10-19-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Devletler Coğrafyası - Moldova
Devletler Coğrafyası - Moldova
Moldova
DEVLETİN ADI: Moldova Cumhuriyeti
BAŞŞEHRİ: Kişinev
YÜZÖLÇÜMÜ: 33 700 km2
NÜFUSU: 4 394 000
RESMİ DİLİ: Romence
DİNİ: Hıristiyanlık
PARA BİRİMİ: Ruble
Doğu Avrupa’da yer alan bir devlet Kuzey, güney ve doğusunda Ukrayna, batısında Romanya yer alır
Tarihi
Milattan önce yedinci asırdan itibaren İskitler, Sarmatlar, Galatlar, Traklar, Daklar ve Slavların yerleşim merkezi olan bölge, 12 asırda Macarların hakimiyetindeydi Karpat Dağlarında yaşayan Ulahlar, 1349’da Macarlara karşı ayaklandılar ve Moldovya’ya yerleşerek bağımsızlıklarını ilan ettiler Bu devlet, kuruluşundan itibaren çeşitli hücumlara maruz kaldı Leh, Macar ve Altınordu devletleri tarafından yapılan bu saldırılara karşı, Moldovya Devleti savunmada çok zorluk çekti
On beşinci asrın başlarında Osmanlı akıncıları Moldovya topraklarına girdiler 1455’te Fatih Sultan Mehmed Hanın İkinci Sırbistan Seferi dönüşünde Moldovya Prensliği Osmanlı Devletine tabi olmayı kabul etti Osmanlı Devletinin hakimiyeti altına giren bölgeye Boğdan ismi verildi Üç asır boyunca Osmanlı hakimiyeti altında kalan Moldovya’da 18 asırdan itibaren Rus etkisi arttı Osmanlı-Rus devletleri arasında önemli bir problem halini aldı 1812 Bükreş Antlaşmasıyla bölge Rusya hakimiyetine girdi Moldovya, Birinci Dünya Harbinden sonra Romanya’ya bağlandı 1924’te bölgeyi işgal eden Rusya, Ukrayna’ya bağlı özerk bir cumhuriyet kurdu İkinci Dünya Savaşında bölge yeniden Rumenlerin eline geçtiyse de savaşın sonunda Rusların geri aldığı topraklarda Moldovya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kuruldu Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğinin dağılması üzerine 24 Ağustos 1991 bağımsızlığını ilan etti ve Moldovya olan adını Moldova olarak değiştirdi Yeni cumhuriyet 1991 Aralık ayında Bağımsız Devletler Topluluğuna katıldı Ruslar ve Ukraynalıların nüfus bakımından fazla olduğu Dinyester Irmağının doğusunda kalan bölgenin Rusya’ya bağlanmasını isteyen isyancılarla hükümet kuvvetleri arasında çatışmalar 1992 sonuna kadar devam etti Ülkede halihazırda iç huzur sağlanmış değildir
Fiziki Yapı
Aşağı Dinyester ve Prut ırmakları arasında kalan Moldova toprakları alçak tepeler ve alüvyonlu ovalarla kaplıdır Ovalar kuzeye doğru yükselirken plato görünümünü alır En önemli dağ silsilesi 300-400 m yüksekliğindeki Kadri Dağlarıdır
İklim ve Bitki Örtüsü
Moldova oldukça ılıman ve yağışlı bir kara iklimine sahiptir Kışları ılık, yazları sıcak geçer Ülkenin kuzey ve orta kısımları ormanlarla kaplıdır
Nüfus ve Sosyal Hayat
4 5 milyon civarındaki nüfusunun % 64’ünü Moldavyalılar, % 14’ünü Ukraynalılar, % 13’ünü Ruslar, % 4’ünü Türk asıllı Gagavuzlar meydana getirir Ülkenin resmi dili olan Moldavca, Romencenin lehçelerindendir Gagavuzlar kendi dilleri olan Gagavuzcayı kullanırlar Başşehir Kişinev dışında önemli şehirleri Tiraspol, Beltiy ve Bender’dir Ülkede okuma yazma bilmeyen yoktur On yıllık bir temel eğitim programı uygulanır
Ekonomi
Ülke ekonomisi tarıma ve gıda sanayiine bağlıdır Çalışan nüfusun % 35’i tarımda, % 28’i sanayide, geri kalan kısmı diğer işlerde çalışır Verimli topraklarda bağcılık, meyve ve sebzecilik yapılır En önemli tarım ürünleri buğday, mısır, ayçiçeği, şekerpancarı ve tütündür
Gıda sanayiinin yanında tüketim maddeleri, elektrikli aletler ve inşaat malzemesi sanayileri de gelişmektedir Ülkede termik santrallerin dışında, Dinyester Irmağı üzerinde bir hidroelektrik santrali vardır Moldova’da ulaşım demiryolu ve Dinyester Irmağı yoluyla sağlanır Tek havaalanı başşehir Kişinev’dedir
|
|
|