Mustafa Suphi Kimdir? - Mustafa Suphi Hakkında

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

1883-1921 yılları arası yaşamış siyaset adamı

İstanbul Hukuk Fakültesi�ni bitirdikten sonra, 1910�da Paris�e giderek iki yıl ekonomi eğitimi gördü

Yurda döndükten sonra, İstanbul Yüksek Ticaret Okulu�nda hukuk, Yüksek Öğretmen Okulu�nda ekonomi dersleri verdi

İfham Gazetesi ve yayınlarını yönetti

Tanin, Servet-i Fünun ve Hak gazetelerine yazılar yazdı

İttihat ve Terakki�nin baskıcı yönetimine karşı olan Mustafa Suphi, sadrazam Mahmud Şevket Paşa�nın öldürülmesi olayı gerekçe gösterilerek 1913�te 15 yıl mahkumiyetle Sinop�a sürüldü

Bir grup arkadaşıyla küçük bir tekneye binerek siyasal mülteci olarak Çarlık Rusyası�na gitti (1914)

I

Dünya Savaşı�nın çıkması üzerine Çar hükümetince önce Kaluga savaş tutsakları kampına, ardından Urallar�a gönderildi

1915�te Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi�nin Bolşevik kanadına girdi

1917 Ekim Sosyalist Devrimi�nden sonra, Moskova�ya gitti

Tatar-Başkırt devrimcileriyle birlikte Yeni Dünya gazetesini çıkarmaya başladı

25 Temmuz 1918�de Moskova�da toplanan Türk Sol Sosyalistleri Birinci Kurultayı�nın örgütçülüğünü ve yöneticiliğini yaptı

Kurultaya katılan grupların birleşerek oluşturduğu örgütün başkanı seçildi

Moskova�da düzenlenen Müslüman Komünistler I

Kongresi�nde Halk Komiserliği�ne bağlı olarak kurulan Doğu Halkları Merkezi Bürosu�nun Türk Seksiyonu Başkanı oldu

Aralık 1918�de Petrograd�da yapılan Uluslararası Devrimciler Toplantısı�na ve Mart 1919�da Moskova�da toplanan III

Enternasyonal�in birinci kongresine Türk delegesi olarak katıldı

I

Dünya Savaşı tutsaklarını Türk Kızılordu Birliği olarak örgütledi

10 Eylül 1920�de Bakü�de toplanan Birinci ve Umumi Türk Komünistleri Kongresi�nde yapılan seçimlerde TKP�nin başkanı oldu

Mustafa Kemal�le birçok kez yazıştıktan sonra, aralarında TKP Genel Sekteri Ethem Nejat ve Merkez Komitesi üyelerinin bulunduğu bir grup arkadaşıyla beraber Ankara�ya gelmek üzere yola çıktı

Kars�ta gruptan iki kişi tutuklandı

Erzurum�da Muhafaza-i Mukaddesat Cemiyeti üyelerinin gösterileriyle karşılaştılar

Mustafa Suphi, Kazım Karabekir�le görüştü

Buradan Trabzon�a gelen ve benzeri gösterilerle karşılanan Mustafa Suphi, karısı ve ondört arkadaşıyla, kayıkçılar kahyası Yahya�nın verdiği bir motorla denize açıldıktan bir süre sonra arkalarından gönderilen motordaki silahlı kişilerce Sürmene açıklarında öldürüldü

10-21-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Mustafa Suphi Kimdir? - Mustafa Suphi Hakkında 1883-1921 yılları arası yaşamış siyaset adamı İstanbul Hukuk Fakültesi�ni bitirdikten sonra, 1910�da Paris�e giderek iki yıl ekonomi eğitimi gördü Yurda döndükten sonra, İstanbul Yüksek Ticaret Okulu�nda hukuk, Yüksek Öğretmen Okulu�nda ekonomi dersleri verdi İfham Gazetesi ve yayınlarını yönetti Tanin, Servet-i Fünun ve Hak gazetelerine yazılar yazdı İttihat ve Terakki�nin baskıcı yönetimine karşı olan Mustafa Suphi, sadrazam Mahmud Şevket Paşa�nın öldürülmesi olayı gerekçe gösterilerek 1913�te 15 yıl mahkumiyetle Sinop�a sürüldü Bir grup arkadaşıyla küçük bir tekneye binerek siyasal mülteci olarak Çarlık Rusyası�na gitti (1914) I Dünya Savaşı�nın çıkması üzerine Çar hükümetince önce Kaluga savaş tutsakları kampına, ardından Urallar�a gönderildi 1915�te Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi�nin Bolşevik kanadına girdi 1917 Ekim Sosyalist Devrimi�nden sonra, Moskova�ya gitti Tatar-Başkırt devrimcileriyle birlikte Yeni Dünya gazetesini çıkarmaya başladı 25 Temmuz 1918�de Moskova�da toplanan Türk Sol Sosyalistleri Birinci Kurultayı�nın örgütçülüğünü ve yöneticiliğini yaptı Kurultaya katılan grupların birleşerek oluşturduğu örgütün başkanı seçildi Moskova�da düzenlenen Müslüman Komünistler I Kongresi�nde Halk Komiserliği�ne bağlı olarak kurulan Doğu Halkları Merkezi Bürosu�nun Türk Seksiyonu Başkanı oldu Aralık 1918�de Petrograd�da yapılan Uluslararası Devrimciler Toplantısı�na ve Mart 1919�da Moskova�da toplanan III Enternasyonal�in birinci kongresine Türk delegesi olarak katıldı I Dünya Savaşı tutsaklarını Türk Kızılordu Birliği olarak örgütledi 10 Eylül 1920�de Bakü�de toplanan Birinci ve Umumi Türk Komünistleri Kongresi�nde yapılan seçimlerde TKP�nin başkanı oldu Mustafa Kemal�le birçok kez yazıştıktan sonra, aralarında TKP Genel Sekteri Ethem Nejat ve Merkez Komitesi üyelerinin bulunduğu bir grup arkadaşıyla beraber Ankara�ya gelmek üzere yola çıktı Kars�ta gruptan iki kişi tutuklandı Erzurum�da Muhafaza-i Mukaddesat Cemiyeti üyelerinin gösterileriyle karşılaştılar Mustafa Suphi, Kazım Karabekir�le görüştü Buradan Trabzon�a gelen ve benzeri gösterilerle karşılanan Mustafa Suphi, karısı ve ondört arkadaşıyla, kayıkçılar kahyası Yahya�nın verdiği bir motorla denize açıldıktan bir süre sonra arkalarından gönderilen motordaki silahlı kişilerce Sürmene açıklarında öldürüldü