Ebulfeyz Elçibey

EBULFEYZ ELÇİBEY

Azerbaycan'ın Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilan etmesinde önemli rol oynayan ve bağımsızlık sonrası ilk cumhurbaşkanı seçilen Ebulfez Ali Elçibey, 1938'de Nahcivan'a bağlı Ordubat kasabasının Keleki köyünde doğdu
Babası Kadirkulu Bey'in ikinci Dünya Savaşı'nda Alman Cephesinde vefat etmesiyle 3 yaşında yetim kalan Elçibey, orta öğrenimini Ordubat'ta tamamladıktan sonra Bakü'ye giderek, Baku Üniversitesi Şark Dilleri Fakültesi Arap Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu

Üniversite yıllarında siyasi konularla ilgilenmeye başlayan Elçibey, yönetimin bu durumu fark etmesi üzerine, tercümanlık göreviyle Mısır'a gönderilerek Bakü'den uzaklaştırıldı Bilimsel çalışmalara Mısır'da da devam eden Elçibey, Azerbaycan'a döndükten sonra, 'Tolunoğulları Türk Devleti Tarihi' üzerine doktorasını hazırladı Bu arada bir süre işsiz kaldıktan ve iki yıl da Sibirya'da sürgün hayatı yaşadıktan sonra, Bakü'deki Elyazmaları Enstitüsü'nde çalışmaya başladı Burada Türk ve İslam tarihinin ilk yazılı kaynaklarını tetkik etme imkanını buldu Ayrıca öğrencilik yıllarında başlattığı siyasi faaliyetleri canlandırdı


Sovyetler Birliği'nde Gorbaçov'la birlikte açıklık ve yeniden yapılanma politikalarının uygulamaya konmasından faydalanan Elçibey, 16 Temmuz 1989'da Azerbaycan Halk Cephesi Kuruluş Kongresi'ni topladı Kongre, Elçibey'i başkanlığa seçti Bundan sonra Elçibey, Azerbaycan'ın bağımsızlık ve özgürlük mücadelesini açıktan yürütmeye başladı


Elçibey liderliğindeki Azerbaycan Halk Cephesi, kısa sürede büyük siyasi destek buldu Azerbaycan'ın 1989'da başlayan ve Kızılordu'nun saldırısı üzerine kanlı geçen bağımsızlık mücadelesinin başarıya ulaşmasından sonra, 7 Haziran 1992'de yapılan seçimlerde, Ebulfez Ali Elçibey Azerbaycan Cumhurbaşkanlığına seçildi


Azerbaycan Cumhuriyeti'ni yeniden yapılandırmak için bir dizi çalışma başlatan Elçibey, Ermeni işgalindeki Dağlık Karabağ'ı kurtarmak amacıyla orduyu takviye ettiAncak Azerbaycan Ordusu, Rusya tarafından desteklenen Ermeniler karşısında yeterli ölçüde başarılı olamadı Azerbaycan'ın bir parçası olan Dağlık Karabağ'ın yanı sıra, ülke topraklarının önemli bir bölümü Ermeni işgaline uğradı


Ülkede başlayan İç karışıklıklar sürerken, Gence'de Albay Suret Hüseyinov tarafından darbe girişimi başlatıldı Elçibey, kardeş kavgasına meydan vermemek için Baku'yü terk ederek, memleketi olan Nahcivan'ın Keleki köyüne gitti Bu sırada Nahcivan Özerk Bölgesi Meclis Başkanı olan Haydar Aliyev, Bakü'ye gelerek, fiilen yönetimi ele aldı Aliyev, daha sonra 3 Ekim 1993te yapılan erken seçimde Azerbaycan Cumhurbaşkanlığına seçildi
Ebulfez Elçibey, Cumhurbaşkanlığı görevini bıraktıktan sonra da ülke siyasetiyle ilgilenmeyi sürdürdüTam bir Türkiye sevdalısı olan Elçibey, yaşamını , geçirdiği ağır bir rahatsızlık neticesi geldiği Türkiye'de yitirerek hayata gözlerini yumdu