Belirtme Sıfatlarına Örnekler

Belirtme Sıfatlarına Örnekler, Belirtme Sıfatlarına Örnek, Belirtme Sıfatları, Belirtme Sıfatı nedir, Belirtme Sıfatları hakkında,

a) İşaret Sıfatları: Varlıkların yerlerini işaret yoluyla belirten “bu, şu, o” sözcükleridir Bu sözcükler, adlara yöneltilmiş “hangi” sorusunun yanıtıdır

Örnek:

-Hangi araba?

-Bu araba, şu araba, o araba

-Hangi iş?

-Bu iş

* O film güzeldi

* Bu insanlara acıyın

* Şu vapur kalkacak

* Öteki bahçe daha güzel

* Beriki kayık batabilir

* Böyle eserler okumalısınız

* Şöyle bir araba almalıyım

b) Belgisiz Sıfatlar: Varlıkların nitelik ve niceliklerini belli belirsiz bil-diren sözcüklerdir

Örnekler:

* Bazı insanlar ==> (Nitelikte belirsizlik)

* Bir adam ==> (Nitelikte belirsizlik)

* Herhangi bir iş ==> (Nitelikte belirsizlik)

* Şöyle böyle yazı ==> (Nitelikte belirsizlik)

* Tüm sanatçılar ==> (Nicelikte belirsizlik)

* Birkaç kişi ==> (Nicelikte belirsizlik)

* Bütün sınıflar (Nicelikte belirsizlik)

* Pek çok ev ==> (Nicelikte belirsizlik)

* Çok para ==> (Nicelikte belirsizlik)

* İki üç araba ==> (Nicelikte belirsizlik)

* Şuralardaki evler ==> (Yerlerde belirsizlik)

* Böyle kararlar ==> (Nitelikte belirsizlik)

* Birtakım düşünceler ==> (Nitelikte belirsizlik)

* Başka iş ==> (Nitelikte belirsizlik)

* Birkaç soru sorayım

* Kimi ülkeler çok zengin

* Bazı romanlar güzeldir

* Birçok yazar gelmişti

* Tüm hayvanlara acıyalım

* Hiçbir canlı izi yoktu

* Her sözcük bir anlam taşır

* Herhangi bir adam değil o

Uyarı: Belgisiz sıfatların çoğu, çekim eki alınca belgisiz adıla dönüşür

Örnek:

* Bazı adamlar (sıfat) ==> Bazısı (adıl)

* Çok para (sıfat) ==> Çoğu (adıl)

* Bir adam (sıfat) ==> Biri (adıl)

c) Soru Sıfatları: Varlıkların nitelik ve niceliklerini soru yoluyla belirten, yanıtı sıfat ya da niteleme, belirtme öbeği olan soru sözcükleridir

Nasıl iş?

Nasıl bir iş arıyorsun?

Kaç liraya aldın?

Bunu kaç liraya aldın?

Kaçıncı yıl?

Kuruluşun kaçıncı yılım kutluyorsunuz?

Kaçar kişi?

Bu işler için kaçar kişi gerekir?

Kaçta kaç hisse?

Bu şirketin kaçta kaç hissesi senin?

Hangi ev?

Hangi evde oturuyorsunuz?

Ne gün?

Onlar ne gün geleceklermiş?

* Hangi kuşlar güzel öter?

* Bunu kaç liraya aldın?

* Oraya ne gün gidelim?

* Neredeki yol onarım görüyor?

* Sen kaçıncı soruyu çözemedin?

* Nasıl kitaplar alalım?

* Ne kadar para istiyor?

* Kaçta kaç pay alacaksın?

Uyarı: Soru sıfatlan, çekim eki alınca soru adılına dönüşür

Örnek:

* Hangi masa (sıfat) ==> hangisi (adıl)

* Kaç liraya (sıfat) ==> kaça (adıl)

* Kaçıncı yıl (sıfat) ==> kaçıncısı (adıl)

d) Sayı Sıfatları: Varlıkların sayısal durumlarını kesin olarak belirten sözcüklerdir Bunlar da kendi içinde; asıl sayı, sıra sayı, üleştirme sayı ve kesir sayı sıfatı olmak üzere dörde ayrılır

I) Asıl sayı sıfatları: Varlıkların sayısını kesin olarak bildiren sözcüklerdir Tüm doğal sayılar asıl sayı sıfatı olarak kullanılabilir

Bir sözcüğün asıl sayı sıfatı sayılabilmesi için adlara yöneltilmiş “kaç” sorusunun yanıtı olması gerekir

Örnek:

-Kaç ev?

-Bir, iki, üç, dört, beş,… bin, …ev

-Kaç kişi?

-Tek (bir) kişi

-Kaç lira?

İki bin lira

Bir milyon lira

Dokuz yüz doksan dokuz lira

II) Sıra sayı sıfatları: Varlıkların sırasını ya da derecesini bildiren sözcüklerdir Bir sözcüğün sıra sayı sıfatı sayılabilmesi için varlıklara yöneltilmiş “kaçıncı” sorusunun yanıtı olması gerekir

Sıra sayı sıfatlan, doğal sayıların sonlarına “-nci” eki getirilerek yapılır

Örnek:

-Kaçıncı yıl?

-Birinci, ikinci, üçüncü, … bininci, … yıl

-Kaçıncı kilometre?

-Sıfırıncı, beşinci, yüzüncü, … kilometre

Uyarı: “İlk” ve “son” sözcüklerinin “sıra sayı sıfatı” sayılabilmesi için yerlerine “birinci” ya da “üçüncü, beşinci” gibi bir sıra sayı sıfatının getirilebilmesi gerekir

III) Üleştirme sayı sıfatları: Çok sayıda varlığın, çok sayıda varlık arasında eşit olarak paylaştırıldığını bildiren sözcüklerdir

Bir sözcüğün üleştirme sayı sıfatı sayılabilmesi için adlara yöneltilmiş “kaçar” sorusunun yanıtı olması gerekir

Üleştirme sayı sıfatlan, doğal sayıların sonlarına “-er” ekinin getirilmesiyle oluşur

Örnek:

-Kaçar lira?

-Birer, ikişer, üçer, dörder,… biner,… lira

-İkişer bin lira, üçer milyon lira …

-Kaçar kişi?

-İkişer, üçer … kişi

IV) Kesir sayı sıfatları: Eşit parçalara bölünmüş bir varlığın parçalarından birini, birkaçını ya da parçaların tümünü gösteren sıfatlara “kesir sayı sıfatı” denir

Bir sözcüğün kesir sayı sıfatı sayılabilmesi için adlara yöneltilmiş “kaçta kaç” sorusunun yanıtı olması gerekir

Örnek:

* yarım ekmek

* tam bilet

* çeyrek aspirin

Uyarı: “Çeyrek, yarım, tam” sözcükleri, niteleme sıfatı olarak da kullanılabilir

Örnek:

* Yarım iş bırakılmaz==> niteleme sıfatı

* Tam kadro geldiler ==> niteleme sıfatı

* Çeyrek aklıyla bizi kandıracak ==> niteleme sıfatı

Uyarı: Kesir sayı sıfatlan “dörtte bir, dörtte üç ya da yüzde on, yüzde elli” gibi sözcükten oluşuyorsa,

1 sözcük ad, ikincisi sıfattır Bunlar öbek halindeki kesir sayı sıfatlandır

-Kaçta kaç hisse?

-Yüzde on, yüzde elli,… hisse

-Kaçta kaç ekmek?

-Dörtte bir, dörtte üç… ekmek

V) Topluluk sayı sıfatları

* İkiz bebek

* Üçüz bebek