi

1974 Af Yasasından sonra arkadaşlarıyla birlikte 1975'de Türkiye Emekçi Partisi'ni kurdu Parti kurulur kurulmaz Sıkıyönetim Mahkemesi savcılığı harekete geçti Program ve tüzükte Kürt sözcüğünün kaldılmasını istedi Aradan yıllar geçtikten sonra Anayasa Mahkemesi harekete geçti ve Partiyi Kürtlere eşit haklerı savunduğu için TEP’i kapattı

1979'da kendisine suikast girişiminde bulunuldu Saldırıda ağır yaralandı 12 Eylül 1980 darbesinden sonra, 1981 sonlarına doğru yurt dışına çıktı Bir süre Ortadoğu'da kaldı “Faşizme Karşı Birleşik Cephe” nin kuruluşuna katıldı

Oradan İsveç'e geçti Tüm bu süreç boyunca Kürt hareketini yakından izledi 1992'de Türkiye'ye döndü 1997’de Abdullah Öcalan ile buluşarak Kürt sorunun fedarasyona gidilmeden de üniter devlet çatısı altında eşitlik temeli üzerinde gönüllü birliğin kurulabileceği konusunda görüş birliğine vardıkları uzun bir görüşme yaptılar Bu görüşme sonradan kitap olarak yayınlandı

1996'da ÖDP, 2002 de de SDP kurucusu oldu 3 Kasım 2002 genel seçimlerinde DEHAP’tan İstanbul birinci bölgeden aday oldu

2005'te 50 yıl önce hapiste yaptığı portreler, “Hapisaneden çizgiler” adı altında sergilendi

Toplam 11 sene hapis, 18 sene zorunlu sürgün yaşadı 2006 yılında 90'ıncı yaşı kutlandı

Belli başlı kitapları:
* (Rigas’ın Dediği) – Türkçe – İngilizce
* (Eine Analyse der türkischen Linken) - Almanca (Türk Solu – Dün, Bugün) - Türkçe - İngilizce
* (Türkiye: Yapı, Ulusal Sorun) - Türkç - İngilizce (İnsanlar Tanıdım) - Türkçe (1997) *(Gurbetten Notlar) - Türkçe (1998)
* (Gerilla Anıları) - Türkçe (2000)
* (Asıl Mesele O Kiraz Ağaçları) (2002)
* İnsanlar Tanıdım, Mihri Belli'nin Anıları / Mayıs 1999 / 3 baskı Aralık 2002