İnsan Beyni Proje Olarak Nasıl Yapılır

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

insan beyni proje olarak nasıl yapılır

Dünyanın en popüler bilim dergilerinden BBC Focus son sayısında yapay beyin projesini kapağına taşıdı

İlk kez bilgisayar bilimcisi Alan Turing’in hayal ettiği yapay beyin projesi birkaç farklı merkezde deneniyor

Ancak bunlardan en iddialısı İsviçre’deki prestijli Federal Lozan Politeknik Okulu’nun çalışmalarını yürüttüğü proje

Profesör Henry Markram tarafından yönetilen proje Avrupa Komisyonu tarafından verilecek 1 milyar euro ödüllü yarışmada seçilen 6 finalistten biri oldu

1 trilyon işlem yapacak

Projenin amacı ise 86 milyar sinir hücresinden oluşan beynin aynısını yapmak değil, tüm işlevini silikon, yazılım ve kablolar ile bir bilgisayara taşımak

Bunun için proje yöneticilerinin saniyede 1 trilyon işlem yapabilen bir bilgisayara ihtiyaçları var

Ancak günümüzde bu güçte bir süper bilgisayar bulunmuyor

Markram’ın ekibi daha önce de fare beyninde 10 bin sinir hücresi içeren bir kanalı üretti

Bu kanal tam 30 milyon işlem yapabiliyordu

Ekip son yıllarda benzer 100 kanal daha yapmayı başardı

Projenin sözcüsü Richard Walker yapay bir beyni oluşturmanın bir çok hastalığa yeni tedaviler bulunmasında yardımcı olacağını söyledi

Walker, “Eğer şizofreninin moleküler bir bozukluk nedeniyle oluştuğunu bilseydik yapay bir modelde yeniden canlandırabilir ve deneyler yapabilirdik

Bu gibi deneyleri laboratuarda yapmak imkansız” diye konuştu

Yıl sonunda belli olacak

Markram ekibiyle birlikte yıl sonuna doğru büyük ödülün sahibi olmaya hak kazanırsa dünyanın 100 farklı araştırma merkezinden bilim insanlarını bir araya getirip araştırmaya katacağını açıkladı

Ancak projede alınacak daha çok yol var

Tabii gerçekten yapılıp yapılamayacağı da bilim dünyasında tartışılmaya devam ediyor

Zürih Nöroinformatik Enstitüsü’nden Profesör Rodney Douglas, “Beynin tarifi onun nasıl çalıştığını göstermez” diyerek projeye karşı çıkıyor

Nöroloji bilimindeki gelişmeler

1852: Alman fizikçi Hermann von Helmholtz sinir akımlarının hızını ölçmeyi başardı

Sinir akımının sanılanın aksine ölçülmeyecek kadar hızlı olmadığını ortaya koydu

1897: İngiliz fizyolog Charles Sherrington iki komşu nöronun çıkıntılarının birbiriyle temas ettikleri bölge anlamına gelen sinaps terimini buldu

1906: İspanyol sinirbilimci Santiago Ramon y Cajal beynin mikroskopik yapısıyla ilgili araştırmaları nedeniyle modern sinirbilimin babası olarak kabul ediliyor

1921: Farmakolog Otto Loewi sinirlerin çalışmasında kimyevi maddelerin önemini ispat eden isim olmuştu

1944: İngiliz matematikçi ve bilgisayar bilimcisi Alan Turing bir makinenin beynin yapabileceği her şeyi yapabileceğine inanıyordu

1952: İngiliz fizyologlar Alan Hodgkin ve Andrew Huxley bir nöronun canlandırılması halinde neler olacağına dair çalışmalar yaptı

1959: Nörobiyolog David Hubel ve Torsten Wiesel kedilerin görüş sistemine dair bir araştırma yayımladı

1988: ABD’li bilgisayar uzmanı Carver Mead beynin mimarisini taklit eden sistemler üzerine çalışmıştı

1990: Japon araştırmacı Seiji Ogawa ve ekibi kan akışını inceleyerek beyindeki aktiviteleri ölçen bir teknik geliştirdi

1998: Nörobiyolog Rod MacKinnon ilk kez bir nörondaki iyon kanalının 3 boyutlu haritasını çıkardı

2012: Nörobilimci Henry Markram insan beyni projesi fikrini geliştiriyor

10-21-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	İnsan Beyni Proje Olarak Nasıl Yapılır insan beyni proje olarak nasıl yapılır Dünyanın en popüler bilim dergilerinden BBC Focus son sayısında yapay beyin projesini kapağına taşıdı İlk kez bilgisayar bilimcisi Alan Turing’in hayal ettiği yapay beyin projesi birkaç farklı merkezde deneniyor Ancak bunlardan en iddialısı İsviçre’deki prestijli Federal Lozan Politeknik Okulu’nun çalışmalarını yürüttüğü proje Profesör Henry Markram tarafından yönetilen proje Avrupa Komisyonu tarafından verilecek 1 milyar euro ödüllü yarışmada seçilen 6 finalistten biri oldu 1 trilyon işlem yapacak Projenin amacı ise 86 milyar sinir hücresinden oluşan beynin aynısını yapmak değil, tüm işlevini silikon, yazılım ve kablolar ile bir bilgisayara taşımak Bunun için proje yöneticilerinin saniyede 1 trilyon işlem yapabilen bir bilgisayara ihtiyaçları var Ancak günümüzde bu güçte bir süper bilgisayar bulunmuyor Markram’ın ekibi daha önce de fare beyninde 10 bin sinir hücresi içeren bir kanalı üretti Bu kanal tam 30 milyon işlem yapabiliyordu Ekip son yıllarda benzer 100 kanal daha yapmayı başardı Projenin sözcüsü Richard Walker yapay bir beyni oluşturmanın bir çok hastalığa yeni tedaviler bulunmasında yardımcı olacağını söyledi Walker, “Eğer şizofreninin moleküler bir bozukluk nedeniyle oluştuğunu bilseydik yapay bir modelde yeniden canlandırabilir ve deneyler yapabilirdik Bu gibi deneyleri laboratuarda yapmak imkansız” diye konuştu Yıl sonunda belli olacak Markram ekibiyle birlikte yıl sonuna doğru büyük ödülün sahibi olmaya hak kazanırsa dünyanın 100 farklı araştırma merkezinden bilim insanlarını bir araya getirip araştırmaya katacağını açıkladı Ancak projede alınacak daha çok yol var Tabii gerçekten yapılıp yapılamayacağı da bilim dünyasında tartışılmaya devam ediyor Zürih Nöroinformatik Enstitüsü’nden Profesör Rodney Douglas, “Beynin tarifi onun nasıl çalıştığını göstermez” diyerek projeye karşı çıkıyor Nöroloji bilimindeki gelişmeler 1852: Alman fizikçi Hermann von Helmholtz sinir akımlarının hızını ölçmeyi başardı Sinir akımının sanılanın aksine ölçülmeyecek kadar hızlı olmadığını ortaya koydu 1897: İngiliz fizyolog Charles Sherrington iki komşu nöronun çıkıntılarının birbiriyle temas ettikleri bölge anlamına gelen sinaps terimini buldu 1906: İspanyol sinirbilimci Santiago Ramon y Cajal beynin mikroskopik yapısıyla ilgili araştırmaları nedeniyle modern sinirbilimin babası olarak kabul ediliyor 1921: Farmakolog Otto Loewi sinirlerin çalışmasında kimyevi maddelerin önemini ispat eden isim olmuştu 1944: İngiliz matematikçi ve bilgisayar bilimcisi Alan Turing bir makinenin beynin yapabileceği her şeyi yapabileceğine inanıyordu 1952: İngiliz fizyologlar Alan Hodgkin ve Andrew Huxley bir nöronun canlandırılması halinde neler olacağına dair çalışmalar yaptı 1959: Nörobiyolog David Hubel ve Torsten Wiesel kedilerin görüş sistemine dair bir araştırma yayımladı 1988: ABD’li bilgisayar uzmanı Carver Mead beynin mimarisini taklit eden sistemler üzerine çalışmıştı 1990: Japon araştırmacı Seiji Ogawa ve ekibi kan akışını inceleyerek beyindeki aktiviteleri ölçen bir teknik geliştirdi 1998: Nörobiyolog Rod MacKinnon ilk kez bir nörondaki iyon kanalının 3 boyutlu haritasını çıkardı 2012: Nörobilimci Henry Markram insan beyni projesi fikrini geliştiriyor