Cins İsim Nedir

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

cins isim neye denir, cins isim hakkında, cins isim ile ilgili bilgiler, cins isim bilgi, cins isim hakkında bilgi, cins isim ne demektir, cins isim anlamı, cins isim ile ilgili bilgi,

Aynı cinsten olan varlıkların ortak isimleridir

Dilin temel kavramları cins (tür) isimleridir

taş, yol, ağaç, ırmak, kitap, dergi, yaprak, ev, çocuk, su, sıra, hayal, düşünce, sıla, özlem, taraf, ceza…

Cins isimlerinde kelime ile ifade edilen anlam arasında sıkı bir ilişki vardır: İsim, tanıttığı varlığı veya kavramı çağrıştırır

Cins isimleri herkes tarafından tanınır ve bilinir

Tür adı olan her kelime, o türden tek varlığı anlattığı gibi; biçimce çoğullanmadığı hâlde o türün tümünü ya da bir bölümünü de anlatabilir:

İnsan, düşünen, konuşan bir varlıktır

(bütün insanlar)

Çiçek, susuzluktan kurumuş

(herhangi bir çiçek)

Başlıca Cins İsimleri

1

Vücudun bölümleri ve organ isimleri: baş, kol, el, ayak…

2

Akrabalık isimleri: ana, baba, kardeş, dayı, hala, teyze…

3

Araç, eşya isimleri: kaşık, makas, bardak, iplik, iğne…

4

Hayvan ve bitki isimleri: kedi, kartal, fındık, ceviz, kiraz…

5

Kavramlar: düşünce, hedef, zekâ, temenni…

6

İş, meslek; meslek sahibi isimleri: öğretmenlik, öğretmen, avukat, işçi, memur, profesyonel, futbolcu…

7

Giyecek isimleri: ceket, ayakkabı, gömlek, eldiven…

8

Yiyecek isimleri: elma, yemek, ekmek, biber…

9

İçecek isimleri: su, meşrubat, gazoz…

10

Sayı isimleri: on, beş yüz, bir…

11

Renk isimleri: sarı, kıpkırmızı, mor…

12

Nitelik isimleri: büyük, kocaman, dairesel…

13

Zaman isimleri: ay, saat, dakika, yıl…

14

Soru

Kelimeleri: ne, kim, hangi…

Bazı cins isimlerin özel isim olarak kullanıldığı görülür:

tırmık: bir ziraat aleti

Tırmık: bir kedinin özel adı

ozan: şair

Ozan: erkek ismi

hürriyet: bağımsızlık

Hürriyet: gazete adı

Dünya, güneş ve ay kelimeleri terim olarak (astronomi ve coğrafya terimi) kullanılıyorsa özel isim; diğer anlamlarında (gerçek, mecaz, yan, eş, deyim vb

) kullanılıyorsa cins ismi olur:

Ay’ın yakından çekilmiş fotoğrafları insanlığı pek şaşırtmıştı

Yazın Güneş ışınları Dünya’ya dik olarak gelir

Türkiye’nin birçok yerinde insanlar Güneş tutulmasını seyretti

Sabahtan beri dünya kadar yer dolaştık

Şair sevgilisinin yüzünü aya benzetir

(ayın kendisine değil, görünüşüne)

10-21-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Cins İsim Nedir cins isim neye denir, cins isim hakkında, cins isim ile ilgili bilgiler, cins isim bilgi, cins isim hakkında bilgi, cins isim ne demektir, cins isim anlamı, cins isim ile ilgili bilgi, Aynı cinsten olan varlıkların ortak isimleridir Dilin temel kavramları cins (tür) isimleridir taş, yol, ağaç, ırmak, kitap, dergi, yaprak, ev, çocuk, su, sıra, hayal, düşünce, sıla, özlem, taraf, ceza… Cins isimlerinde kelime ile ifade edilen anlam arasında sıkı bir ilişki vardır: İsim, tanıttığı varlığı veya kavramı çağrıştırır Cins isimleri herkes tarafından tanınır ve bilinir Tür adı olan her kelime, o türden tek varlığı anlattığı gibi; biçimce çoğullanmadığı hâlde o türün tümünü ya da bir bölümünü de anlatabilir: İnsan, düşünen, konuşan bir varlıktır (bütün insanlar) Çiçek, susuzluktan kurumuş (herhangi bir çiçek) Başlıca Cins İsimleri 1 Vücudun bölümleri ve organ isimleri: baş, kol, el, ayak… 2 Akrabalık isimleri: ana, baba, kardeş, dayı, hala, teyze… 3 Araç, eşya isimleri: kaşık, makas, bardak, iplik, iğne… 4 Hayvan ve bitki isimleri: kedi, kartal, fındık, ceviz, kiraz… 5 Kavramlar: düşünce, hedef, zekâ, temenni… 6 İş, meslek; meslek sahibi isimleri: öğretmenlik, öğretmen, avukat, işçi, memur, profesyonel, futbolcu… 7 Giyecek isimleri: ceket, ayakkabı, gömlek, eldiven… 8 Yiyecek isimleri: elma, yemek, ekmek, biber… 9 İçecek isimleri: su, meşrubat, gazoz… 10 Sayı isimleri: on, beş yüz, bir… 11 Renk isimleri: sarı, kıpkırmızı, mor… 12 Nitelik isimleri: büyük, kocaman, dairesel… 13 Zaman isimleri: ay, saat, dakika, yıl… 14 Soru Kelimeleri: ne, kim, hangi… Bazı cins isimlerin özel isim olarak kullanıldığı görülür: tırmık: bir ziraat aleti Tırmık: bir kedinin özel adı ozan: şair Ozan: erkek ismi hürriyet: bağımsızlık Hürriyet: gazete adı Dünya, güneş ve ay kelimeleri terim olarak (astronomi ve coğrafya terimi) kullanılıyorsa özel isim; diğer anlamlarında (gerçek, mecaz, yan, eş, deyim vb) kullanılıyorsa cins ismi olur: Ay’ın yakından çekilmiş fotoğrafları insanlığı pek şaşırtmıştı Yazın Güneş ışınları Dünya’ya dik olarak gelir Türkiye’nin birçok yerinde insanlar Güneş tutulmasını seyretti Sabahtan beri dünya kadar yer dolaştık Şair sevgilisinin yüzünü aya benzetir (ayın kendisine değil, görünüşüne)