Depremin Şiddeti Hakkında |
10-19-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Depremin Şiddeti HakkındaDepremin Şiddeti Hakkında Depremin şiddetinin derecesi değişkendir Kimisi yalnız çok duyarlı sismograflarla algılanabilirken, kimisi toprağın yayılmasına ve yerleşim bölgelerinde yıkıma yol açan kataklizmler doğurabilir Bu konuda yanılmaları önlemek için değerlendirme tabanı seçilebilecek çeşitli öğeleri tanımak gerekir Önce tabanın derinliklerini kabaca “merkez” adı verilen ve bir noktayla özleştirecek belirli bir bölgedeki başlangıç tedirliği gözönüne alınabilir Bu tedirliğin şiddetinin, kendisinin doğuran bilincil olayın şiddetine eşit olduğu kabul edilebilir Ne var ki bunun değerini saptamak güçtür Daha sonra bu coğrafi bölge göz önünde bulundurulur Çeşitli toprak sarsıntıları yapıların yıkılmasına ve daha kötüsü baraj çökmesi sonucu taşkınlar, yangınlar, can kaybı, mal kaybı vb olaylara neden olan deprem şiddetidir Toprakaltının yapısı ve dayanımı, yapıların tümü ortalama nüfus yoğunluğu, depremin ortaya çıktığı yerel saat ve halkın alışkanlıkları Bütün bu nedenlerle, şiddetleri birbirine yakın depremler, çok farklı kayıplara yol açabilir DEPREMİ ÖLÇMEDE KULLANILAN ÖLÇEKLER Şiddet ölçekleri: (Hasarın yapısına ve önemi için) Genlik ölçekleri: (aygıtlarla yapılan, ölçme noktasında yapılan bağımsız ölçümler) Bir depremin şiddetini belirlemek için sismik dalgalar aracılığıyla ortaya çıkan enerjinin ölçülmesidir Henüz bilgisayarın olmadığı yıllarda bu enerjinin ölçülebilmesi uzun ve çoğu zaman olumsuz çabalardan oluşuyordu 1935’te Amerika Birleşik Devlet’li deprem bilimci Charles F Richter, deprem şiddetlerinin belirlenmesinde kendi adı ile anılan ölçeğin kullanılmasını önerdi Bu öl çeğe merkez üssü sismograftan 100 km uzakta bulunan bir depremin şiddeti, yeryüzünün hareket genliğinin (Mikron birimi) logaritmasına eşittir Büyük depremlerin topraküstü ve toprakaltı etkileri çok büyük boyutlara ulaşır Çoğu kez yüzeysel toprak kabartmaları ve çökmelere, kırılmalara yol açar Bu kırıkların en ilgi çekicisi 1906 San Fransisco depreminde oluşan ve toprak yüzeyinde kolayca izlenebilen kırıktır Bu kırık 470 m’lik büyük bir arazi üzerinden geçmiş Bu tür olaylarda yüzey ve yer altı sularının akışı rejimleri büyük değimlere uğrar Ayrıca kırıklar boyunca yarılan arazi parçaları çoğu kez yatay veya düzey kaymalarla karşılaşır Eski Kırık çizgisi yer yer metrelerce saptalar gösterir |
|