Cümlenin Dolaylı Tümleçi Nasıl Bulunur , Dolaylı Tümleç Ne Demek

Cümlenin Dolaylı Tümleçi nasıl bulunur , Dolaylı Tümleç ne demek

Yer Tamlayıcısı (Dolaylı Tümleç)

Dolaylı tümleç, yüklemi yaklaşma, bulunma ayrılma bildirerek tamla*yan ögedir Dolaylı tümleçfiilin yerini ve yönünü gösterdiği için bu ögeye yer tamlayıcısı da denir

Dolaylı tümleç yaklaşma hâli (-a, -e), bulunma hâli (-da, -de; -ta, -te) ve ayrılma hâli (-dan, -den; -tan, -ten) ekleriyle yükleme bağlanan kelime veya kelime grubudur İsim veya isim soylu bir kelime ya da kelime grubunun dolaylı tümleç olabilmesi için bu hâl eklerinden birini mutlaka almasışarttır

Dolaylı tümleci bulmak için yükleme kime, kimde, kimden; neye, nereye, nerede, nereden sorularından uygun olanı sorulur:

Güneş girmeyen eve doktor girer

İşten çıkmış, yorgun argın servise yürüyordu

“Eyvâh! Beş on kâfirin Îmanına kandık;

Bir uykuya daldık ki cehennemde uyandık”

(Mehmet Âkif)

“Düz ovadan sarpa çekme yolunu

Ver mektebe okutsunlar oğlunu

Doğru at adımın sakın kolunu

Zehirli akrebe yılana ne dersin

(Âşık Veysel)

“Ormanda büyüyen adam azgını

Çarşıda, pazarda seyrân beğenmez”

(Seyrânî)

“Bayramlarda, düğünlerde

Toplantıda, yığınlarda

Sıkılınca dar günlerde

Türküz türküçağırırız”

(Aşık Veysel)

Akacak kan damarda durmaz

İşten artmaz, dişten artar

Yaklaşma, bulunma, ve ayrılma hâli ekini alan zaman, hâl ve miktar zarflarının dolaylı tümleç değil, zarf tümleci olduğu unutulmamalıdır:

“Sabahtan uğradım ben bir güzele”

(Karacaoğlan)

Perdeler birbiri ardınca birden kapandı

Sahilde tek başına dolaşıyordu

Eylülde gel