Solunum Sistemindeki Yapı Ve Organlar Nelerdir

Solunum sistemindeki yapı organlar şu organlardan oluşur

ağız

burun

yutak

gırtlak

soluk borusu

akciğer

bronş (ya da bronşçuk)

Burun, solunum sisteminin dışarı açılan kısmıdır Burun içindeki kıllar ve nemli yüzey havanın içindeki tozların tutulmasını sağlar Ayrıca burun içindeki nemli yüzey ve burun içinin kıvrımlı oluşu soğuk havalarda, havanın ısınarak akciğerlere gitmesini sağlar Burnun en uç kısmındaki koklama sinir uçları havadaki küçük parçacıklar tarafından uyarılarak koku alma faaliyetini yapar

Yutak, yutak ağız ve burun boşluğunu, soluk ve yemek borusuna birleştiren kısımdır

Soluk borusu, yutak ile akciğer arasında kalan 10-12cm uzunluğundaki borudur Soluk borusunun başlangıç bölümü gırtlaktır Gırtlakta ses telleri vardır Ayrıca küçük dil yutkunurken soluk borusunu kapatır Soluk borusunun iç yüzeyi nemli ve tüylerle kaplıdır Bunlar soluk borusuna kaçan toz vb maddeleri yakalayarak öksürük ve balgamla dışarı atar Soluk borusunun alt kısmı bronş adı verilen iki kola ayrılır Bronşlardan biri sağ, diğeri sol akciğere bağlanır Soluk borusu üst üste dizilmiş kıkırdak halkalardan oluşmuştur

Akciğerler, göğüs kafesi içinde yer alır ve akciğerler solunumun en önemli organlarından biridir Akciğerler Plevra adı verilen sağlam bir zarla çevrilir Akciğerleri darbe, basınç gibi dış etkenlerden korur Akciğerler sağ ve sol olmak üzere iki parçadır Ayrıca her bir parça lob denilen bölümlere ayrılmıştır Sağ akciğer üç, sol akciğer ise iki lobdan oluşur Bronşlar akciğerlere girdikten sonra daha ince dallara ayrılır Bu ince dallara bronşçuk denir Bronşçuklar üzüm salkımı şeklinde hava keseleri ile sonlanır Bu hava keselerine alveol denir Alveoller akciğer yüzeyinin daha geniş olmasını sağlar Bu özellik solunumu kolaylaştırır Hava ile kan arasındaki gaz alışverişi alveollerde yapılır

Soluduğumuz hava normalde %21 oksijen, %78 azot, %1 oranında diğer gazları içermektedir İnsan soluduğumuz havada bulunan %21 oranındaki oksijenin sadece %5-%6 sını kullanırız

Solunum Sistemi Organları, Solunum Sistemi Organları Nelerdir, Solunumla ilgili organlar nedir,

Solunum sistemi burun, ağız, farinks (yutak), larinks (gırtlak), trakea (soluk borusu), bronşlar, bronsioller, ve alveollerden oluşur Trakeadan sonra ilk dallanan yapılara bronşlar, broşlardan sonraki daha dar çaplı yapılara da bronsioller denilmektedir

Burun : Havanın akciğerlere giriş yeridir Burun boşluğu nasal kemiklerle desteklenmiştir Burun boşluğunun sırt, yani dış yan kısmı damarlı solunum mukozası ile kaplıdır Bu mukozada mukus salgısı yapan özelleşmiş hücreler bulunmaktadır

Burun yoluyla alınan hava içerisindeki toz ve partiküller öncelikle burun kılları tarafından tutulmaya çalışılır Böylelikle akciğerlere mümkün olan en temiz hava ulaşmış olur Ayrıca burundan alınan havayla akciğerlere giren hava ısıtılır

Burun boşluğunun üst kısmında doku epiteli yer alır

Burun boşluğunun tabanında sert damak (palatum durum) bulunur

Yutak (Farinks): Solunum sistemi ile sindirim sistemini birbirinden ayıran bölümdür Farinksin üst bölümü (nazofarinks) yumuşak damakla ağız boşluğu ve burun boşluğunu birbirinden ayırır Alt bölümü (laringofarinks) ise trake ve özofagusla bağlantı yapar

Gırtlak (Larinks): Soluk alma sırasında, hava ağız ya da burundan farenkse geçer Farenks hem yiyecekler hem de hava için ortak bir geçiş yoludur Farinks 2 tüpe ayrılır, birisi özafagustur ve buradan yiyecekler mideye geçer, diğeri ise larinksdir ve bu da havayolunun bir parçasıdır Farenks sesin çıkartıldığı yerdir Ses telleri larinkste bulunur, geçen havanın bu telleri titretmesi ile ses oluşur Larinks trakea denilen uzun bir tüpe açılır

Soluk Borusu (Trakea): Trakea yaklaşık 2-5 cm genişliğinde ve 10 cm kadar uzunlukta olan boru şeklinde bir yapıdır Trakea sağ ve sol 2 tane ana bronşa ayrılır Bir bronş sağ akciğere bir bronş da sol akciğere girer Ana bronşlar akciğere girdikten sonra dallanması devam eder, ve her bir dallanma daha dar, daha kısa, ve daha çok sayıda tüp oluşması ve ağaç gibi bir yapı oluşturması ile sonuçlanır Bu küçük dallanmalar bronşiyol olarak adlandırılır Bronşiyoller bronşlara göre daha fazla düz kas içerirler

Akciğerler : Göğüs boşluğu içerisinde en fazla hacmi kaplayan akciğerler 2 tane olup, süngerimsi yapıda, rengi açık pembe olan organlardır Akciğerler dıştan göğüs kafesi ve alttan da göğüs ve karın boşluğunu ayıran diyaframla çevrilmişlerdir

Sağ akciğer 3, sol akciğer 2 bölümden yapılmıştır Bu bölümlere lob denir Sol akciğerin 3 lobunun yerlni kalp almıştır Sağ akciğer lobu, sol akciğere göre % 10 daha büyüktür

Akciğerlerin çok önemli olan ıki görevi vardır Dışarıdaki havayı alıp (soluk alma), hava içindeki oksijenin alveollerin etrafındaki kılcal kan damarlarına geçmesini ve organlardan kirli kanla gelen karbondioksidi alveollere alıp dışarı atılmasını (soluk verme) sağlar

Akciğeri örten çift katlı zara (membran) plevra adı verilir Bu membranın akciğerin dış yüzeyini saran saran tabakasına visseral plevra, göğüs kafesinin iç yüzündeki tabakasına ise parietal plevra denir

Bu zar, akciğerleri sarma ve koruma fonksiyonunun yanında, içerdiği sıvı sayesinde akciğerlerin rahatça daralıp, gevşemesini sağlar

Akciğerlere iki grup atardamardan kan gelir Akciğeri besleyen kan, bronkial arterden gelir Kirli kanın temizlenmek üzere geldiği damar ise pulmoner arterdir Bronşlar akciğerlerin içinde bronşcuklarla devam eder Bronşcukların ucunda üzüm salkımına benzeyen alveol denilen hava keseleri bulunur

Akciğerlerin fonksiyonel birimleri olan alveoller, küçük ve içi hava dolu keseciklerdir Her bir akciğerde 300 milyondan fazla alveol bulunur Alveoller kılcal kan damarları ile çevrilidir Görünüşü üzüm salkımına benzer

Gaz değişiminin (karbondioksit-oksijen) gerçekleştiği yer olan alveoller yaklaşık 25 mikrometre çapındadır Alveole giren havadaki oksijen kılcal kan damarlarına geçer Kirli kandaki karbondioksit de yine alveollerde tutularak dışarı verilir Buna hücre dışı solunum denir

Alveoller fagositik alveolar makrofajlara sahiptirler Bu makrofajlar (savunma hücreleri) alveole giren mikroorganizma veya toz partikülleri gibi yabancı maddeleri yok ederler