|
![]() ![]() |
|
Konu Araçları |
bilgi, dünyamızın, hakkında, katmanları |
![]() |
Dünyamızın Katmanları, Dünyamızın Katmanları Hakkında Bilgi |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Dünyamızın Katmanları, Dünyamızın Katmanları Hakkında BilgiDünyamızın katmanları, Dünyamızın katmanları hakkında bilgi Dünya üzerinde yaşadığımız katman gibi tamamen katı maddelerden oluşmamıştır ![]() ![]() Dünyanın katmanları; 1: Gaz katmanı (Atmosfer) 2: Su katmanı (Hidrosfer) 3: Yer kabuğu (Litosfer) 4: Magma katmanı (Pirosfer) 5: Çekirdek katmanı (Barisfer) ATMOSFER ( HAVA KÜRE ) Dünyayı saran gaz tabakasıdır, hava küre adına verilir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Atmosferin kalınlığı, Dünyanın ekseni etrafında dönmesine bağlı olarak, kutuplarda az ekvatorda daha fazladır ![]() ![]() ![]() ATMOSFERİN ROLÜ 1)- İçerdiği oksijen aracılığı ile yaşama olanak tanır ![]() 2)- Özellikleri sayesinde, Dünyanın fazla ısınmasını ve fazla soğumasını önler ![]() 3)- Güneşten gelen kısa dalgalı zararlı ışınları süzerek dünyayı yaşanır hale getirir ![]() 4)- Hava akımları yolu ile güneş alan yerlerin çok sıcak, olmayan yerlerin çok soğuk olmasını önler ![]() ![]() 5)- Güneşten gelen enerjinin uzaya dönmesini önleyen bir örtü görevi görür ![]() ![]() 1)- TROPOSFER : Atmosferin en alt tabakasıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() * Atmosferdeki gazların %75′i bu katman dadır ![]() *Bütün meteorolojik olaylar burada görülür ![]() *Su buharının tamamı buradadır ![]() *Atmosfer aşağıdan yukarıya doğru ısındığından, yükseldikçe sıcaklık 100m ![]() ![]() *Su buharı troposferin dışına çıkmadığından bütün iklim olayları burada görülür ![]() *Yükseldikçe ısı düştüğünden su buharı troposferin dışına çıkmaz ![]() 2)- STRATOSFER : *Sıcaklık her yerde -50 santigrat derecede sabittir ![]() *-Yatay hava hareketleri görülür ![]() *Su buharı olmadığından bulut oluşmaz ![]() 3)- MEZOSFER : a)-Ozonosfer ![]() Güneşten gelen canlılar için zararlı olan kısa dalgalı (mor ötesi, ultravole) ışınları ozon tarafından tutulur ![]() b)-Kemosfer: * Yer yüzünden yükselen gazların bir kısmı lutra vole ışınlarının etkisiyle iyonlarına ayrılır ![]() ![]() *Güneşten gelen zararlı ışınların bir kısmı da burada tutulur ![]() 4)- İYONOSFER : * Gaz moleküllerinin lutra vole ışınlarının etkisiyle parçalanarak iyonlarına ayrışması sonucunda açığa çıkan enerji sıcaklığın 200 santigrat derece aşamasında yol açar ![]() * Atmosferdeki gazlar bu katmanda iyonlarına ayrılır ![]() * İyonosfer in üst katına “Egzosfer” denir ![]() * Egzosfer den sonra uzay boşluğu başlar ![]() ATMOSFERDEKİ GAZLAR : 1)-ATMOSFERDE HER ZAMAN BULUNAN, MİKTARI DEĞİŞMEYEN GAZLAR: Azot % 78 Oksijen % 21 * Asal gazlar % 1 (neon, argon, helyum, kripton, hidrojen) * Oksijen suda erime özelliği göstermesi, sularda canlı yaşama yol açar ![]() * Soğuk sularda oksijen oranı daha fazladır ![]() * Hava ısındıkça erimiş olan oksijen sudan dışarıya verilir ![]() ![]() * Havadaki oksijen oranı yazın kışa oranla biraz daha fazladır ![]() 2)- ATMOSFERDE HER ZAMAN BULUNAN, MİKTARI DEĞİŞMEYEN GAZLAR: Ozon Tozlar * Ozon güneşten gelen zararlı ışınların yere ulaşmasını önler, çok azda olsa vücutta D vitamini oluşumuna olanak tanıyan ışınların geçmesine izin verir ![]() * Tozlar, havada fazla oldukları zaman görüşü ve solunumu güçleştirir ![]() * Tozlar, havada yoğunlaşma çekirdekleri oluşturarak, yağışın oluşumunu sağlar ![]() * Tozlar havada fazla miktarda bulundukları zaman renkli yağmurların oluşmasına neden olurlar ![]() 3)- ATMOSFERDEKİ GAZLAR VE MİKTARI DEĞİŞEN GAZLAR: Co2 su buharıdır ![]() * Atmosferde miktarı yer ve zamana göre en fazla değişen gaz su buharıdır ![]() * Su buharı oranı kıyılardan içerilere ve alçaklardan yükseklere çıkıldıkça azalır ![]() * Sıcaklık arttıkça su buharı oranı artar ![]() Su buharının etkileri: 1)-Yağışların oluşmasını sağlar ![]() 2)-Atmosferin sıcaklık emmesi ve alt kısımlarının ısınmasını kolaylaştırır ![]() 3)-Koruyucu bir örtü oluşturarak sıcaklığın uzaya kaçmasını azaltır ![]() 4)-Su buharı boğazımızın ve derimizin fazla kurumasını önler ![]() 5)-Hava içindeki bakterilerin yaşamasına olanak sağlar ![]() SU KÜRE ( HİDROSFER ) Okyanuslar ve denizler:Okyanuslar kıtaları birbirinden ayıran çok büyük su kütleleridir ![]() ![]() * Derinlik * Kapladıkları alan * Tuzluluk * Akıntı sistemleri * Sıcaklık * Karaların fiziksel özelliklerinde etkilenme Her adanın belli bir kıtanın malı ve parçası sayılması gibi, her denizde belli bir okyanusun parçasıdır ![]() ![]() a)- Kenar denizler:Okyanusların hemen yanında, kıtalara sokulmuş körfezler durumundadır ![]() ![]() b)- Karalar ve kıtalar arasında kalmış denizler: Bu tip denizlere en güzel örnek Akdeniz’dir ![]() ![]() ![]() c) – Kapalı denizler: Bunlar aslında suları tuz olan göllerdir ![]() ![]() ![]() Deniz sularının fiziksel ve kimyasal özelikleri: Tuzluluk: Bir litre deniz suyunda erimiş halde bulunan madensel tuzların gr olarak ağırlığıdır ![]() ![]() Deniz suyundaki başlıca kimyasal maddeler şunlardır: Sodyum klorür: %78, 32 Potasyum klorür: %1, 69 Magnezyum klorür: %9, 44 Magnezyum sülfat: %6, 40 Kalsiyum sülfat: %3, 94, Toplam : 99, 79 Deniz suyunun tuzluluk oranı sıcaklığa bağlı olarak değişmektedir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Yurdumuz da Akdeniz’den, Karadeniz’e doğru gidildikçe enleme bağlı olarak tuzluluk oranının azaldığı görülür ![]() ![]() YER KABUĞU KATMANI Yer kabuğu, çeşitli taş ve kayaların bulunduğu katmandır ![]() ![]() ![]() ![]() MAĞMA KATMANI Magma katmanı, yer kabuğunun altındaki tabakadır ![]() ![]() ![]() ÇEKİRDEK KATMANI Çekirdek katmanı yerkürenin en iç katmanıdır ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
|