Çoklu Zeka Nedir?

ÇOKLU ZEKA KURAMI

Howard Gardner'ın 1983 yılında "Frames of Mind: The theory of

multiple intelligences (Düşünüş Biçimi: Çoklu Zeka Kuramı) adlı eserinde ortaya koyduğu "Çoklu Zeka Kuramı", zekanın toplumlar ve eğitim üzerinde yıllardır sürüp giden etkisini yani sadece dil ve matematik zekasını hesaba katan klasik zeka testi ve zeka tanımlamasını tarihe karıştırmıştır Gardner, zekanın iki değil, sekiz yönü olduğunu savunmuştur Böylece sadece matematikte ve dilde başarılı olanların değil, müzikte, sporda, dansta, iletişimde, doğada, resimde kendini gösterenlerin ve kendini iyi tanıyanların da zeki olduğunu ortaya çıkarmıştır

Çoklu zeka kuramının amacı, eğitimde bireylerin neler yapabildiğinden çok neler yapabileceğinin düşünülmesidir Günümüzde eğitim ve psikoloji alanındaki gelişmelerle klasik testlerin çocukların değerlendirilmesinde yeterli olamayacağı, onların potansiyel yeteneklerinin de ortaya çıkarılması gerektiği görüşü vardır Gardner'a göre zeka, problem çözme kapasitesi ya da değerli bir ya da birden çok kültürel yapı ürününe şekil vermektir Gardner bireylerin aynı düşünüş tarzına sahip olmadıklarını ve eğitimin eğer bu farklılıkları ciddiye aldığı düşünülürse, bütün bireylere en etkili şekilde hizmet edeceğini belirtmiştir Eğer bireyler farklı zeka bileşenlerini' tanıyabilirlerse karşılaşacakları sorunları çözmede daha şanslı olabilirler

Çoklu zeka her bilim alanında öğrencilerin öğrenmelerini artıran bir öğretim süreci olarak algılanmaktadır

ÇOKLU ZEKA KURAMI

Howard Gardner'ın 1983 yılında "Frames of Mind: The theory of

multiple intelligences (Düşünüş Biçimi: Çoklu Zeka Kuramı) adlı eserinde ortaya koyduğu "Çoklu Zeka Kuramı", zekanın toplumlar ve eğitim üzerinde yıllardır sürüp giden etkisini yani sadece dil ve matematik zekasını hesaba katan klasik zeka testi ve zeka tanımlamasını tarihe karıştırmıştır Gardner, zekanın iki değil, sekiz yönü olduğunu savunmuştur Böylece sadece matematikte ve dilde başarılı olanların değil, müzikte, sporda, dansta, iletişimde, doğada, resimde kendini gösterenlerin ve kendini iyi tanıyanların da zeki olduğunu ortaya çıkarmıştır

Çoklu zeka kuramının amacı, eğitimde bireylerin neler yapabildiğinden çok neler yapabileceğinin düşünülmesidir Günümüzde eğitim ve psikoloji alanındaki gelişmelerle klasik testlerin çocukların değerlendirilmesinde yeterli olamayacağı, onların potansiyel yeteneklerinin de ortaya çıkarılması gerektiği görüşü vardır Gardner'a göre zeka, problem çözme kapasitesi ya da değerli bir ya da birden çok kültürel yapı ürününe şekil vermektir Gardner bireylerin aynı düşünüş tarzına sahip olmadıklarını ve eğitimin eğer bu farklılıkları ciddiye aldığı düşünülürse, bütün bireylere en etkili şekilde hizmet edeceğini belirtmiştir Eğer bireyler farklı zeka bileşenlerini' tanıyabilirlerse karşılaşacakları sorunları çözmede daha şanslı olabilirler

Çoklu zeka her bilim alanında öğrencilerin öğrenmelerini artıran bir öğretim süreci olarak algılanmaktadır

1 Öğrencilerin Çoklu Zeka Alanları Nasıl Belirlenir?

Öğrencileri gözlemleyerek,

Belge toplamak

Okul kayıtlarını incelemek

Diğer öğretmenlerle iletişime girmek

Velilerle görüşmek

Öğrencilere sormak

Sözel / Dilsel Zeka: Konu ile ilgili ders anlatma, tartışmalar ve kelime oyunlarına katılma, hikaye anlatma ve günlük yazma gibi aktiviteler kullanılıp, kitaplar, teyp, kasete çekilmiş kitaplar ve bilgisayar gibi materyaller kullanılabilir

Mantıksal / Matematiksel Zeka: Konu ile ilgili beyin jimnastikleri, problem çözme, kafadan hesaplamalar yapma, sayı oyunları gibi aktiviteler kullanılıp, hesap makinesi, matematik araç gereçleri, fen dersi araç gereçleri gibi materyaller kullanılabilir

Görsel / Uzamsal Zeka: Konu ile ilgili görsel sunular, resim etkinlikleri, yaratıcılık oyunları, benzetme ve görselleştirme aktiviteler kullanılıp, grafik, harita, video, kameralar, tepegöz, lego setleri gibi materyaller kullanılabilir

Bedensel / Kinestetik Zeka: Drama, dans etme, öğretici oyunlar, gevşeme egzersizleri gibi aktiviteler kullanılıp; kil, spor aletleri, oyun hamurları, dokunsal öğrenme gibi materyaller kullanılabilir

Müziksel Zeka: Vurarak ritm tutma, eğitici-öğretici şarkılar gibi aktiviteler kullanılıp; kasetçalar ve müzik aletleri gibi materyaller kullanılabilir

Sosyal (Kişilerarası) Zeka: İşbirliği halinde öğrenme, arkadaşlarına konuyu anlatma, sosyal toplantılar, gösteriler gibi aktiviteler kullanılıp; tahta oyunları, rol oyunları gibi materyaller kullanılabilir

İçsel Zeka: Bağımsız çalışmalar, çalışma hakkında görüşler gibi aktiviteler kullanılıp; günlükler ve projeler gibi materyaller kullanılabilir

Doğa Zekası: Doğa yürüyüşleri, alan gezileri yapılabilir Sınıftaki bitki ve hayvanlar incelenebilir ve ekolojik çalışmalar (çevre bilinci) yapılabilir

Çoklu Zeka Kuramı Sınıf Ortamlarında Nasıl Uygulanır?

Her okul, her öğretmen bu teoriyi kendi sistemi içinde uygulamalıdır Doğru ya da yanlış uygulama yoktur Önemli olan, okulların, öğretmenlerin içinde bulundukları şartları, sınıfların fiziki konumlarını, okul felsefelerini ve yaşadıkları toplumun özelliklerini dikkate alarak teoriyi uygulamaya hazırlanmalarıdır Her okul veya her öğretmen tarafından farklı bir uygulama modeli seçilebilir veya karma bir uygulama modeli kullanılabilir Buna karar verecek olan uygulayıcı eğitimcilerdir Çoklu zeka kuramının uygulandığı eğitim kurumlarında hemen her yer öğrenme alanı olarak kullanılabilir Kütüphaneler, koridorlar, okul bahçeleri, laboratuarlar vb her yer öğrenmek için bir ortamdır “Çoklu zeka kuramının uygulanması ile okul, duvarlar ötesi dünyalara taşınır”

Neden Çoklu Zeka?
İnsandaki potansiyelin en üst sınırlarına kadar geliştirilebilmesi, ancak ona çok erken sağlanabilecek olanaklarla mümkün olabilir Sınıflarda görsel, bedensel,doğa ve müzik zekası gibi çoklu zeka eğitim alanlarını kullanmadaki amaç; öğrencilerin bu alanlardaki yeteneklerini en üst noktaya çıkarmak ve onların bu alanlardaki ilgi ve eğilimlerini bir araç olarak kullanarak, eğitim ve öğretim ortamlarını zevkli hale getirmek, dolayısıyla da öğrenme fırsatlarını arttırmak olmalıdır

Örnek Sınıf Çalışması:

Düğmelerle çeşitli kavramları ( daire, büyük, küçük, orta, doku, desen, farklılık, işlevi, rengi, eşleştirme, gruplama, sayısı, eksiltme arttırma… ) eğlenirken öğrenmek

Sevecenler, arkadaşlar, yardımseverler adını alıp oluşturulan gruplarla puzzle yapma yarışı

ALINTI