Devletler Coğrafyası - Eritre

Devletler Coğrafyası - Eritre

DEVLETİN ADI: Eritre Cumhuriyeti

BAŞŞEHRİ: Asmara

NÜFUSU: 3250000

YÜZÖLÇÜMÜ: 117400 km2

RESMİ DİLİ: Amharaca

DİNİ: İslamiyet

PARA BİRİMİ: Etiyopya Birri

Doğu Afrika’da yer alan bir devlet Kuzey ve doğusunda Kızıldeniz, batısında Sudan, güneyinde Etiyopya yer alır

Tarihi Eritre toprakları Aksum Krallığının hakimiyet bölgesindeyken 950’li yıllarda Etiyopya Krallığına bağlandı Bölge, Kanuni Sultan Süleyman döneminde Özdemir Paşa tarafından fethedildi 5 Temmuz 1555’te merkez başkent Asmara’nın limanı Musavva olmak üzere Habeş eyaleti kuruldu Osmanlı hakimiyeti, bölgenin 1889’da İtalyanların eline geçmesiyle sona erdi İtalyanlar, Etiyopya Kralı İkinci Menelikle Uccialli Antlaşması ile bölgeyi işgal ettiler ve ertesi sene sömürge haline getirdiler Bu bölgeye Roma döneminde Kızıldeniz’e verilen isim olan Mare Erythracum’dan esinlenerek Eritre adını verdiler İtalyanlar bölgeyi Etiyopya’ya karşı düzenledikleri saldırılarda üs olarak kullandılar Eritre daha sonra İtalya Doğu Afrikası’ndaki altı eyaletten biri haline getirildi

İngiltere, 1940 yılının sonunda Süveyş yolunu açmak gayesiyle İtalya Doğu Afrika’sını parçalamak için harekete geçti Fransızların desteği ile 1941 senesinde Eritre topraklarını ele geçirdi İkinci Dünya Savaşından 1952’ye kadar İngiltere hakimiyeti altında kalan Eritre aynı yıl özerk bir bölge olarak Etiyopya’nın meydana getirdiği federasyona katıldı

Eritre 1960’lı yıllarda Etiyopya’nın eyaleti haline getirildi Bunun üzerine, bu karara karşı çıkan Eritre Kurtuluş Cephesi adlı gerilla teşkilatı kuruldu Bir süre sonra da aynı gayeli farklı siyasi ideolojileri temsil eden birkaç örgüt daha ortaya çıktı Bu örgütlerin Etiyopya’dan ayrılarak bağımsız bir devlet kurmak gayesiyle İmparator Haile Selasiye kuvvetlerine karşı sürdürdükleri gerilla savaşı, 1974’te yapılan askeri darbenin ardından daha şiddetlendi Ama yeni yönetimin 1977 sonrasında aldığı sert tedbirler gerillaları önemli ölçüde geriletti Gerilla örgütleri 1985’te birleşti Bu tarihten sonra hızla güçlenen gerillalar 1991 Mayısında Addis Abeba’yı ele geçirdi Etiyopya Devlet Başkanı Mariam ülkeden kaçtı Etiyopya Devrimci Demokratik Halk Cephesi geçici hükümet kurması üzerine Asmara’da Eritre Halk Kurtuluş Cephesi de Eritre’de özerk yönetim kurdu Nisan 1993’te yapılan halk oylaması neticesinde bağımsızlığını kazanan Eritre’de, Eritre Halk Kurtuluş Cephesi lideri İsayas Afewerki başkanlığında geçici hükümet kuruldu (Mayıs 1993)

Fiziki Yapı

Eritre toprakları, Kasar Burnundan, Babü’l-Mendep Boğazındaki Dumeira Burnuna kadar yaklaşık 950 km boyunca uzanır Dahlak Adaları da Eritre’ye aittir Etiyopya yüksek platosunun, doğu ve batıda alçak ovalarla çevrili kuzey uzantısı Eritre topraklarına girer Doğu ovasının genişliği 16-80 km civarında olup, Danakil bölgesini ve deniz seviyesinden 116 m aşağıda bulunan Kobar Çukurunun kuzey kenarını içine alır Batıda yumuşak bir eğimle plato, batıya doğru akan akarsu vadileriyle parçalanmıştır

İklimi

Enlem itibariyle subekvatoral ve tropikal iklim kuşağı üzerinde bulunur Bu yüzden iklim çok değişken bir özelliğe sahiptir Yıllık sıcaklık ortalaması 30°C civarında olan deniz seviyesindeki Mitsiva yılda 200 mm civarında yağış alırken, 2000 m yükseklikteki Asmara’da yıllık sıcaklık ortalaması 16°C ve yıllık yağış ortalaması 500 mm civarındadır

Nüfus ve Sosyal Hayat

3250000 civarında olan ülke nüfusu çeşitli etnik ve dini gruplardan meydana gelir Güneydeki yüksek bölgelerde Tigrinya dilini konuşan Hıristiyan Koptlar, kuzeydeki yamaçlarda Tigre dilini konuşan Müslümanlar, kıyıdaki çöllerde Saho ve Danakili dillerini konuşan kabileler yaşar Kıyı ve Sudan sınırına yakın bölgelerde Arapça, başkent Asmara civarında da yaygın olarak İtalyanca konuşulur

Ekonomi

Sulama imkanlarının geliştirilmesiyle üretimin artmasına rağmen yağış miktarının büyük değişiklikler göstermesi ve sık rastlanan çekirge istilaları yüzünden tarım çok geri seviyededirSanayi, başkent Asmara’da yoğunlaşmış olup, daha çok gıda ürünleri, dokuma ve deri eşyaya dayanmaktadır Ayrıca Kobar Çukuruyla Mitsiva ve Assab’da tuz üretilir

Ulaşım: Ülkenin Asmara ve Assab şehirlerinde havaalanları vardır Karayolu ağı ülkeyi Etiyopya’ya ve Sudan’a bağlar Dağlardan geçen demiryolu Mitsiva, Asmara ve Bişa’yı birbirine bağlar